Grüne Wiese / Gontynka / Fabryka Wody

Dawna Gontynka, przedwojenne Schwimmbad Grüne Wiese 

Paweł Ziatek, 14 czerwca 2023  
Co było nim powstał Aquapark Fabryka Wody?

Wielu starszych mieszkańców Szczecina pamięta, że była tam Gontynka - duże odkryte kąpielisko między 1 Maja i Sczanieckiej. Niewielu jednak pyta, kiedy ono powstało. Okazuje się, że to kąpielisko poniemieckie o nazwie Grüne Wiese.

Niektórzy mieszkańcy Szczecina wiedzą, inni dopiero się dowiedzą, że dawne kąpielisko Gontynka „odziedziczyliśmy” po Niemcach. Kąpielisko to powstało w pobliżu dawnego zarysu ulicy… Kanałowej, by było śmieszniej, czyli Canalstrastrasse, jaką ujrzeć w planach możemy na dawnych mapach. Dawniej Schwimmbad Grüne Wiese otaczały ogródki działkowe. Po wojnie część z nich zamieniła się w dzikie zarośla. Niewielu wie, że kaskadowy basen na północnej części powojennej Gontynki to jeszcze projekt niemiecki. Składał się z kilku basenów o różnej głębokości, podzielonego na trzy sekcje budynku z szatniami oraz miał swoją własną stację filtracji wody. Do tego znajdował się teren do opalania i zabaw.
Zbliżenie przedstawia też piaskową drogę, która prowadziła obok kąpieliska.
Dokąd? Najpierw musimy sobie wyobrazić dawny układ. Jeżeli staniemy dziś przy stacji paliw Shell na rogu 1 Maja i Sczanieckiej będziemy na skrzyżowaniu z ulicą, której… dzisiaj w oryginalnym kształcie praktycznie ma. Jej nazwa to Vulkanstraße. Jej przedłużenie mamy dziś na Druckiego Lubeckiego, obok Polnej i Willowej. Przechodziła przez dzisiejszy aquapark, a jej zbliżenie w tym miejscu mamy poniżej. Tutaj warto zauważyć – obok wiaduktu Wilcza znajdował się jeszcze jeden, nie licząc tego na Tomaszowskiej. Jest nawet zaznaczony na mapach Google jako „Stary wiadukt na Vulcanstrasse”, znajduje się za garażowiskiem. Może kiedyś wybiorę się z aparatem i dronem, by to pokazać 😉

Grüne Wiese – Gontynka – Fabryka Wody

Co ciekawe, podobne kaskadowe elementy nawiązujące od starej Gontynki, jakie widzimy na jednym ze zdjęć oraz przedwojennego kąpieliska są dziś wbudowane w nowy aquapark o niezbyt wdzięcznej nazwie „Fabryka Wody”. No cóż, pomysł na nazwę mógłby być zdecydowanie lepszy lub po prostu można było zachować nazwę klasyczną. Wielu pyta – dlaczego Gontynka w Szczecinie została zamknięta? Warto spojrzeć na temat ogólnopolsko i ogólnoekonomicznie. Wiele dużych kąpielisk zamknięto nie tylko w Szczecinie, ale i w innych miastach Polski pod koniec lat dziewięćdziesiątych i na początku dwutysięcznych. Dlaczego?

Należy przeanalizować sytuację ekonomiczną i finansową miast po hiperinflacji przełomu lat 80 i 90. Miasta cięły wydatki na wszystkim, również na kąpieliskach. Sytuacja ekonomiczna budżetów miast była bardzo zła. Wielu wielkich kąpielisk nie remontowano też od dekad – tu Arkonka, Gontynka, Dziewoklicz, a także wymagająca nakładów na transport plaża mieleńska. Niewielu chyba pamięta, że przed remontem Arkonki pływało się tam jak w… zupie… z odpadającej powłoki basenów. Gdy sytuacja ekonomiczna miast poprawiła się, dla wielu nie opłacało się remontować zamkniętych kąpielisk – tak skończył basen Pogoni. Zapominamy też, że szczecińska Gontynka nie działała stale od razu po wojnie. Co ciekawe, późniejsze kąpielisko Gontynka miała swoje źródło głębinowe, znajdujące się przy ulicy 1 Maja.

Dziś w miejscu Gontynki kończony jest aquapark Fabryka Wody. Poszukując otwartego miejsca do kąpieli jakoś na siłę wspominamy Gontynkę z łezką w oku, nie chcąc jednocześnie tego samego na Arkonce albo na zrewitalizowanej plaży w Dąbiu. Zapominamy też, że Szczecin nie jest tylko dla szczecinian. Wystarczy w ciepły dzień przejść się przez miasto, by usłyszeć język niemiecki czy angielski, a bywa również że duński i szwedzki. W Szczecinie mieszka też sporo osób zza granicy – Ukraińcy, Turcy, a nawet ludzie z… Indii. To również mieszkańcy, a potencjalni klienci aquaparku. W gryfińskiej Lagunie można zobaczyć samochody z niemieckimi tablicami. Więc to, że mamy duży reprezentacyjny aquapark Fabryka Wody, w końcu, na tle innych miast, jest chyba dużym plusem…
 
Polskim sportem narodowym jest narzekanie i jednym z punktów tego sportu jest „A jak tam się dojedzie?!”. Chyba tylko mieszkańcy okolicy zauważyli, że dawna Eduardstraße, czyli dzisiejsza uliczka Bożeny przechodzi przebudowę i łączy się z Sczanieckiej, tuż przed wiaduktem kolejowym. Kiedyś droga z krzywych płyt, jaka głębiej przechodziła w opuszczony trakt dziś jest wyremontowana. Inni stękają, że nie będzie gdzie się kąpać na zewnątrz, bo kiieeeedyyyyś toooo byyyyyło, a dziiiiiś już nieeee ma. No niestety, trasa z zewnętrzną rzeką, zjeżdżalnie na zewnątrz, baseny zewnętrzne oraz miejsca na leżaki lub koce też jest. Przepraszam, że niektórym psuję marzenia o braku takich miejsc 😉

Zajrzyj w okolicę!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Wiele postów znajdujących się w bliskiej odległości gromadzi się w grupy – je możesz rozdzielić kliknięciem na ikonę.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.
Ojca Beyzyma / Bethanienstraße

Ojca Beyzyma 17 – domek opiekuna cmentarza żydowskiego

Paweł Ziatek, 21 kwietnia 2024  
Altdamm / Dąbie

Młyn przy Rubinowej – dawny Wilhelms-Mühle w Altdamm

Poprawka?

Kliknij i daj znać!

Ostatnia aktualizacja 11 miesięcy temu

Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook „Szczecin Znany i Historyczny” klikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!

Post na FB

Skomentuj na Facebooku lub podziel się postem ze znajomymi!

2 komentarzy

  1. Darek

    Czy mógłbym posłużyć się cytatem z Pana strony „Niewielu wie, że kaskadowy basen na północnej części powojennej Gontynki to jeszcze projekt niemiecki. Składał się z kilku basenów o różnej głębokości, podzielonego na trzy sekcje budynku z szatniami oraz miał swoją własną stację filtracji wody. Do tego znajdował się teren do opalania i zabaw.” oczywiście podpisując źródło. Pisze tekst o fabryce wody. Dariusz Religa Radio Nasz Goleniów.

    2 miesiące ago
    1. Paweł Ziatek

      Cześć Darek! Projekt tego kaskadowego czegoś pochodzi sprzed wojny – widzimy to na pocztówkach, zdjęciach lotniczych itp., ale dokładna funkcja nie jest mi znana. Możliwe, że była to ówczesna forma oczyszczania wody za pomocą spadku na niższe „piętra” lub po prostu forma fontanny. Znajdowała się poza głównym obszarem kąpieliska, dlatego raczej nie była to typowa przestrzeń basenów kąpieliskowych.

      2 miesiące ago

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin