Trzebież / Ziegenort

Leśniczówka Pienice – dawna Försterei Herzberg 

Sekretne lokalizacje...

Jeżdżąc popularną drogą wśród grzybiarzy - łączącą Trzebież z Nowym Warpnem - wystarczy odbić na bok, by znaleźć się w historycznej leśniczówce z początku XX wieku. Dzisiaj to wykupione mieszkania prywatne, ale przez niemal 100 lat była to klasyczna leśniczówka - również przedwojenna. Zajrzeć możemy w jej historię oraz spróbować nazwiska leśników. Polskich i niemieckich!

Kliknij i rozwiń spis treści

Dzisiejszy układ leśnictw i nadleśnictw wokół Szczecina jest kompletnie inny niż przed II Wojną Światową. Również wiele leśniczówek nie przetrwało do czasów dzisiejszych – niektóre były tak głęboko w lasach, że życie tam oraz praca była bardzo niebezpieczna w 1945 roku i krótko po. Są jednak takie miejsca, które mają ponad 100 lat, a nawet ponad 120 lat i trzymają się dalej bardzo dobrze! Od wojny zmienił się układ nadleśnictw – przykładowo nie ma już nadleśnictwa Myślibórz Wielki, a jest leśnictwo, zaś nadleśnictwo Trzebież od kilkunastu lat… nie ma siedziby w Trzebieży, tylko w Zalesiu, kilkanaście kilometrów na południowy zachód. Dzisiejsze leśnictwa często zajmują budynki, które powstały krótko przed wojną i wtedy oraz po wojnie były mieszkaniami prywatnymi. Tu również w 2024 roku przykładem jest pałac nadleśnictwa Trzebież, który w Zalesiu był majątkiem oraz pałacem zarządcy wsi, a także należał krótko do zarządcy wielu ziem w okolicy. Dziś temat niewielkiej przedwojennej leśniczówki, a dziś prywatnej nieruchomości, która już przez leśnictwa nie jest wykorzystywana – dawnej Försterei Herzberg. Aktualna nazwa to Pienice.

Różnica między dzisiejszą leśniczówką, a dawnym Forsthaus Herzberg

Tutaj należy doprecyzować lokalizację, bo sam pomyliłem się w niej w październiku 2024 roku 😉 Jak to?! Powód prosty – spotkałem się z leśnikiem, który może mi trochę o historii opowiedzieć. Czekałem pod dawną Försterei Herzberg, uznając że to Pienice. Okazało się, że aktualna (2024) i faktycznie dzisiejsza leśniczówka Pienice znajduje się obok – przy kapliczce i wysokim wzgórzu, które nazywane jest różnie: Leśnogóra lub Góra Sercowa, od dawnej nazwy Herzberg. Aktualna (2024) leśniczówka posiada adres Wkrzańska 72, zaś stara otrzymała przypisanie do lokalizacji Pienice 2. Otrzymałem kontakt do jednego z starszych leśników żyjących stale w tej samej okolicy i po rozmowach z nim będę miał możliwość aktualizacji tematów innych leśniczówek, istniejących i już od dawna rozebranych. Z pewnością to czyta, więc panu Ryszardowi i żonie serdeczne dziękuję za tonę informacji, wskazówek, historii oraz książkę “Leksykon Puszczy Wkrzańskiej”.

Niestety odnośnie lokalizacji Pienice oraz dawnej Försterei / Forsthaus Herzberg jest w internecie kilka błędów, w tym jeden poważny znajduje się na Wikipedii! Strona Wiki podaje, że Pienice to dawna leśniczówka Duesterort, co jest kompletnym błędem – ta znajdowała się jeszcze kilka kilometrów na zachód i od dawnej leśniczówki Pienice jest o kilka wieków starsza. Aż kilka wieków! Możliwe, że błąd przeniesiono z Encyklopedii Szczecina z 2003 roku. Opracowanie leśniczówki Düsterort, po wojnie nazwanej Białcz, poniżej w bloczku z dodatkowym postem. Historię dwóch różnych leśniczówek ukazują nam mapy, śmiało możemy wysunąć teorię, że dzisiejsze Pienice (Försterei Herzberg) powstała na początku XX wieku – zdaniem wieloletniego leśnika w 1920 roku.

Dzięki uprzejmości leśników mimo, że aktualny adres Pienice 2 należy do osób prywatnych miałem możliwość zapoznania się z funkcją budynku oraz nazwiskami leśników, którzy kiedyś tu pracowali, po II wojnie Światowej. O czasach przedwojennych kilka detali opowiedzą nam dawne księgi. 

By jasno zaznaczyć – dawne leśniczówki wokół Trzebieży to dziś często domy prywatne, zaś dawna siedziba nadleśnictwa przy Wkrzańskiej 72, przed wojną była domem mieszkalnym. Za to przedwojenne nadleśnictwo Oberförsterei Ziegenort też mieściło się w jeszcze innym miejscu… w centrum Trzebieży. Poplątanie, ale pozostańmy przy Pienicach. Pomieszanie z przemieszczeniem wynika z tego, że nazwy dawnych leśniczówek po II Wojnie Światowej zmieniły swoją lokalizację – w ten sposób Pienice Mazańczyce w 2024 roku przesunęły się o około kilometr, do innego budynku (Wkrzańska 72) niż dawniej.

Eugen Baehr / Bähr

Według spisu z 1936 roku był okręgowym leśnikiem pracującym w Försterei Herzberg, dziś prywatnym ocalałym po wojnie kompleksie ceglanych budynków o adresie Pienice 2. Stara strona niemiecka poświęcona Trzebieży podaje jego nazwisko jako Behr. Istnieje szansa, ze mógł zostać przeniesiony z okręgu Grammentin na Pomorzu, gdzie występuje leśnik dokładnie o tych samych personaliach w 1927 roku. Wieś ta znajduje się 100 kilometrów na zachód od SzczecinaTaki sam leśnik pojawia się w tym samym roku w nieodległym niemieckim Demmin, na zachodzie. W 1931 roku leśnik o takich samych personaliach występuje 50 kilometrów od Szczecina w dawnym okręgu Rothenfier / Neuwald. Dzisiaj to leśniczówka Suchy Las obok wsi Czermnica, lekko na zachód od Nowogardu. To jednak tylko poszlaki, gdzie leśnik Eugen Baehr mógł pracować wcześniej, bez potwierdzenia. Prócz niego stara strona o przedwojennej historii trzebieży podaje, że w leśniczówce Pienice (dziś w 2024 mieszkania prywatne na krańcu Trzebieży w lesie) pracowali jeszcze inni: Schmidt i Grewe. Jeszcze inny Eugen Baehr pojawia się w 1926 roku jako leśnik miejski w dawnym Stadt Schlawe, czyli w dzisiejszym Sławnie. Dlatego też poszukiwanie jego korzeni będzie bardzo trudne. Ciekawostką jest, że wnuk lub syn Eugena odwiedził kiedyś leśniczówkę Pienice (Försterei Herzberg) pozostawiając aktualnemu mieszkańcowi pamiątkę po swojej powojennej działalności. Człowiek ten byłby doskonałym łącznikiem i pozwolił ustalić dokładne losy swojego członka rodziny, niestety kontaktu z potomkiem nie mam. Istnieje cień szansy, że skoro wnuk lub syn Eugena przekazał w pamiątce swoją saszetkę z firmową pochodzącą z Köln (Kolonia), to bazy genealogiczne dają nam pewną wskazówkę. W Kolonii właśnie żył po wojnie pojawia się urodzony w 1930 roku Gunter Bähr, również zmarły w Kolonii. 

Wirtualna karma

Redakcyjny kiciuch i jego pełna miska
50 zł Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Mini Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
  • Wirtualna piona! Dzięki takim ludziom jak Ty możemy opłacać licencje, serwer oraz domenę.

Na serwer

Koszty, licencje... 💝
100 zł Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Średni Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
  • Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem
Dobry wybór

Zdecyduję samemu

Dzięki za 5 zł lub nawet 500 zł!
Dowolnie Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym zależna od kwoty (Mini 50+, Średni 100+, Wielki 200 +)
  • Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem przy wsparciu od 100 zł

Istnieje cień szansy, że to syn Eugena, nie mam jednak żadnego potwierdzenia – skontaktowałem się z potomkami Gunthera, by uzyskać potwierdzenie. Może takie nadejdzie. Przejdźmy do czasów powojennych.

Leśniczówka Pienice po II Wojnie Światowej

Dzięki uprzejmości “weteranów” w temacie leśniczówek w okolicy Trzebieży znane dla historii są nazwiska pracowników budynków leśniczówki Pienice (dawniej Herzberg), chociaż bez idealnie dokładnych dat oraz bez prawdopodobnie pierwszego powojennego leśnika. Według opowieści jednego z najdłużej pracujących w tej okolicy leśników, który “zasiedział” w jednym miejscu cztery dekady (!!!) jednym z pierwszych leśników w Pienicach (Herzberg) był pan o nazwisku Gałan, następnie jego miejsce zajął pan Jan Włodarczyk, kolejny był pan Witkowski (jaki nie mieszkał bezpośrednio w leśniczówce), a jego następcą pracujący tu aż 40 lat pan Ryszard Grotkowski.

 Następnie doszło do zmian lokalizacji leśniczówek i dawna leśniczówka Pienice (Herzberg) stała się budynkiem prywatnym mieszkalnym, a faktycznie sprawy związane z leśnictwem dziś prowadzi stary dom (świeżo zbudowany przed wojną) przy adresie Wkrzańska 72. Zamieszanie sprawiło, że nawet ja się pomyliłem – czekając na innego leśnika (pana Klaudiusza) pod dawną leśniczówką Herzberg, pan Klaudiusz czekał na mnie w aktualnej leśniczówce trochę bardziej na wschód 🙂 Mimo wszystko udało się dogadać, nawiązać kontakty i powoli opracowywać historię leśniczówek wokół Szczecina. Wspomniany na początku błąd związany ze zrównaniem nieistniejącej leśniczówki Düsterort (lekko na zachód) z leśniczówką Pienice (Herzberg) jest dokładnie opisane w bloczku poniżej – to dwie różne lokalizacje, wbrew temu, co podaje Wikipedia.

Jest połączenie z innym tematem!

Ciekawa sprawa, prawda?! 😉 Wątek, który czytasz posiada połączenie z innym, który był opisywany wcześniej lub później.

Tu poznasz wątek Försterei Düsterort / nieistniejącej leśniczówki Białcz w innym miejscu historii!

Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 10 godzin temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej albo dołącz do nas na forum dyskusyjnym. 

Zajrzyj w okolicę postu!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć “Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin