Odzieżowa / Gartenstraße

Dawne schronisko i willa Grafa von der Goltz 

Paweł Ziatek, 23 marca 2023  
Historie się zazębiają...

Ciekawe sytuacje mają miejsce, gdy bada się temat jednej postaci i jej willi, a potem bada się temat... poprzednich właścicieli. Na początku opisywałem historię willi przy Odzieżowej, gdy jej właścicielem był znany Gustav Graf von der Goltz, a później przypadkiem trafiłem na rodzinę, która wille miała przed nim!

Ci, którzy trochę bardziej interesują się historią miasta lub konkretniej centrum Szczecina wiedzą, że przy dawnej Gartenstraße (dzisiejsza Odzieżowa) mieściło się schronisko dla młodzieży i turystów. W odmętach szczecińskich kręgów historycznych wiadomo, że po prostu było. Ale bez większych detali.
 
Te detale możemy poznać z dawnej prasy. Wiemy, że problem z zakwaterowaniem młodzieży oraz turystów miasto miało od dłuższego czasu i planowano otworzyć kolejne schroniska. Te mieszczące się przy dawnej Schillerstraße (dzisiejsza Mazowiecka) było za małe i przestarzałe.
Początkowo alternatywnych lokalizacji poszukiwano w dwóch miejscach – planowano przekształcić szkołę Klosterschule na te potrzeby, a nawet myślano czy nie umieścić schroniska w willi Toepfferów. Ta pierwsza lokalizacja znajdowała się na miejscu Trasy Zamkowej – między zamkiem, a szkołą na ulicy Małopolskiej. Oba pomysły rozbiły się jednak o kwestię finansową.

Brak miejsc w schroniskach

Ostatecznie wybrano starą willę na Odzieżowej, którą po dofinansowaniu miasta wykupiono od dotychczasowego właściciela. Okazuje się, że drewniany budynek przy dawnej Gartenstraße 5 posiadała znacząca persona. Był nim doktor i prawnik, którego pełne imię i nazwisko brzmi…
…. Gustav Adolf Karl Joachim Rüdiger Graf von der Goltz. Przypadkiem po wielu miesiącach trafiłem również na losy poprzednich właścicieli willi grafa, których opisałem pod tym adresem. Co ciekawe, dawna właścicielka na późną starość postanowiła zamieszkać w swojej willi ponownie.
Jego historia jest dość ciekawa i raczej wielu rzeczy byście się tutaj nie spodziewali. Zacznijmy od tego, że Rüdiger po uczestniczeniu w I Wojnie Światowej był niepełnosprawny – miał amputowaną część nogi. To nie przeszkodziło mu w studiach, rozpoczął karierę prawnika otrzymując tytuł doktora habilitowanego na uniwersytecie w Greifswaldzie.
Willa przy Odzieżowej 5, przed wojną. Ówczesne schronisko.
Willa przy Odzieżowej 5, przed wojną. Ówczesne schronisko.
Adresy Grafa von der Goltz.
Adresy Grafa von der Goltz.
Adresy Grafa von der Goltz.
Adresy Grafa von der Goltz.
Graf Rüdiker von der Goltz Junior, dawny właściciel willi.
Graf Rüdiker von der Goltz Junior, dawny właściciel willi.
Do Szczecina przyjechał w 1922 roku, rozpoczął tu praktykę adwokacją. Początkowo mieszkał w Altdamm (Dąbie), przy Am Plöneufer 9. Był właścicielem mieszkania. Dzisiaj to ulica Nurkowa pomiędzy Racławicką i Gryfińską. W 1933 roku zostaje wiceprzewodniczącym pomorskiego sejmiku, a także zasiada w innych radach oraz urzędach. W 1934 roku sprzedaje opisywaną willę przy Odzieżowej i przeprowadza się do Berlina, by wkrótce później stać się deputowanym do Reichstagu i zasiadać w komisji prawa karnego.

Związek Rüdigera z Dietrichem Bonhoefferem

Jest jeszcze jeden wątek, który wiąże postać Rüdigera von der Goltz ze Szczecinem. Mimo tego, że von Goltz był członkiem partii „brunatnych” bronił człowieka, który potem stracił życie za swoje poglądy. W procesie sądowym graf von der Goltz bronił swojego kuzyna.
Był nim… ktoś o kompletnie odmiennej przynależności – działacz antynazistowski i ksiądz Dietrich Bonhoeffer. Między 1922, a 1934 szczeciński adwokat bronił go później w latach czterdziestych.

Paweł pokazywał miejsce, gdzie znajdowało się seminarium, jakie prowadził Dietrich Bonhoeffer, chrześcijański męczennik i antynazista:
https://www.facebook.com/…/Szcze…/posts/989810264988660/
Na koniec warto dodać ciekawostkę – w Szczecinie urodził się syn Rüdgiera. Hans Graf von der Goltz przyszedł na świat 22 września 1926 roku w Szczecinie, po wojnie pracował w czołowych stanowiskach wielkich koncernów – między innymi w BMW i Varta.

Zajrzyj w okolicę!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Wiele postów znajdujących się w bliskiej odległości gromadzi się w grupy – je możesz rozdzielić kliknięciem na ikonę.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.
Ojca Beyzyma / Bethanienstraße

Ojca Beyzyma 17 – domek opiekuna cmentarza żydowskiego

Paweł Ziatek, 21 kwietnia 2024  
Altdamm / Dąbie

Młyn przy Rubinowej – dawny Wilhelms-Mühle w Altdamm

Poprawka?

Kliknij i daj znać!

Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook „Szczecin Znany i Historyczny” klikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!

Post na FB

Skomentuj na Facebooku!

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin