Sekret Parku Kasprowicza – dawny Revierhof Hansa Reichowa 

Niestety za opisywanym dziś tematem stoi mało miłe doświadczenie – załączone fotografie miały być w wysokiej rozdzielczości, zeskanowane i z przybliżeniem na detale. Miały być, bo okazało się, że po ich zakupie zostały zgubione przez pocztę i nie dotarły. Trudno, trzeba będzie się posiłkować fotografiami dokumentów, jakie wykonał antykwariat wystawiający je na sprzedaż. Z drugiej jednak strony temat Revierhof, który przypisano w tej dokumentacji do dawnych Quistorpaue (Jasne Błonia) wciąż nie jest w pełni opracowany, a może ten krótki post stanie się brakującym klockiem domina, jaki popchnie temat do przodu. Fotografie lokalizacji oznaczonej jako Revierhof Quistorpaue są w szczecińskiej sieci znane od przynajmniej kilkunastu lat. Jednak z racji, że budynek ten mógł istnieć zaledwie kilka lat temat pozostał w ramce z napisem „legenda”. Po wielu latach od dawnych rozmów, gdzie mógł znajdować się Revierhof Quistorpaue możemy skorzystać ze zdjęć lotniczych i spróbować ten obiekt umieścić w aktualnej tkance miasta.

Dziś wielu z Was spaceruje po jednym z najpiękniejszych traktów – Juliana Fałata – od okolic ścieżki Poziomkowa, pomiędzy Wincentego Pola, a Harcerzy aż po Jasne Błonia. Po drodze znajduje się kultowe miejsce – lodziarnia i kawiarnia Platan, miejsce charakterystyczne dla kilku pokoleń. Moim podejrzeniem, co do lokalizacji dawnego Revierhof der Stettiner Gartenverwaltung (taka nazwa pada w dokumentacji) może być właśnie kawiarnia Cafe & Bar Platan. Co stoi za taką teorią? Możliwe, że kawałek dalej w stronę dzisiejszego Pomnika Czynu Polaków stał domek opiekuna zieleni – zaznaczany na mapie z 1937 roku. Jednak fotografie lotnicze pokazują nam nieco większy kompleks właśnie na miejscu lodziarni i kawiarni Platan lub 100 metrów obok niej na niewielkiej polance, w pobliżu brzózek. Zacznijmy architekta kompleksu, a później przejdziemy do tego, jak wyglądał, co w nim było oraz teorii o jego lokalizacji. Możliwe też, że obiekt po prostu nie był stale w użyciu i stale zamieszkany – o tym mamy źródło.

Hans Reichow i jego dzieła

Architektem kompleksu składającego się z czterech głównych części wokół głównego placu był znany architekt Hans Bernhard Reichow, którego willa stoi i jest remontowana dzisiaj (2024) na Gocławiu. Kariera Reichowa oceniana jest różnie. Z jednej strony to spod jego ręki wychodziły planowane przebudowy w III Rzeszy, w tym planowana duża dzielnica rządowa w Szczecinie, która rozciągać się miała od okolic dworca, czerwonego ratusza (wraz z jego wyburzeniem!) po okolice Kopernika. W Szczecinie znajduje się kilka budynków, które zaprojektował, a chyba najczęściej mijanym przez mieszkańców miasta jest dzisiejszy szpital przy ulicy Arkońskiej, czyli kompleks opieki Altersheim Johannistal. Inny obiekt w Szczecinie to dawna willa w Podjuchach, dawna Haus Gresens. Projektował też osiedle na Żelechowej. Po II Wojnie Światowej z uwagi na własną pracownię, projekty, koncepcje i publikacje został nieco „rozgrzeszony” ze swojego udziału w nazistowskim systemie. 

Budynek znajdował się tuż obok lokalizacji o dwóch zbliżonych nazwach – dawna Kochanowskiego to Goethealle, zaś ścieżka Juliana Fałata ciągnąca się do amfiteatru i dalej pod Pomnik Czynu Polaków nosiła nazwę Goetheweg. Niestety, księgi adresowe zdają się nie wymieniać pracowników tego obiektu w trakcie II Wojny Światowej – jednak jeżeli służył on opiece nad parkiem i okoliczną zielenią z pewnością pojawiali się tam główni szczecińscy leśnicy oraz pracownicy wydziałów. Głównym leśnikiem miejskim w Szczecinie był ówcześnie Fritz Bellman, żyjący na Głębokim (Hubertusweg 8 / Pogodna), co ciekawe żyła też w Szczecinie wdowa po leśniku – Anna Bellmann. Jej mężem był wspominany parę razy w szczecińskiej prasie leśnik okręgowy Hermann Johann Wilhelm Karl Bellmann. Pani Anna i Fritz byli spokrewnieni i co ciekawe leśnictwo było „we krwi” od pokoleń.