Po niektórych lokalizacjach jedyne, co dziś pozostało to sterty cegieł ukryte w trawie i mchu. O jednej lokalizacji przy Pilchowie nie wiem kompletnie nic, a musiał być to obiekt dla wsi znaczący - cegielnia - oznaczana jest na dawnych mapach na wschód od Pilchowa. Jaka była jej historia?
Są rzeczy, o których niewiele mogę napisać lub powiedzieć. To dlaczego powstał ten post? Może ktoś inny szuka informacji dokładnie na ten sam temat, a może ktoś inny te informacje ma i się nimi podzieli. Wśród masy lokalizacji północnych okolic Szczecina zawsze w oczy rzucało mi się jedno miejsce, o którym nic nie wiem – cegielnia w dawnym Pilchowie, czyli w języku niemieckim Ziegelei Polchow. W temacie Pilchowa pozostanę jeszcze na kilka innych postów, te znaleźć można korzystając z kategorii (nad tytułem) albo poprzez tag (nad tekstem). By dotrzeć do opisywanej lokalizacji musielibyśmy udać się na skrzyżowaniu w Pilchowie, obok kościoła, w prawo gdy jedziemy od strony Szczecina, następnie trzymać się cały czas kierunku w prawo, aż przejedziemy przez rzeczkę (Pilchówka) i dojedziemy na skraj lasu. Przed znakiem zakaz wjazdu w prawo, jedziemy ostatni raz w lewo. Pisząc krótko:
Główne skrzyżowanie w Pilchowie -> Wiejska -> Osowska -> mijamy osiedle domków na rozstaju w lesie jadąc kawałek w lewo, zostawiamy samochód i spacerujemy 200 metrów dalej. Jak ktoś ma rower to jedziemy dalej. Na skraju wyjścia na łąki cegielnia będzie po naszej prawej stronie. Można też skorzystać z mapy pod postem.
Za wyjściem z lasu na łąkę zauważymy po lewej i prawej stronie łąki, lewa będzie bardziej górzysta, prawa bardziej płaska, ale schodząca w stronę niewielkiej rzeczki – tam płynie właśnie Pilchówka. Niby trafiliśmy na miejsce, ale niestety po okolicy dawnej cegielni (Ziegelei Polchow) nie powinniśmy się „kręcić”. To teren prywatny najeżony tabliczkami oraz kamerami monitoringu. Trochę wygląda to dziwnie, ale powinniśmy to uszanować. Niestety po cegielni nie pozostało dużo elementów. Poszukując informacji o tym miejscu znalazłem tylko wzmiankę w dokumentacji… ornitologicznej… która mówi, że wokół dawnej Polchower Ziegelei zauważono w 1922 roku (chyba?) ćmy gatunku Submarmoraria oraz Parectopa Leucographa. Nie jestem specjalistą w tej dziedzinie, lepiej temat na tym skończę 😉
Cegielnia mogła być nieco większa niż te należące na przykład do Dobrej (Daber) albo do Stolca (Stolzenburg) – według różnych map mogła składać się z pięciu budynków. Jako źródło wody dla całego kompleksu mogła służyć strumień Pilchówka. Dziś na miejscu cegielni w Pilchowie dostrzec można sporo głazów – możliwe, że zostały one umieszczone przy drodze po oczyszczaniu pól. Droga prowadząca w stronę lasu również wysypana jest gruzem i starą cegłą. Więcej cegieł i resztek wychodzi z ziemi w miejscach, gdzie dziki postanowiły „przeorać” trawę. To, co jednak może przerazić zwolenników widzenia wszędzie wyciętych lasów jest jedna porażająca informacja – okolica zarosła niesamowicie. Obszar od działek po lewej stronie, wjeżdżając od Szczecina aż po samą cegielnię i jeszcze ponad kilometr dalej stanowiły wrzosowiska, łąki i pagórki. Teren ten zaczął zarastać przed II Wojną Światową, a lasem przykrył się kilka dekad po wojnie. Szokujące, prawda? Dodatkowo, gdyby unieść drona nad terenem dawnej Polchower Ziegelei w kierunku Leśna Górnego byłoby tylko kilka kępek drzew. Ale to dziś lasy są łyse, prawda? Tia…
Możemy podejrzewać, że Polchow Ziegelei czyli cegielnia w Pilchowie zaczęła tracić na znaczeniu przed II Wojną Światową lub część jej zabudowy została rozebrana już wtedy. Skąd taki wniosek? Oczywiście z tego samego źródła, które pozwala nam ocenić jak zmieniały się lasy w tej okolicy – ze zdjęć lotniczych wykonanych w 1943 roku. W stosunku do wcześniejszych map widzimy tam prawdopodobnie tylko jeden dom, zaś na dawnych mapach oznaczane było pięć obiektów. Niestety, sołtys Pilchowa również nic nie wie o historii tego obiektu, ani kiedy powstał. W trakcie mojego spaceru uśmiechnąłem się do kamery zamontowanej na drzewie, a po kilku minutach pojawiło się dwóch panów białym samochodem na nieszczecińskich „blachach” szukający na skraju lasu… drogi do warsztatu samochodowego. Pewnie przypadek! Może i tak było, że przypadek, pozdrowienia dla obu panów z Katowic! 🙂
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!
Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Wiele postów znajdujących się w bliskiej odległości gromadzi się w grupy – je możesz rozdzielić kliknięciem na ikonę.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.
Poprawka?
Kliknij i daj znać!
Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook „Szczecin Znany i Historyczny” klikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!
Post na FB
Skomentuj na Facebooku!