Dworska / Scheuner Alle

Dworska 1, dawny domek zecera i pielęgniarki 

Niby mały domek, a historia jest!

Dzisiejsza ulica Dworska w Szczecinie przed II Wojną Światową w części należała do podmiejskiego Scheune (Gumieńce), a w części do Szczecina. Przy niej i sąsiednich do dziś zachowały się stare domki.

Kliknij i rozwiń spis treści

Stara historia Szczecina i okolic to nie tylko wille i bogate kamienice, to również małe domki na przedmieściach, które ocalały z II Wojny Światowej oraz istnieją do dzisiaj. Jednym z osiedli, które budowano w pierwszej połowie lat trzydziestych XX wieku jest to przy ulicy Dworskiej, Krzywej i Gajowej – dziś część Gumieniec. Wybierając sobie za „cel” różne domki z różnych części miasta padło na domek o dzisiejszym adresie Dworska 1, jaki stoi na rogu opisywanej ulicy oraz Europejskiej, tuż przy stacji paliw, a „rzut beretem” od Ronda Gierosa. W kierunku skrzyżowania posiada widoczny od strony chodnika i strumienia niewielki drewniany ganek.

Mimo, że od jego budowy do 1945 roku minęło leciutko ponad 10 lat, a większą część swojego „istnienia” znajduje się w polskim Szczecinie możemy zajrzeć na karty historii i zobaczyć, kto mieszkał w tym domku przed wojną i w trakcie. Dzisiaj – w 2024 roku – może nie jest w super stanie, ale też nie wygląda bardzo źle. Na murze od strony ulicy zachowała się też dawna tabliczka z numerem i strzałką, wskazująca w którą stronę „rosną” numery.

Zecer Paul i Karl Duwe

Dziś nazwa tego zawodu niemal całkowicie się zatarła, a pochodzi od niemieckiego słowa „setzer”, zaś pan Paul właśnie miał przypisany zawód: schriftsetzer. Zawód ten praktycznie wyginął w latach osiemdziesiątych XX wieku, a opierał się o skład czcionek do odbijania i druku – zecer składał na przykład linie tekstu lub hasła, które następnie używano do odbicia na papierze lub innym materiale. Zecerzy zajmowali się często takim tworzeniem czcionek oraz ich układem, jakich nie odbijały klasyczne maszyny do pisania – na przykład w grafikach reklamowych, nagłówkach gazet, tabelach i wykresach. U zecerów można było też zamówić na przykład foldery lub broszury reklamowe o nietypowych napisach, których czcionki wykonywano na specjalne zamówienie.

Pan Paul Duwe pojawia się w szczecińskich księgach adresowych w 1935 roku, kiedy przypisany jest mu adres Scheune Alle 1, czyli dzisiejsza ulica Dworska oraz numer 1, jaki nie zmienił swojej numeracji. Skąd pojawia się w nagłówku Karl Duwe? Również był zecerem i mieszkał w domku Dworska 1 nim w księgach pojawia się jego najprawdopodobniej syn Paul. Skąd ta relacja? Syn często dostawał na drugie imię swojego ojca. Znany jest akt ślubu Paula – był to konkretnie Paul Karl Wilhelm Duwe urodzony 18 grudnia 1908 roku w Szczecinie, a ślub wziął 1 września 1934 roku żyjąc wtedy przy dzisiejszej Piastów. Jego wybranką została Charlotte Luise Hedwig Bauer. Z notatki wynika, że jego żona zmarła 14 maja 1988 roku w Braunschweig.

Pan i pani Raß

W 1938 roku domek przejmie po paru latach istnienia nowa rodzina – Raße / Rass. Konkretnie pielęgniarka położnictwa pani Erna Raß oraz kowal Erwin Raß. Co ciekawe, do domku można było zadzwonić wybierając numer 33661. Rok później na miejscu kowala pojawi się na chwilę kontroler maszyn pan Hermann Neuhaus, a kolejny rok później jego miejsce zajmie podoficer Willi Nowack. W 1942 roku zmienia się ostatni właściciel przed końcem II Wojny Światowej. Chociaż, czy na pewno? Zamiast pielęgniarki położnej, jaką była pani Erna Raß jest… również pielęgniarka położna, pani Erna Maibaum 🙂 Oznacza to, że niemal na pewno zmieniła nazwisko. Prócz niej pod adresem pojawia się możliwe, że jej nowy mąż Willi Maibaum, który był konstruktorem. Możliwe, że mógł urodzić się 4 stycznia 1891 roku jako Willi Albert Gustav Maibaum w dawnym Augustwalde, czyli dzisiejszym Wielgowie. Niestety albo stety, po II Wojnie Światowej ustalanie dawnych mieszkańców jest dużo trudniejsze, a nawet jeżeli uda się to zrobić często aktualni mieszkańcy nie życzą sobie detali o sobie dostępnych w sieci – dlatego szanując prywatność właścicieli najczęściej ten temat pozostawiam „za łuną tajemnicy”. W 2024 roku domek wymagałby małego remontu, ale nie jest w stanie bardzo złym – jeżeli ten nadejdzie należy mieć nadzieję, że mała tabliczka wskazująca numer i „rośnięcie” numeracji w kierunku południowym zostanie zachowana.

Wirtualna karma

Redakcyjny kiciuch i jego pełna miska
50 zł Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Mini Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
  • Wirtualna piona! Dzięki takim ludziom jak Ty możemy opłacać licencje, serwer oraz domenę.

Na serwer

Koszty, licencje... 💝
100 zł Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Średni Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
  • Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem
Dobry wybór

Zdecyduję samemu

Dzięki za 5 zł lub nawet 500 zł!
Dowolnie Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym zależna od kwoty (Mini 50+, Średni 100+, Wielki 200 +)
  • Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem przy wsparciu od 100 zł

Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 1 miesiąc temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej albo dołącz do nas na forum dyskusyjnym. 

Zajrzyj w okolicę postu!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin