Czasami warto zdmuchnąć kurz zapomnienia z różnych ciekawostek. Wyobraźcie sobie, że mamy lata sześćdziesiąte XIX wieku. Szczecińska twierdza za kilkanaście lat zacznie przechodzić do historii. Ale wciąż nią jest - teren między Dworcową, Niepodległości i Placem Żołnierza to centrum miasta. Wszystko wokół to jeszcze umocnienia forteczne, bastiony, obwarowania i arsenały... W tym wszystkim konsul USA!
O opisywanej dziś tylko delikatnie postaci dowiedziałem się prowadząc poszukiwania w zupełnie innym temacie. Trafiłem do bazy amerykańskiej, z skanami dokumentów dotyczących kwestii finansów oraz… Szczecina. Uznałem, że spróbuję to lekko opisać. Postać tego człowieka jest o tyle ciekawa, że Charles J. Sundell urodził się według wzmianek w Szwecji, następnie wyemigrował do USA, gdzie rozpoczął karierę dyplomatyczną i polityczną. Z czasem został konsulem w Szczecinie, urzędował w latach 1861 – 1866. Z dokumentów wynika, że otrzymał 1000$ zapomogi konsularnej, jaką zarekomendował w 1861 roku pan Arnold Washburne. Wzmianka ta znajduje się w dokumentach dotyczących urzędu prezydenta Abrahama Lincolna z 12 marca 1861 roku, a źródło pochodzi z biblioteki Kongresu Stanów Zjednoczonych. Ta informacja pozwala nam badać temat dalej i spróbować ustalić gdzie konsul USA w Szczecinie żył lub gdzie taki konsulat się znajdował. Warto dopisać, że w pierwszej połowie XIX wieku do Stanów Zjednoczonych wybiera się coraz więcej mieszkańców Europy, w tym również mieszkańców Szczecina, którzy zakładają w stanie Wisconsin miasteczko o nazwie Stettin – o nim można przeczytać w kafelku poniżej lub zajrzeć do kategorii dotyczących „zagranicznych” historii związanych z naszym miastem. Jest tam nawet temat pochodzącego ze Szczecina przemysłowca i poszukiwacza złota.
Dziękujemy za WASZE wsparcie! 💝
Blokady portów
Kariera konsula amerykańskiego w Szczecinie przypadają na problemy związane z blokadami portów, jakie stosowali Duńczycy. ton załączonych dwóch listów poniżej zdaje się być informacyjny, a także zawiera zabiegi związane z otrzymywaniem pism, w tym zapieczętowanych i tłumaczonych. Wiedząc, że konsul USA w Szczecinie nazywał się Charles J. Sundell możemy zobaczyć, gdzie żył w dawnej twierdzy szczecińskiej. Znane są jeszcze inne nazwiska konsulów USA, którzy w naszym mieście urzędowali, jednak takie opracowanie zajęłoby dużo więcej i dotyczyłoby całej kwestii dyplomacji – tutaj skupmy się na jednej postaci, która „poruszyła temat”. Z dokumentacji amerykańskiej wynika, że konsulem w Szczecinie został 19 lutego 1861 roku, a przestał nim być 24 lutego 1866 roku. Według ksiąg mieszkał w Szczecinie jeszcze rok. Do miasta przyjechał z Chicago, w amerykańskim stanie Illinois. Skąd wiemy, że pochodził ze Szwecji? Jego nazwisko pada w publikacji historycznej stanu o tytule „The Swedish Element in Illinois”. Ten wątek niżej.
Charles J. Sundell do ministra amerykańskiego Judd z Berlina, Szczecin, 2 kwietnia 1864 roku
Aby być przygotowanym, amerykański statek powinien być w drodze do tego portu, w co mam powody wierzyć, modliłbym się o twoje uprzejme instrukcje, jak postępować na wypadek, gdyby statek, przepływając, został powiadomiony przez Duńczyków, którzy twierdzą, że Świnoujście jest zablokowane, a kapitan w związku z tym może zawinąć do jakiegoś innego portu, nieobjętego tzw. blokadą, i chce tam wyładować swój ładunek.
[strona 210]
Tutejsi odbiorcy prawdopodobnie zwróciliby się do mnie, jak to już uczyniono w przypadku statków neutralnych, o instrukcje dla kapitana takiego statku, aby udał się tutaj, do miejsca, do którego został wyczarterowany, tak długo, jak ponieważ nie istnieje żadna „blokada prawna”, a do dzisiejszego wieczora „nie było faktycznej obecności sił blokujących” w Świnoujściu. Eskadra duńskich okrętów wojennych była widoczna od mniej więcej godziny w różnych momentach — to wszystko; ale to samo nigdy nie było „stacjonarne ani wystarczająco blisko”, aby spowodować „ważną blokadę” tego portu.
Myślę, że gdyby ten stan trwał nadal, żaden neutralny statek nie jest zobowiązany do przestrzegania zawiadomienia od admirała duńskiego, o którym miałem zaszczyt poinformować, a które zostało wysłane przez brytyjskiego kupca w otwarte morze oddalone o pięćdziesiąt mil od Świnoujścia, ani zawiadomienia o rzekomej blokadzie wydane przez duńskich pilotów statkom przepływającym przez cieśninę; ale aby mieć pewność, co zrobić, gdy zostaniesz o to poproszony, z szacunkiem poproś o instrukcje w tej sprawie najwcześniej, jak to możliwe, tym bardziej, że moja opinia na ten temat jest często pytana przez innych zagranicznych konsulów tutaj, a ja jestem nieco niepewny czy (mój sposób rozumienia) Wheaton ma rację, czy nie.
Mam zaszczyt być, panie, szczerze posłusznym sługą.
Charles J. Sundell do ministra amerykańskiego Judd z Berlina, Szczecin, 4 kwietnia 1864 roku
Wielce szanowny, w drugiej chwili miałem zaszczyt poinformować i w związku z notyfikowaną blokadą przez duńskie okręty wojenne sześciu portów morskich w tym okręgu konsularnym, o której miałem zaszczyt meldować się pod 29-go zeszłego miesiąca, muszę teraz dodatkowo oświadczyć, że ogólnie uważa się tutaj, że żadna taka blokada, jak notyfikowana przez rząd duński pod 12-tym, i ponownie przez dowódcę eskadry duńskiej gdzieś na Bałtyku, pod 18 dnia tego samego miesiąca, kiedykolwiek, aż do chwili obecnej, istniała de facto.
Na poparcie tej opinii, która, jak stwierdziłem w moim ostatnim liście, jest również ceniona przez większość konsulów mocarstw neutralnych rezydujących w tym miejscu, załączone exposé zostało wysłane tutaj do obiegu w Wielkiej Brytanii i które, jak ja czuje się zobowiązany przyznać, przedstawia charakter sprawy dokładnie tak, jak istnieje, pozostawiając zawarte w niej argumenty na tyle, na ile są one warte, i należy je rozpatrywać oddzielnie.
Największą siłą zgłoszonej blokady było dotychczas samo powiadomienie, a właściwie także Duńczycy dowodzący cieśninami, gdzie każdy neutralny statek przepływający jest oficjalnie powiadamiany, że wymienione porty są zablokowane, a kapitanowie w to wierzą , aby uniknąć rzekomych niebezpieczeństw, udają się do innego portu, nie będącego rzekomo zablokowanym, aby wyładować lub pozbyć się swoich ładunków.
Co się tyczy nieprawidłowości w zawiadomieniu konsulów mocarstw neutralnych o blokadzie, sprawa przedstawia się następująco: Kiedy po bitwie morskiej 17 marca Prusacy wrócili do Świnoujścia, a Duńczycy do Möen, pewien kupiec angielski z duńskiej eskadry na morzu i został nakłoniony do stawienia się na pokładzie okrętu flagowego Szalland, gdzie otrzymał pozwolenie na podróż do Szczecina, a jednocześnie kontradmirał von Dockum wręczył mu sześć zapieczętowanych listów do dostarczenia, kiedy w porcie, zaadresowany do konsulów mocarstw neutralnych, mianowicie jeden wspólny list do wszystkich konsulów w każdym z miejsc, które mają być zablokowane. Było to 18-go, a 20-go brytyjski kapitan przybył do Świnoujścia, gdzie bardzo niewinnie dostarczył wspomniane listy oficerowi rządu pruskiego, który uznał za stosowne przekazać je ministrowi spraw zagranicznych w Berlinie.
26-go konsul brytyjski otrzymał depeszę od swojego ambasadora w Berlinie, z załączonymi tymi samymi listami, które wysłano mu nieotwarte z Ministerstwa Spraw Zagranicznych, a teraz polecił tutejszemu konsulowi Blackwellowi, aby otworzył i przekazał ich treść pozostałym konsulom, którzy wszyscy tu mieszkają, co zostało odpowiednio zrobione przez rozesłanie dokumentów do skopiowania. Po czym zwrócono je ponownie konsulowi brytyjskiemu. Wszystkie zawiadomienia miały ten sam ton, z wyjątkiem tylko nazw różnych miejsc, do których były adresowane; zostały sformułowane w języku francuskim; datowany na Zatokę Szczecińską 18 marca 1864 i podpisany C. von Dockum, kontradmirał. Jego tłumaczenie będzie dostępne w exposé, a jeśli to konieczne, prześlę ci kopię oryginału.
Exposé zawiera wszystko, co mogłem obecnie przekazać na temat zamierzonej blokady i jej wpływu na umysły tutaj, dlatego pozwalam sobie wysłać wam to samo; i czekając na twoje instrukcje zgodnie z prośbą,
Mam zaszczyt być twoim szczerze posłusznym sługą
Gdzie w Szczecinie żył konsul Sundell?
Pierwszy adres, który pojawia się w 1862 roku to Schuhstraße 30. Dzisiaj to uliczka Szewska, która praktycznie nie zachowała swojej dawnej zabudowy do aktualnych czasów. Mamy za to dokładną mapę z ostatniego roku urzędowania konsula Sundell w Szczecinie, co pozwala nam ukazać miejsce, w którym stała ta dawna kamienica. Było to trójkątne rozszerzenie ulic, od dzisiejszego mini-ronda Szewska-Grodzka-Sołtysia w kierunku Grodzkiej, ale odcinka, jaki prowadzi pod zamek. Dawna Schuhstraße, czyli Szewska schodziła w dół w kierunku Ratusza Staromiejskiego. Numer 30 znajdował się mniej-więcej przed dzisiejszą szkołą podstawową, na odcinku do mini-ronda do wejścia do szkoły. Jednak pod tym adresem pan Charles J. Sundell urzęduje tylko chwilę. Następnie przenosi się na dawną Frauenstraße 50 oraz 51. Dzisiaj to ulica Panieńska pod zamkiem. Numer 50 i 51 znajdował się tuż za rogiem z ulicą Baumstraße (Kłodna), w kierunku Baszty Panieńskiej. Ten obszar również nie przetrwał do dzisiejszych czasów w swoim oryginalnym kształcie.
Skąd wiemy, że pan Charles J. Sundell mógł pochodzić ze Szwecji? Wspomniana publikacja z Chicago mówi nam, że urzędujący 5 lat w Szczecinie konsul USA został zaprzysiężony przez prezydenta Abrahama lincolna, a wcześniej zrezygnował z pozycji wicekonsula Szwecji i Norwegii, jakim był od 1858 roku. Wspomina się, że mógł być pierwszym szwedzkim „Illinoisczykiem” na stanowisku federalnym.
Losy późniejsze konsula Sundell
Kariera konsula amerykańskiego w Szczecinie przypadają na problemy związane z blokadami portów, jakie stosowali Duńczycy. ton załączonych dwóch listów poniżej zdaje się być informacyjny, a także zawiera zabiegi związane z otrzymywaniem pism, w tym zapieczętowanych i tłumaczonych. Wiedząc, że konsul USA w Szczecinie nazywał się Charles J. Sundell możemy zobaczyć, gdzie żył w dawnej twierdzy szczecińskiej. Znane są jeszcze inne nazwiska konsulów USA, którzy w naszym mieście urzędowali, jednak takie opracowanie zajęłoby dużo więcej i dotyczyłoby całej kwestii dyplomacji – tutaj skupmy się na jednej postaci, która „poruszyła temat”. Z dokumentacji amerykańskiej wynika, że konsulem w Szczecinie został 19 lutego 1861 roku, a przestał nim być 24 lutego 1866 roku. Według ksiąg mieszkał w Szczecinie jeszcze rok. Do miasta przyjechał z Chicago, w amerykańskim stanie Illinois. Skąd wiemy, że pochodził ze Szwecji? Jego nazwisko pada w publikacji historycznej stanu o tytule „The Swedish Element in Illinois”. Ten wątek niżej.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Poprawka?
Kliknij i daj znać!
Ostatnia aktualizacja 10 miesięcy temu
Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook „Szczecin Znany i Historyczny” klikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!
Post na FB
Skomentuj na Facebooku lub podziel się postem ze znajomymi!