Arkońskie / Eckerberg

Piaskownia przy Rucianej i Malinowej 

Przemiany na przestrzeni dekad...

Chyba niemal każdy posiadający swój dom gdzieś na przedmieściach prędzej, czy później zada sobie pytanie: co było w mojej okolicy sto albo dwieście lat temu? Mieszkańcy ulic: Malinowa, Ruciana, Grzybowa lub Podleśna w Szczecinie mogą być mocno zaskoczeni, gdy dowiedzą się, że w ich pobliżu poza łąkami była całkiem spora piaskownia... A dziś? Dziś jest tam dziki lasek!

Myślicie, że widzieliście już wszystko? 😉 Warto pomyśleć raz jeszcze! Ktoś z Was mieszka na osiedlu przy ulicy Bartniczej, albo przy Wiosny Ludów? A może przy RucianejPodleśnej lub przy Zakolu w Szczecinie? Jeżeli kojarzycie te regiony Szczecina to dziś historia tej okolicy. Krótka, ale ukazująca jak zmienia się świat na przestrzeni lekko ponad wieku. Dawno temu. Jak wyglądały okolice Chopina, Bartniczej i końcówki Arkońskiej około 150 lat temu? Cofnijmy się do XIX wieku. Mamy końcówkę wieku. Spacerujecie od strony Arkonki ścieżką, która wkrótce przejdzie w znaną w tej okolicy Eckebergerstraße. Taaak, tą którą za kilkadziesiąt lat dojedziecie tutaj tramwajem, ale to jeszcze nie teraz – nim linia zostanie pociągnięta do dzisiejszej pętli minie jeszcze uznajmy kilkadziesiąt lat. Las Arkoński zaczyna się wcześniej – w okolicach mokradeł, późniejsza pętla i skrzyżowanie z Wojciechowskiego to jeszcze łyse górki. Przed Wami rozciąga się pagórkowata okolica, spadająca lekko w stronę ulicy Arkońskiej i skrzyżowania z Tatrzańską. Domy zaczynają się dopiero tam. Na prawo rozpościera się wrzosowisko i trawiaste pola niemierzyńskiej niziny, daleko w tle widać dzisiejszą Kochanowskiego. Wiaty tramwajowej i budki nastawniczego przy pętli jeszcze nie ma. Pętli też nie. To dopiero odległa przyszłość. Mamy koniec XIX wieku. Zaglądamy na uliczkę Wojciechowskiego i idziemy w kierunku uliczki Rucianej..
Skręcacie na skrzyżowaniu Arkońskiej Tatrzańskiej pod górkę, idąc obok sklepu Stokrotka mijacie… cmentarz. Tak. Ten dołek z parkingiem i małym parczkiem z starymi wielkimi drzewami to dawny cmentarzyk. O nim oraz okolicznym domku przy Tatrzańskiej można poczytać w kafelku poniżej. Wchodzicie na skrzyżowanie Zdrojowej Tatrzańskiej. Te ponad 150 lat temu były to zwykłe polne drogi. W lewo do Lasu Arkońskiego, w prawo pod górkę na Wiosny Ludów. But wait… Gdzie jest Wiosny Ludów?! W końcu XIX wieku jeszcze nie istniała. Po horyzont – aż do dzisiejszej Chopina, w stronę Podleśnej są tylko pagórki. W prawo za górką rozciągają się pierwsze budynki zakładu Kückenmühle, przy dzisiejszej Broniewskiego. Spacerujemy dalej – z Broniewskiego dochodzimy przez zakłady do Chopina. Po naszej lewej zalążek cmentarza, w miejscu którego dziś mamy lapidarium obok starej kaplicy. Przy wjeździe do „kwadraciaka” handlowego na Chopina, gdzie wiecznie jest problem z wjazdem i wyjazdem widzimy drogowskaz. Jeden wskazuje Wussow (Osowo), dwa kolejne w prawo wskazują Nemitz (Niemierzyn) oraz Zabelsdorf (Niebuszewo). W tle rozciągają się kominy cegielni na rogu między Wszystkich Świętych i Duńską. Pora wracać, spacerujemy dalej Chopina w stronę Zakola. Obok dzisiejszych bloków po prawej stronie Chopina, a przed Zakolem mijamy mały magazyn prochowy. Przeskakujemy przez Warszewiec i kierujemy się w stronę parku Chopina i wieży ciśnień. Ponad 150 lat temu było tu łyso. Parku i całej zieleni nie było. Idziemy dzisiejszą uliczką Rucianą, po środku której na wzgórzu znajduje się dziki skraj lasku. Taki ni to park, ni to las, w centrum osiedla. Na mapach z końca XIX wieku w miejscu górki przy ulicy Rucianej widzimy skrót Sgr oznaczający Sandgrube, czyli piaskownia lub inaczej pisząc miejsce wydobycia piasku.
Jesteśmy dokładnie w tym miejscu, które widzimy na załączonej fotce. Dołek i po horyzont łyso. To dzisiejsza Ruciana.
Stoimy na zboczu piaskowni, która znajdowała się w sercu osiedla między Arkońską, a Chopina Zakolem. W miejscu dzisiejszej charakterystycznej zadrzewionej skarpy na Rucianej. Jej skarpa dochodziła również do ulicy Malinowej. Czy tu stały jakiekolwiek domy?! Ówcześnie, jak widzimy po fotografii umieszczonej w dawnej książce widzimy, że wokół było pusto… Istniało w okolicy kilka domków.
 
Kilka, a zaznaczany na mapach był u schyłku XIX wieku konkretnie jeden – przy ulicy Rajskiej znajduje się jeden z najstarszych budynków nie tylko osiedla, ale i całej okolicy. To budynek przy dzisiejszej 10-tce, a dawniej zaznaczany przy lokalizacji Wilhelmshöhe. Ten niepozorny budynek przy Rajskiej jest bardzo stary. Nim jeszcze budynek stał się obiektem mieszkalnym był wydzieloną kolonią dla zakładów Kückenmühle dla 12 niepełnosprawnych, w tym wypadku mężczyzn. Obok budynku przy Rajskiej znajdował się też domek gospodarczy i stajnia.
Dziś niewielu spodziewałoby się, że wraz z budową domów pomiędzy Chopina i Arkońską kiedyś były łyse pagórki, a drzewa zaczęły rosnąć wraz z budynkami. Niewielki fragment dawnego wykopu piaskowni widzimy jeszcze na mapach z drugiej połowy lat trzydziestych XX wieku. Mimo „artefaktów” na mapach rzeźby terenu wciąż widać ślad po odkrywce – dużą skarpę jaką widzimy również dziś oraz pagórek obok.

Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 1 rok temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej lub dołącz do nas na forum dyskusyjnym. 

Zajrzyj w okolicę postu!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin