Co pozostanie po nas po stu latach? Nikt z nas nie wie, jak będzie wyglądał świat. Dziś żyjemy w czasach pokoju, chociaż wojnę w 2023 roku mamy za płotem. Nasze groby istnieją w Szczecinie od ponad 70 lat. Czy ludzie pochowani dziś również będą mieli swoje tablice nagrobne za 100 lat? Nikt tego nie może zagwarantować, a dzisiejszy bohater postu dał radę się zapisać na kartach przez... inne karty...
Zapisanie się na kartach historii od dawna fascynowało ludzkość. Jedni stawiali sobie płyty nagrobne, inni monumenty, pomniki, zamawiali popiersia, obrazy, a jeszcze inni budowali… piramidy. Czasami wystarczy jedna rzecz – nagrobek, wzmianka, nazwisko – by ruszyć z kolejnym tematem i całą historią jakiejś postaci. Nie tylko jednej, bo nagrobek pana Niebuhr kieruje nas do jego wspólnika, a także do jego żony. Na dzisiejszym polskim już Cmentarzu Centralnym spoczęły setki tysięcy osób. Dawniej chowani byli tu Niemcy, mieszkańcy dawnego Stettina, a dziś są tu chowani Polacy, mieszkańcy dzisiejszego Szczecina. Dawnych nagrobków, przedwojennych, trochę zostało, a inne zatarły się na kartach historii lub zostały rozebrane. Nie mam wiedzy, by nagrobek załączony do tego postu przetrwał do dziś.
Pewne jest jedno – pan Hermann Niebuhr zmarł w 1916 roku, a na dawnym Stettiner Hauptfriedhof postawiono mu dość okazały nagrobek ze zdobieniami. Fotografia jego miejsca pamięci zachowała się w dawnej publikacji opisującej sztukę cmentarną, założenia i historyczne detale szczecińskiej nekropolii. Mnie zaciekawiło kim ten człowiek był i jakie były jego losy – gdzie mieszkał, kim była jego żona, gdzie pracował? To da się opisać, a po moją niedawną wycieczkę na Cmentarz Centralny do jednego z polskich weteranów II Wojny Światowej, jaki osiedlił się po wojnie w Szczecinie zapraszam do kafelka bocznego. Tam też znaleźć można jeszcze jeden temat nagrobka przedwojennego.
DZIĘKUJEMY!
Hermann Niebuhr, kupiec z dawnego Szczecina
Okres życia takich postaci jest bardzo ciekawy – pan Hermann Niebuhr za swojej młodości widział szczecińską fortecę, a zmarł w trakcie I Wojny Światowej. To były niezwykle ciekawe czasy. Pierwszy raz bohater postu pojawia się w 1872 roku. Trzeba przyznać, że pan Hermann Niebuhr lubił się przeprowadzać. Na początku lat osiemdziesiątych żyje pod dawną Junkerstraße 13 i 14 na III piętrze. Dziś to teren pod Trasą Zamkową, a numerek 13 znajdował się niemal na samym narożniku z dawnym bulwarem parowców nad Odrą. W połowie lat osiemdziesiątych XIX wieku jest mieszkańcem przedwojennego adresu Giesebrechtstraße 4, na parterze, a potem numeru 6, na III piętrze, w dzisiejszym Szczecinie to nieistniejąca ulica – dziś to mniej-więcej przejazd od Wyzwolenia do nowej części Galaxy. W 1898 roku pojawia się pod dawną Bugenhagenstraße 6 na parterze, to kamienica w miejscu Galaxy, a później w 1900 roku na dawnej König Albert Straße 40, na parterze, dzisiaj to ulica Śląska.
Na początku XX wieku współtworzy spółkę o nazwie „Ivers Erben und H. Niebuhr„, współpracowali dość krótko, zaledwie parę lat. Była to firma maklerska i spedycyjna zajmująca się transportem morskim, która bez pana Hermanna nosiła nazwę „F. Ivers & Co„. Na początku XX wieku jej właściciel pan Fritz Ivers mieszkał na Mittwochstraße 24, na I piętrze, dziś to ulica Środowa. Zabudowa ta nie przetrwała II Wojny Światowej. Jako ciekawostkę można podać, że jeden ze statków który przez 2 lata posiadała spółka między 1909 rokiem, a 1911 rokiem nosił imię Fritz Ivers, a statek ten… został storpedowany w 1915 roku przez niemiecki okręt podwodny U 25.
Od 1902 roku przeprowadza się na dawną ulicę Friedrich Carl Straße 37 (II piętro), czyli na dzisiejszą Piłsudskiego 37, z wejściem od ulicy Mazurskiej. Kamienica ta, narożna, istnieje do dziś i jest na stan 2023 roku wyremontowana. Po 1910 roku pan Hermann Niebuhr z ówczesnego Stettin przechodzi na emeryturę. Przeprowadza się do innej kamienicy już za czasów swojej emerytury – po 1912 roku i mieszka na dzisiejszej Jana Pawła II 8 w Szczecinie, na I piętrze, a na dawnej Kaiser Wilhelm Straße 8.
Żona pana Hermanna, pani Hanny
Dość uroczo kojarzące mi się imię miała żona szczecińskiego kupca. Była nią pani Hanny Niebuhr, z domu Ziegler. Jako wdowa pojawia się po śmierci męża, w 1917 roku. Możliwe, że pani Hanny umiera już rok-dwa po nim – nie pojawia się w księgach z 1919 i 1920 roku, ani w kolejnych. To oczywiście podejrzenie. Pani Hanny Niebuhr mogła również opuścić miasto lub wyjść za mąż chwilę po śmierci męża. Ta ostatnia teoria jest jednak bardzo mało prawdopodobna.
Pan Hermann mieszkał w roku swojej śmierci pod ostatnim swoim adresem, tym samym pod którym występuje jego wdowa – na dawnej Kaiser Wilhelm Straße 8, na I piętrze. Jak opisywałem wyżej dzisiaj jest to ulica Jana Pawła II, na odcinku od Placu Lotników do Placu Grunwaldzkiego, po prawej stronie patrząc w kierunku urzędu miasta. Gdy pan Hermann Niebuhr zmarł, zarządzającym firmą, którą kiedyś współtworzył był Curt Ivers z Kilonii, ale do pana Fritza również powróci po kilku latach.
Po lewej stronie w kafelku znaleźć można inną historię z szczecińskiego cmentarza, którą opisywałem wcześniej – postać lotnika alianckiego, który na pokładzie brytyjskiego samolotu Lancaster bombardował dawny Stettin, a po wojnie postanowił zamieszkać w polskim Szczecinie. Dziś nie mam wiedzy, czy nagrobek pana Niebuhr przetrwał, jednak w szybkich poszukiwaniach nie widnieje ten nagrobek na żadnej liście ocalałych lub zabytkowych obiektów cmentarza.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!
Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Wiele postów znajdujących się w bliskiej odległości gromadzi się w grupy – je możesz rozdzielić kliknięciem na ikonę.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.
Poprawka?
Kliknij i daj znać!
Ostatnia aktualizacja 2 lata temu
Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook „Szczecin Znany i Historyczny” klikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!
Post na FB
Skomentuj na Facebooku lub podziel się postem ze znajomymi!