Wojska Polskiego / Falkenwalderstraße

Stary ceglany dom przy Wojska Polskiego 170 

Poof!

Znika kurz historii z kolejnego starego budynku w Szczecinie. Mijamy go jadąc Wojska Polskiego, obok skrzyżowania z Ostrawicką i Wincentego Pola. Wielu z Was stoi na światłach i czasami rzuci tam okiem w stronę opisywanego budynku. Co ciekawe, zaglądaliśmy dla jednej postaci do budynku obok. Już kiedyś! Dlaczego? Patrz dodatkowy bloczek 😉

Kliknij i rozwiń spis treści

Ciekawy ceglany domek, który mija wielu z Was w drodze z Głębokiego do centrum Szczecina – stoi tuż przed skrzyżowaniem i światłami. Po prawej stronie w stronę centrum blok Inspekcji Weterynaryjnej, po lewej stronie wjazd przez torowisko w Wincentego Pola. Opisywany ceglany dom stoi wtedy po prawej stronie, obok parkingu, a przed parkiem Krystyny i Romana Łyczywków. Można dodać jeszcze jeden detal dla lokalizacji – tuż obok na rogu stoi Biancafe, czyli kawiarnia wbudowana w część starej wiaty przystankowej. Coś świta? Ceglany dom ma dziś adres Wojska Polskiego 170 i wyróżnia się starym stylem oraz zdobieniami nad klatką schodową, od wejścia, od ulicy. Niewielu z Was wie, że właśnie tam mogliśmy przed II Wojną Światową (sporo przed nią) zgłosić sprawę policji. Później mogliśmy wpaść tam do fryzjera, a dość niedawno (kilkanaście lat temu) zajrzeć do pralni chemicznej. Dzisiaj możemy tam wpaść coś zjeść lub kupić wino – w ceglanej „doklejce” od Ostrawickiej działać kiedyś mógł warzywniak (przed wojną), a dzisiaj mamy tam małą gastronomię, jaką warto odwiedzić w trakcie spaceru po starej i zabytkowej okolicy tego adresu.

Majątek Quistorpa oraz odwach policji

Historia domku zdaje się rozpoczynać na początku XX wieku, kiedy ówcześnie dom ten należy do nowego osiedla willowego, a sam dom posiada adres Falkenwalder Chaussee 6 (w luźnym tłumaczeniu Szosa Tanowska). Tu należy rozróżnić nazwy – dawna Wojska Polskiego nie zawsze i nie na całej odległości posiadała jedną nazwę. Falkenwalderstraße zaczynała się dawniej nieco bliżej Szczecina, a odcinek dalej posiadał końcówkę sugerującą szosę (chaussee). Budynek opisywany jest jako dom pracowników, a mieszkańców poznajemy dopiero w księgach z początku XX wieku – ciekawe jest to, że funkcja dużego ceglanego domu zmienia się przez kolejne dekady. Jedną z nieopowiedzianych do tej pory (chyba?) historii o ceglanym domu o dzisiejszym adresie Wojska Polskiego 170 jest wątek stróżówki – w momencie, gdy dom działa jako mieszkania dla pracowników Martina Quistorpa (jaki był właścicielem) pojawia się tu pan Erdmann, będący strażnikiem i żandarmem. Następnie jego miejsce pracy zajmie stróżówka policyjna. Drugim mieszkańcem jakiego poznajemy w okolicach 1905 roku był Emil Weisener, stolarz. Był to konkretnie Emil Robert Gustav Weisener, urodzony 6 lutego 1877 roku w dawnym Hökendorf (Bukowo-Kijewo), a 25 listopada 1901 roku jego żoną została Bertha Auguste Wilhelmine Kandt. Niestety, Emil odszedł dość młodo – mając 38 lat, 21 lutego 1915 roku, na froncie I Wojny Światowej. Jego ostatnim adresem zamieszkania był opisywany dom o dzisiejszym adresie Wojska Polskiego 170.

W kolejnych latach ilość mieszkańców wzrośnie, a także kilka lat przed I Wojną Światową budynek otrzyma swój pełen „szczeciński” adres łącząc się z główną Wojska Polskiego pod dawną nazwą Falkenwalderstraße 78. To nie będzie ostatnia zmiana numeracji budynku. Przed I Wojną pojawi się w domu stróżówka policji przypisana do 11 rewiru. W obiekcie żyć będzie wiele postaci, o których można napisać tu całe ściany tekstu, ale skupimy się głównie na tych, które mogły prowadzić tu działalność. Biznes stolarski mogła kontynuować pani Bertha, którą poznajemy również w księgach po śmierci męża, jako wdowę. Pierwsze piętro w okolicach I Wojny Światowej zamieszkiwało dwóch strzelców, a jednocześnie później policjantów – pan Otto Hentsch i pan Albert Schmidt. O policjantach z opisywanego domku można napisać więcej.

Otto urodził się 24 listopada 1874 roku w dawnym Kötzschau Kreis Merseburg, dziś to wieś w zachodnich Niemczech, mniej więcej na zachód od centrum kraju. Zmarł w Szczecinie, 16 czerwca 1943 roku o 13:35 w swoim mieszkaniu pod dawną Kreckowerstraße 78 (Mickiewicza). Przynajmniej od 1900 roku żył w Szczecinie, kiedy na sylwestra 31 grudnia 1900 roku wziął ślub, a żoną została Emma Anna Ida Hentsch z domu Prell, jaka zmarła przed swoim mężem. Drugi policjant – Albert – miał bardzo typowe nazwisko, tak jak w Polsce mamy masę Nowaków i Kowalskich. Tradycyjnie musimy tu wykonać ukłon w stronę płci pięknej – to dzięki paniom często poznajemy dokładniejsze dane o ich mężach, poprzez to, że stały się wdowami i „podały nam” w historii swoje nazwiska rodowe. Policjant Albert Schmidt znika z domku dlatego, że po prostu zmarł. Miejsce na I piętrze zajmować będzie jego żona – pani Helene Schmidt z domu Herpel. To pozwala nam ustalić losy policjanta. Niestety pan Albert również zmarł wcześnie. Urodził się około 1872 roku w wsi Wusterhusen pod Greifswaldem, a zmarł 27 czerwca 1920 roku, w wieku 48 lat. Pani Helene i pan Albert wzięli ślub 25 listopada 1899 roku. Po I Wojnie Światowej – w połowie lat dwudziestych – dalej w domku o ówczesnym numerze Falkenwalderstraße 78 (dziś Wojska Polskiego 170) działa policyjny odwach

Wirtualna karma

Redakcyjny kiciuch i jego pełna miska
50 zł Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Mini Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
  • Wirtualna piona! Dzięki takim ludziom jak Ty możemy opłacać licencje, serwer oraz domenę.

Na serwer

Koszty, licencje... 💝
100 zł Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Średni Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
  • Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem
Dobry wybór

Zdecyduję samemu

Dzięki za 5 zł lub nawet 500 zł!
Dowolnie Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym zależna od kwoty (Mini 50+, Średni 100+, Wielki 200 +)
  • Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem przy wsparciu od 100 zł

Wciąż będzie tu żyć wdowa po stolarzu (jeszcze kolejną dekadę), pani Bertha Weisener, a miejsce zmarłego policjanta Schmidt zajmie Theodor Hemrich, emerytowany sekretarz policyjnej kancelarii. Wdowa po Albercie żyć tu będzie dalej, a emerytowany sekretarz zamieszka tylko chwilowo. Wspomniany wyżej pan Otto Hentsch wkrótce – koniec lat dwudziestych – otrzyma awans. Po śmierci właściciela budynku – znanego w mieście Martina Quistorpa, w 1929 roku – budynek przejdzie chwilową własność stowarzyszenia, które dbać będzie o jego dziedzictwo (Quistorp’sche Verwaltung). Następnie dom zostanie sprzedany oraz pojawią się nowe postacie.

Margarete i Erhard Weimann

Zostanie właścicielką od około 1931 roku, a także mocno zmieni się lista mieszkańców. Parter od wejścia zajmie fryzjer – pan Hermann Engel, a także żyć tu będzie pani Agnes Neidler, handlująca cygarami i papierosami. Wciąż będzie tu mieszkać kilka osób z wcześniejszych lat, w tym wdowa Weisener, po stolarzu. Chwilę po pani Margarete właścicielem adresu Falkenwalderstraße 78 (Wojska Polskiego 170) zostanie pan Erhard Weimann, mający tytuł mistrza fryzjerskiego. Ciekawostką jest, że osób jakie zajmowały się tym zawodem w Szczecinie ówcześnie było kilka! Wśród nich Arthur i Bruno. Erhard nie mieszkał bezpośrednio w ceglanym domku, jego głównym adresem w latach trzydziestych była dawna Blücherstraße 2a, dziś to ulica Wąska i nieistniejąca kamienica na przeciwko dzisiejszej Pleciugi, od strony zachodniej. Konkretnie był to Erhard Felix Weimann, nie pochodził ze Szczecina, a urodził się 29 lipca 1880 roku. Jego żoną została 30 marca 1905 roku Margarete Wilhelmine Albertine Minks. Co ciekawe… sąsiadem w stosunku do ceglanego domu był opiekun Wieży Quistorpa, a jakim w bloczku niżej.

Jest połączenie z innym tematem!

Ciekawa sprawa, prawda?! 😉 Wątek, który czytasz posiada połączenie z innym, który był opisywany wcześniej lub później.

Tu poznasz wątek opiekunów wieży w innym miejscu historii!

Początek lat trzydziestych przyniesie zmianę numeracji domku – otrzyma adres Falkenwalderstraße 125, na krótko. „Policyjny” wątek w ceglanym budynku będzie kontynuowany. Jednak zamiast typowego odwachu policji żyć tu będzie emeryt w tym zawodzie – pan Erich Lange. Od księgi z 1936 roku ponownie zmienia się numer przypisany do adresu – będzie to ostatecznie Falkenwalderstraße 170, czyli znana nam dzisiaj Wojska Polskiego 170. Wciąż chwilę przed wojną domek zamieszkiwać będzie fryzjer Hermann Engel, wdowa po policjancie pani Helene Schmidt, wdowa po stolarzu pani Bertha Weisener (na parterze), handlująca papierosami i cygarami pani Agnes Neidler. Poza nimi będzie tu żyć pan prowadzący warzywniak – pan Richard Voigt. Do II Wojny Światowej oraz ostatniej księgi niewiele się zmieni – prawdopodobnie ostatnim zakładem jaki działał w ceglanym domku na parterze był fryzjer, a nim był pan Engel. W kwestii warzywnika zmieni się nazwisko. Na miejscu pana Voigt jako prowadzący sklep z warzywami pojawi się ktoś prowadzący dużo większy biznes – Werner Matthes handlował kartoflami, kwiatami, warzywami i całą masą innych ciekawych rzeczy 😉 Jego nazwisko w ostatniej księdze adresowej będzie wyróżnione.

Fine Wine Bar oraz widzimy się jutro Coffee & Breakfast

Mieszkańcom Szczecina stale mówię jedno – rusz dupę! 🙂 Wyjdź na spacer, udaj się do jakiejś kawiarni, restauracji, lokalnego sklepiku – wspieraj po prostu to, co lokalne. W budynku Wojska Polskiego 170 od przynajmniej ładnych kilku lat działa Filia Wine Bar, czyli sklep z winem. Drugą działalnością według map Google z 2024 roku jest „Widzimy się jutro! Coffee & Breakfast”, czyli punkt z kawą i śniadaniami. Co ciekawe, niemal na każdym kadrze z Google Maps z ostatnich lat są tam ludzie, oczywiście ocenzurowani przez Google, ale to znak, że warto tam wpaść! Według zdjęć Google w 2017 roku obok kawiarni i winiarni działało Novum Nieruchomości, jakie według baz informacji o firmach prowadziła pani Agata Kurzyk-Sternicka. Wcześniej – z fotografii z 2014 roku – wynika, że obok nieruchomości Novum działała Pralnia Chemiczna. Następnie do dziś (2024) ceglaną dobudówkę do budynku Wojska Polskiego 170 zajmuje wymieniony wyżej Wine Bar oraz kawiarnia z śniadaniami. Do 2024 roku stan budynku jest dość dobry, razem z starymi drzwiami wejściowymi od ulicy. Jednak remont z pewnością, nadałby domkowi o zabytkowym charakterze dużo więcej „urody starego świata”, szczególnie ładnie wygląda szczyt nad wejściem z trzema mini „wieżyczkami”.

 

Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 6 miesięcy temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej albo dołącz do nas na forum dyskusyjnym. 

Zajrzyj w okolicę postu!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin