Pomorska / Stargarderstraße

Restauracja rodziny Sassenhagen w Dąbiu 

Niegdyś brukowane skrzyżowanie...

... a dzisiaj dość ruchliwe rondo w Dąbiu. Dawne Altdamm wyglądało w tym miejscu inaczej - ulice były dość szerokie, ale II Wojna Światowa "zmniejszyła" stare Dąbie. Dziś mimo, że ruch samochodowy jest znacznie większy stare Dąbie mniej "przytłacza" niż dawniej. Cofając się o 100 lat wcześniej wiele miejsc, które dziś pokrywają trawniki i drzewa zajmowałyby kamienice, a przed nimi rosłyby tylko "patyki z kulką".

Z zabudowy starego Altdamm, a dzisiejszego Dąbia zostało nam dość niewiele w porównaniu z tym, jak wyglądała tkanka tego osobnego (do 1939 roku) miasta. Dzisiaj opis miejsca i postaci, jakie za nimi stały, który po pierwszej z brzegu pocztówce ciężko umiejscowić w aktualnym Szczecinie – odrobinę mówi nam szyld, a także znajdujące się na nim nazwisko. Co ciekawe, istnieje pocztówka na której widzimy postać stojącą przy płocie dziś nieistniejącego budynku – można założyć, że mógł być to sam właściciel. Dzisiaj udamy się do restauracji Zum Wilhelmplatz, która mieściła się na rogu dzisiejszego ronda, u skrzyżowania trzech ulic: Newtona, Racławicka i Pomorska. Skąd taka nazwa restauracji? Nazwę Wilhelmplatz nosił park z pomnikiem cesarza Wilhelma znajdujący się między Mierniczą, Koszarową, Racławicką i Newtona

Co ciekawe, gdy powstawał pomnik cesarza ten park jeszcze nie przypomniał takiego parku, jakim stał się później. Podobnie uspokoić trzeba tych, którzy zwracają uwagę na znajdujące się przy kawiarni drzewa – obszar po lewej stronie kadru na restaurację, gdzie dziś jest III Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika (2023) był mocno łysy, podobnie okolice Skweru Świetlińskiego i Młyńskiej, zdecydowanie mniej zielony niż dziś był teren za restauracją w kierunku linii kolejowej oraz za plecami autora fotografii w kierunku ulicy Glazurowej. W poszukiwaniach postaci, która była właścicielem tej restauracji (a był nim August Sassenhagen) pojawia się jeden problem – w dawnym Dąbiu był jeszcze zmarły w 1919 roku inny August o tym samym nazwisku, był piekarzem. Nas interesuje jednak restauracja.

Znajdujemy się w powyższej galerii na rogu dzisiejszej Pomorskiej, w nieistniejącym numerze 12, obok istniejącej (2023) kamienicy numer 13. Dawniej była to Stargarderstraße 5 oraz po zmianie numeracji 12. W luźnym tłumaczeniu to po prostu ulica Stargardzka w języku niemieckim. Restaurację Zum Wilhelmplatz prowadził pan August Sassenhagen. Możliwe, że to sam właściciel na jednej z fotografii powyżej. Ciekawostką są inne postacie występujące obok pana Augusta w okolicy wysłania załączonej pocztówki – w 1916 roku – to między innymi handlarz kwiatami Hermann Sassenhagen, mistrz rzeźnicki Carl Sassenhagen, producent ubrań i bielizny Conrad Sassenhagen, rolnik Franz Sassenhagen, nauczyciel Robert Sassenhagen i wielu innych. Rodzina ta była jedną z bogatszych w dzisiejszym Dąbiu i miała kilka sklepów.

August Robert Sassenhagen i jego restauracja

My skupimy się tutaj wyłącznie na posiadaczu restauracji przy dawnej Stargarderstraße 5, w przedwojennym Altdamm oraz zajrzymy na tę lokalizację w dzisiejszym Szczecinie. Można podejrzewać, że restauracja powstała około 1913 roku, wcześniej nasz bohater postu występuje jako „właściciel” kamienicy z numerem 5, dopiero później jego zawód zmienia się na „gastwirt”, wcześniej – w 1909 roku pojawia się jako mistrz krawiecki pod tym samym adresem. Restauracja pod jego władaniem istniała krótko, ale po nim była kontynuowana przez innych z rodziny, o nich poniżej.

W kilka lat po tym jak pan August Robert Sassenhagen zostaje „gastwirtem” w 1920 roku już przechodzi na emeryturę i występuje z takim tytułem w księgach adresowych. Można podejrzewać, że pan August zmarł w 1926-27 roku lub wyprowadził się chwilowo – jego biznes pod Stargarderstraße 5 w Altdamm w 1927 roku przejmie Kurt Sassenhagen, który prowadzi kawiarnię. W kolejnych latach (1928) pojawia się August Sassenhagen ponownie, pod tym samym adresem, znowu jako mistrz krawiecki. 

Wrócił z emerytury? Następnie ulica Stargarderstraße w Dąbiu zmienia swoją numerację – numer 5 stanie się numerem 12, zaś pan August wróci na emeryturę. W 1936 roku nasz bohater pojawi się w księgach adresowych po raz ostatni. Opisywaną kawiarnię w drugiej połowie lat trzydziestych przejmie pani Marie Sassenhagen. Pojawia się w ostatniej niemieckiej księdze adresowej. W 1945 roku kamienica Stargarderstraße 5, a następnie 12 zostanie prawdopodobnie zniszczona lub rozebrana po wojnie – dziś ostała się widoczna lekko w tle kamienica z numerem Pomorska 13. Niestety do 2021 roku, gdy wykonano bardziej dzisiejszą fotografię numer 13 wymaga pilnego remontu.

Kiedy dokładnie zmarł pan August Robert Sassenhagen? To mówi nam jego akt zgonu załączony obok – miał 79 lat i 8 miesięcy, urodził się zatem w 1856 roku, według dokumentu również w swoim rodzinnym Altdamm (Dąbie). Zmarł 19 stycznia 1935 roku zamieszkując swoją kamienicę. Miejsce, gdzie stał numer 5, następnie numer 12 dziś jest trawnikiem ze śladem po dobudówce, która prawdopodobnie stała tutaj już po wojnie. Na lewo od załączonego głównego kadru dziś znajduje się komisariat policji Szczecin-Dąbie w innej części ocalałej zabudowy. Zaś lekko za plecami po lewej stronie głównego kadru dziś mamy liceum.

Zajrzyj w okolicę!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Wiele postów znajdujących się w bliskiej odległości gromadzi się w grupy – je możesz rozdzielić kliknięciem na ikonę.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Poprawka?

Kliknij i daj znać!

Ostatnia aktualizacja 1 rok temu

Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook „Szczecin Znany i Historycznyklikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!

Post na FB

Skomentuj na Facebooku lub podziel się postem ze znajomymi!

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin