Szczecińska starówka nie miała szczęścia podwójnie. W poglądzie mieszkańców Szczecina panuje przekonanie, że Starówka została umyślnie zbombardowana. Nie jest to prawdą. W trakcie najbardziej niszczycielskiego nalotu dokonanego przez siły RAF członkowie załóg opisywali problemy z łącznością oraz nieprecyzyjne położenie formacji - bombowce bombardowały swoich kolegów niżej, gdy do tych wyżej nie docierały rozkazy zejścia niżej. Następnie za robotę wziął się Piotr Zaremba marząc o arterii nadodrzańskiej w miejscu wypalonych kamienic...
https://www.facebook.com/groups/SzczecinZnany/posts/883916665578021/W tym niezbyt wyraźnym kadrze prasowym znajdujemy się pod Zamkiem Książąt Pomorskich. Z fotografii na pierwszy rzut oka niewiele można wywnioskować, ale o tym „gdzie jesteśmy” mówi nam opis tej fotografii w dawnej prasie. To dawny adres Mittwochstraße 5-6, czyli dzisiejsza Środowa. Niestety, podobnie jak 99% podzamcza, nie licząc Ratusza Staromiejskiego, również ta kamienica nie przetrwała wojny oraz powojennych rozbiórek. Adres 5-6 jest trudny do ustalenia w tym miejscu po prostu z jednej reklamy prasowej, ale ułatwiają to nam kadry lotnicze – zarówno z 1943 roku, jak i wcześniejsze z lat trzydziestych. Numery 5-6 znajdowały się na rogu przy ulicy Targ Rybny. Za plecami fotografa znajdował się Targ Warzywny. Sklep miał w swojej ofercie produkty metalowe, narzędzia, wyposażenie statków, domów i kuchni, szpile druciane, śruby, nity.
Firma Sodemann & Badestein ze Stettina
W narożnej kamienicy swoją siedzibę miała firma Sodemann & Badestein. Z ogłoszenia prasowego wiemy, że firma ta została założona 1 kwietnia 1866 roku, w kamienicy którą panowie posiadali oraz przebudowali specjalnie na potrzeby nowej firmy. W 1867 roku jej adres znajdował się pod Fischmarkt 7. Wcześniej pan Sodemann prowadził swój sklep na Oderstraße 36. Wiemy też, że pan Gustav Badestein (o bohaterach więcej niżej) zmarł w 1874 roku – znajdziemy też jego żonę jako wdowę. Państwo Badestein mieszkali w 1873 roku pod dawną Schuhstraße 22, dziś to pół-istniejąca ulica Szewska. Pół istniejąca, bo ciągnęła się od szkoły przy ulicy Grodzkiej do Rynku Siennego, aktualnie jest to teren zielony, wcześniej gęsto zabudowany. Numer 22 znajdował się w połowie odcinka między Kamienicą Loitzów, a Rynkiem Siennym, od południowo-zachodniej strony. Żoną pana Gustava była pani A. Badestein z domu Haffe. Córką z tego małżeństwa mogła być pani Adele Badestein, która pracowała pod adresem swojego ojca kilka lat po śmierci rodziców występując pod dopiskiem „Fräulein” (niezamężna kobieta). Przeniesie się tam po śmierci rodziców – wdowa znika chwilę po mężu – z podszczecińskiego Grabowa. Pani Adele prawdopodobnie wychodzi za maż znikając z ksiąg kilka lat później.
Pan Sodemann nie zmienia nazwy firmy, pozostawiając swojego przyjaciela w nazwie marki. W 1885 roku swoje prywatne mieszkanie ma przy ulicy Odzieżowej, czyli dawnej Gartenstraße 5. Był to ciąg domków i willi po północnej stronie w pobliżu dzisiejszego dłuuuuuugiego bloku. Następnie rozszerzał asortyment coraz bardziej. Dwadzieścia lat po śmierci pana Badestein firma zostaje sprzedana – 1 stycznia 1894 roku – w pełni nowym właścicielem zostaje Carl Deppen, wcześniej był jednym z trzech prowadzących sklep, obok pana Sodemann i pana Loose. Wiemy również, że właśnie wcześniejszym wspólnikiem pana Sodemann był Hermann Loose, który również podpisuje się pod sprzedażą całości. Pan Loose miał według ogłoszenia zrezygnować w 1902 roku z pracy, zaś jego wspólnik prawdopodobnie zmarł wcześniej – w 1897 roku pan J. C Sodemann znika z ksiąg, a dwa lata potem pojawia się nagle pani Sophie Sodemann (z domu Bödow), wdowa po kupcu.
Pani Sophie Sodemann i jej plot-twist
Żona pana Sodemann sprzedaje (lub wynajmuje) mieszkanie po mężu na Odzieżowej i przenosi się obok, na Grabowerstraße 27 (II piętro), czyli na ulicę Matejki, była to zdobiona kamienica w miejscu zjazdu z Galaxy i parkingowca ZUS. Moją ręczną koloryzację tej kamienicy znaleźć można pod tym adresem. Pani Sophie Sodemann przeprowadzi się potem na Wyzwolenia, dawną Pölitzerstraße 103, na I piętro. Następnie przeprowadzi się na Wrangelstraße 1a (Bazarowa), czyli również tuż obok w stosunku do Matejki – ten adres też nie przetrwał do dzisiaj. Wdowa po panu Sodemann nie lubiła siedzieć w jednym miejscu i w 1920 roku widnieje pod Dohrnstraße 3, czyli na Zygmunta Starego, również niedaleko. Szczęśliwie ta kamienica po uszkodzeniach przetrwała do dziś. Ale i tam nie wysiedziała! Przenosi się na chwileczkę na Piłsudskiego, by potem zrobić… PLOT TWIST! Młodzieżowo mówiąc – zrobić całkowity zwrot wątku i akcji! 🙂
Pani Sophie Sodemann wraca pod adres swojego męża, na stare śmieci! Umiera prawdopodobnie w połowie lat dwudziestych, ale przez chwilę mieszka jeszcze pod dawną Gartenstraße 5, dzisiejszą Odzieżową. Ponownie mieszka w tym samym miejscu, w którym około 1897 roku mieszkała z mężem, żyje na piętrze w latach dwudziestych XX wieku. Z willi męża do jakiej wróciła wyprowadza się ponownie na Bazarową (Wrangelstraße, tym razem numer 2) w drugiej połowie lat dwudziestych. Okazuje się, że temat tej drewnianej willi… był już opisywany, właśnie po jej wyporowadzce!
Kolejnym właścicielem został znany prawnik oraz wiceprzewodniczący pomorskiego sejmiku, a także deputowany do Reichstagu Gustav Adolf Karl Joachim Rüdiger Graf von der Goltz. O nim w osobnym poście niżej. Ciekawie się robi, gdy opracowując historię jednej postaci i jej adresu, nagle znajdujemy historię, która już była opisywana – tylko dotyczy czasów późniejszych. W willi, którą posiadał pan Sodemann, do której na koniec życia wróciła jego żona przejęła inna postać związana nieco ze Szczecinem, a w której później miasto chciało zrobić schronisko młodzieżowe. Wątek poniżej. Pani Sophie Sodemann umiera około 1929 roku znikając z ksiąg, zniknie również marka Sodemann & Badestein.
Carl Deppen i jego kontynuacja marki
Biznes, który dalej prowadził pan Carl Deppen ma się świetnie – firma się rozwija i wykupuje między innymi reklamy w prasie oraz księgach adresowych, pozostawiając nazwę po swoich założycielach. Zacznijmy jednak od jego początków w tym akapicie. Pan Carl Deppen pojawia się w Szczecinie w 1887 roku, 21 lat po rejestracji firmy Sodemann & Badestein. Widnieje w tym roku jako kupiec pracujący w tej spółce, a mieszkający pod Breitestraße 66 na II piętrze, czyli dzisiejszej Wyszyńskiego. Później przenosi się na Plac Żołnierza (Königsplatz 19), na II piętro, była to narożna kamienica z ulicą Wyzwolenia.
Plot twist ponownie pojawia się na początku XX wieku, gdy pan Carl Deppen mieszka w opisywanej wyżej drewnianej willi na Odzieżowej. Wynika z tego, że mieszkał tam po śmierci swojego wspólnika, pana Sodemann, gdy jego żona – pani Sophie – zmienia adresy zamieszkania. Warto dodać kolejną ciekawostkę – w okresie I Wojny Światowej pan Carl podpisywany jest nie tylko jako kupiec, ale również jako radny miejski.
Potrójny plot twist mamy, gdy zauważymy, co dzieje się z willą na Odzieżowej (Gartenstraße 5), w której mieszkała wdowa po panu Sodemann oraz w której krótko mieszkał graf von der Goltz. Okazuje się, że mieszkał w niej również potomek pana Carla, Hans Deppen. Carl później zapisywany jako Karl prawdopodobnie żyje dalej, ale wchodzi w inną spółkę i markę, którą współprowadził Julius Rohleder. Można podejrzewać, że na starość biznes Karla miał się gorzej, zmienia adresy. W 1943 roku mieszka pod Schlutowstraße 3, czyli dzisiejszej Henryka Pobożnego. Ta zdobiona kamieniczka istnieje do dziś.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna – możesz ja kliknąć i oddalić widok, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Wiele postów znajdujących się w bliskiej odległości gromadzi się w grupy – je możesz rozdzielić kliknięciem na ikonę.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.
Poprawka?
Kliknij i daj znać!
Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook „Szczecin Znany i Historyczny” klikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!
Post na FB
Skomentuj na Facebooku!