Wojska Polskiego / Falkenwalderstraße

Domek pana Schmidt, Wojska Polskiego 189 i 189a 

Czasami trzeba zajrzeć z lotu ptaka!

Niektóre ciekawe budynki w Szczecinie są ukryte - z dala od drogi, otoczone zielenią lub innymi domami. Jeden z nich znajduje się pod adresem Wojska Polskiego 189a - to poboczny domek w stosunku do adresu 189. Ten bez "dodatku" stoi przy drodze i przypomina powojenny "klocek", gdy w rzeczywistości działkę tę zajmował przed wojną mistrz budowlany. Ciekawy obiekt stoi za nim!

Budowa węzła Łękno oraz arterii Majdańskiego, która łączy Wojska Polskiego z Arkońską trochę nam “przemodelowała” opisywaną część Szczecina – zniknął narożny domek w stosunku do dawnej linii kolejowej oraz Wojska Polskiego, tuż obok opisywanego adresu. Dziś stoją tam, przy dawnym dojeździe z płyt, nowe domy… Niezbyt pasujące do całej okolicy. W głębi, wśród domków po północnej stronie linii kolejowej stoi niewielki domek – przypomina ryglowy, z białego muru, dzielonego czarnymi deskami, pokryty starymi dachówkami. Dziś to Wojska Polskiego 189a, które by znaleźć musimy wznieść się nieco ponad osiedle – dronem – lub zajrzeć przez płot na jesień lub zimę, kiedy zieleń opadnie. W przedwojennej numeracji – od połowy lat trzydziestych – działka nosiła adres Falkenwalderstraße 72b, były to konkretnie baraki mieszkalne znajdujące się na północ od linii kolejowej, wzdłuż Wojska Polskiego. Następnie prawdopodobnie pan Georg postawił nowy dom, obok ukazanego na fotografii głównej ciekawego mniejszego domu – widzimy go na fotografii lotniczej z 1943 roku. Kawałek głębiej wśród drzew na wojennym zdjęciu widzimy również mniejszy dom w tle. Według map cała działka – oba budynki – znajdowały się we władaniu tej samej osoby. Kim był właściciel i jakie były jego losy?

Georg Schmidt, mistrz budowlany

Działkę o dawnej numeracji Falkenwalderstraße 72e oraz Falkenwalderstraße 189  zajmował (i był właścicielem) do końca II Wojny Światowej baumeister Georg Schmidt, jakiego współpracownikiem i współwłaścicielem w firmie był senior – Hermann Schmidt. Ten prowadził firmę budowlaną zajmującą się produkcją papy, handlem drewnem oraz konstrukcjami stalowymi, adres seniora oraz kantor firmy widnieje pod dawną Freiburgerstraße 6-8, a firmę założono w 1867 roku. Georg Schmidt nim został mistrzem budowlanym był stolarzem. Miejsce po wspólnie prowadzonej firmie nie istnieje – numer 6-8 znajdował się na południowej stronie dzisiejszej ulicy Kujota, na południu Łasztowni, w pobliżu Nabrzeża Remstat. W 1943 roku jako mieszkaniec widnieje też pan Artur Anderson, pracownik. Ten pojawiać się i znikać będzie w drugiej połowie lat trzydziestych, z dodatkowych jego tytułów wynika, że zajmował się biznesem.

Pozostał w Szczecinie, jego żona raczej nie

W pierwszej połowie lat trzydziestych dom zamieszkiwał też Wilhelm Meyer, oficer okrętowy, zaś przed nim woźniczy pan H. Streck, a przed nim domek zajmował Arthur Kaulitz, ogrodnik, w pierwszej połowie lat dwudziestych. W 1920 roku mieszka tam również Ferdinand Wendler, według określenia był to emerytowany starszy przetokowy, pracownik kolejowy. Bohater postu i główny właściciel budynku Wojska Polskiego 189a przeprowadził się pod opisywany adres około 1920 roku, kiedy występuje pod adresem po raz pierwszy.

Wcześniej żył pod dawną Kurfürstenstraße 13 na I piętrze, kamienica ta stoi do dziś nosząc adres Kopernika 13. Przed 1920 rokiem adres widnieje jako plac budowy. Ciekawostką jest, że jego ojciec – Hermann Schmidt, mistrz stolarski żył pod tym adresem w kamienicy 14 pod koniec XIX wieku mając tam warsztat, a mieszkanie właśnie pod 13. Okazuje się, że młody Georg nim postawił swój własny dom na Wojska Polskiego mieszkał z ojcem. Znane są dokładniejsze detale o głównym bohaterze – okazuje się, że pana Georga spotkała “przykra” sytuacja.

Został prawdopodobnie pochowany w Szczecinie na chwilę przed tym, jak miasto stało się polskie. Był to konkretnie Georg Hermann Fritz Schmidt, który zmarł 29 sierpnia 1944 roku o 23:30 w swoim domu przy dawnej Falkenwalderstraße 189 (Wojska Polskiego 189). Warto zauważyć, że dom widzimy na fotografii lotniczej z czasów wojny – z 1943 roku – tuż obok drugiego domku, którego ściany zdobią ciemne belki oraz dawne dachówki. Na zdjęciu lotniczym “złapał” się też przedwojenny tramwaj – patrz galeria.

Urodził się 12 lutego 1881 roku w Szczecinie. Jego ojcem był wspomniany właściciel firmy Hermann Schmidt, zmarły wcześniej. Matką była Anna Marie Auguste Schmidt z domu Paeckelt, również zmarła. Żoną Georga była pani Irma Johanna Käthe Schmidt z domu Sprengler, żyjąca i zamieszkała w Szczecinie. Pan Georg zmarł w wyniku niewydolności serca, a akt zgonu podpisała jego żona. Kilka miesięcy po jego śmierci Stettin stał się Szczecinem.

W archiwum państwowym znajduje się teczka budowy kanalizacji z lat 1931-1932 dotycząca budynku o dawnym adresie Falkenwalderstraße 72e, o numerze 65/219/0/2.295/II/3977. Również w archiwum znaleźć można uzgodnienia, projekty i decyzje dotyczące zagospodarowania terenu i willi.

Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 1 rok temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej lub dołącz do nas na forum dyskusyjnym. 

Zajrzyj w okolicę postu!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć “Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin