Wołczkowo, kościół Matki Boskiej Szkaplerznej 

Ciężko dziś wyobrazić sobie podszczecińskie Wołczkowo w formie średniowiecznej, a jednak wieś ma taki rodowód – jednym z obiektów, który datuje się zarówno w źródłach przedwojennych, jak i powojennych, a jaki pamięta średniowiecze jest kościół Matki Boskiej Szkaplerznej. Dziś jest nieco ukryty pośród drzew, a jeszcze na początku XX wieku przejazd po „klepiskowej” drodze głównej wsi był inny – kościół górował na lekkiej górce i był odsłonięty. Początkowo była to świątynia jednosalowa, prostokątna, nie posiadająca wieży. Aktualną formę kościół Matki Boskiej Szkaplerznej w Wołczkowie otrzymał przed II Wojną Światową, ale już wcześniej był lekko zmieniany, stojąc dziś na 18 warstwach ciosanych kamieni granitowych, ze spadzistym dachem.

Jego dokumentacja jest dość dobrze opisana w kartach wpisowych do rejestru zabytków, jednak niewiele jest o nim dawnych ciekawostek, a także mało jest opracowań cmentarzyka, który niegdyś kościół otaczał. Kilka istotnych zdań napisał już za niemieckich czasów ówczesny zasłużony konserwator zabytków – Hugo Lemcke – wspominając, że budynek przeszedł przebudowę w 1865 roku, mając szerokie okna na dłuższych bokach obramowane cegłami nowego już formatu. Granitowe portale na dłuższym boku świątyni oraz okna wschodnie zamurowano, pozostawiając jednak ślady po tej zmianie. Lemcke wspominał też, że od zachodniej strony znajduje się portal z okresu gotyku.

Użyte do budowy kamienie są dwukrotnie grubsze (18 cm) niż cegły (9 cm), jakie użyto w przebudowie. Istotną informację mamy również odnośnie powstania wieży – pierwotnie kościół Matki Boskiej Szkaplerznej w Wołczkowie nie posiadał wieży. Ta powstała w 1900 roku i przez tynk cementowy zasłonięto ówcześnie portal wejściowy – temu mocno sprzeciwiał się ówczesny konserwator prowincji (według Baltische Studien) apelujący o ochronę, a jaki dowiedział się o zbudowaniu wieży przypadkiem. O istnieniu w Völschendorf (Wołczkowo) kościoła już z wieżą informuje również informuje powyższa publikacja z 1901 roku.

Z detali o budowie kościoła wiemy, że ma w opisie dawnego konserwatora 9,8 metra szerokości, 17,2 metra długości w prześwicie oraz różnicę grubości ścian – 1,1 metra, ale ściana zachodnia ma 1,8 metra. W dalszym opisie, który podaje Lemcke mamy informacje o wyposażeniu – nakrycie ołtarza pochodzące z 1694 roku znajdowało się w momencie publikacji jego opracowania w muzeum w Szczecinie. Ciekawostka z lat 1696-1699 znajduje się w Archiwum Państwowym w Szczecinie – dokument wymieniający pastora z tych lat, jakim miał być Gottfried Zelichius. O nim jest kilka dokumentów, drugi z 1681 roku dotyczy sporu z panią von Bornstedt – wynika z niej, że pastor usługiwał też w Bezrzeczu i Pilchowie. Krótko przed nim – w wzmiance 1678 roku – podaje się spór pastora z Völschendorf, jakim był Jakob Moderow.