Przedwojenny domek pod adresem Orzeszkowej 18 skrywa się pomiędzy przedwojennymi blokami i tylko albo od oficyn, albo od brukowanej końcówki Kadłubka można ten budynek zauważyć. Kryje się za nim historia drukarza i papiernika, który swój biznes i kamienicę miał kawałek dalej.
Kliknij i rozwiń spis treści
Miasto kryje wiele sekretów 🙂 W tym ukryte małe domki pośród dużo większej zabudowy. Niemal jedynym domkiem, jaki stoi przy linii kolejowej między wiaduktem przy Krasińskiego, a Dworcem Niebuszewo jest adres Elizy Orzeszkowej 18. Mogłoby się zdawać, że nie ma tam żadnych domków, a jedynie przedwojenne bloki pomieszane z różnymi garażami. A jednak jest! Postawił go krótko przed wojną człowiek związany z produkcją papieru, opakowań i drukiem książek.
Eliza Orzeszkowa i Louis Victor Robert Schwarzkopff
W postach, które pierwszy raz opisują lokalizację przypisaną do adresu, jaki posiadał patrona warto wspomnieć kim była Eliza Orzeszkowa oraz Louis Schwarzkopff. Powojenna patronka to polska pisarka nominowana do nagrody Nobla w 1905 roku w dziedzinie literatury. Urodziła się jako Eliza Pawłowska 6 czerwca 1841 roku we wsi Milkowszczyzna, dziś to Białoruś i obszar pod Grodnem. Była córką adwokata Benedykta oraz jego drugiej żony Franciszki z domu Kamieńska. W swoim życiu miała ciekawy wątek – w 1855 roku nawiązała znajomość z Marią Wasiłowską. Wymieniały listy i pozostały bliskimi przyjaciółkami do końca życia.
Kim była Maria? Wkrótce później poznamy ją jako Marię Konopnicką 😉 W wieku 17 lat wyszła za maż za Piotra Orzeszkę. Stąd też odmiana jej nazwiska, o jakiej wie niewielu. Związek Piotra i Elizy był dla męża dość „finansowy” – okazją do podreperowania reputacji i majątku. Słynęła z dość aroganckiego i frywolnego charakteru, co pokazała w 1864 roku, kiedy rok wcześniej Piotra aresztowano, a później zesłano na Syberię, ta zaś wystąpiła o rozwód. Skutecznie otrzymała go w 1866, a następnie zajęła się pisarstwem. W 1894 roku zawarła ostatni związek małżeński – wyszła za Stanisława Nahorskiego, jaki niestety zmarł dwa lata później. Zmarła 18 maja 1910 roku w Grodnie, gdzie do dziś znajduje się jej grób.
Patronem przedwojennym był Louis Victor Robert Schwarzkopff urodzony 5 czerwca 1825 roku w Magdeburgu w Saksonii. Był pionierem inżynierii i mechaniki oraz znanym producentem lokomotyw parowych. Zajmował się budową i projektowaniem linii kolejowych oraz elementów mechanicznych związanych z koleją. Co ciekawe, kupił też teren w Berlinie, który graniczył z berlińską koleją, a bezpośrednio pod jego działką znalazła się linia podziemna z przystankiem Nordbahnhof, ta zaś była dawniej nazywana Stettiner Bahnhof, czyli Dworcem Szczecińskim.
Nim powstał majestatyczny dworzec szczeciński znany z drugiej połowy XIX wieku już przed połową wieku istniał tam niewielki dworzec piętrowy z wieżyczką. Twórca przedsiębiorstwa Berliner Maschinenbau, które dotrwało do 1966 roku, po wchłonięciu i połączeniu w DIAG zmarł 7 marca 1892 roku i został pochowany w Berlinie.
🔍︎ Możesz powiększyć kafelki kliknięciem
Karl Steinhardt i Karl-Theodor
Nim przejdziemy do faktycznych mieszkańców dzisiejszego domku Orzeszkowej 18 trzeba zaznaczyć, że kto inny był jego właścicielem, a kto inny w nim mieszkał i był jego zarządcą. Druga istotna sprawa to przypisanie numeru – dziś to Orzeszkowej 18 (Schwartzkopfstraße), ale wejście znajduje się też od strony Kadłubka. Właścicielem domku był Karl Steinhardt, a następnie jego syn, którego miejsce zamieszkania przypisane było jeszcze do innej lokalizacji – dawnego adresu Zabelsdorferstraße 4, na I piętrze. Tam żył również jego możliwy syn Karl-Theodor Steinhardt, jaki był właścicielem mieszkania i kamienicy. Dzisiaj numer o tym przedwojennym adresie nie istnieje – była to kamienica przy Kadłubka, od strony ulicy Ofiar Oświęcimia, gdzie dziś znajduje się murowany parking oraz ściana wschodnia bloku mieszkalnego.
Karl Steinhardt był właścicielem zakładu wyrobów papierniczych, jaki mieścił się przy Kadłubka, a gdzie pomieszczenia w budynku wynajmowały też dwie inne firmy z tej dziedziny, zaś Karl-Theodor Steinhard posiadał opisywaną kamienicę w całości. Według wpisów z różnych lat Karl Steinhard mógł też produkować torby – możliwe, że właśnie papierowe. Prócz tego zajmował się drukiem książek i broszur. Przed przeniesieniem się do kamienicy na Kadłubka oraz przed tym, jak Karl był właścicielem małego domku na wynajem (opisywanego) mieszkał i pracował przy dawnej Langestraße 47, czyli Emilii Gierczak, a krótko przed jego budową mieszkał już na Kadłubka, w nieistniejącej dziś kamienicy, obok również nieistniejącego kościoła świętego Łukasza.
Na tej stronie nie ma reklam, treści sponsorowanych, płatnych ani irytujących okien. Wysokiej jakości zdjęcia, grafiki, serwer, domenę i licencje utrzymujemy wyłącznie z Waszych wpłat.
Wszystkie informacje oraz detale znajdziesz na stronie Galerii Wspierających.
W imieniu redakcyjnego kiciucha dzięki za rozważenie wsparcia 💝
Wirtualna karma
Redakcyjny kiciuch i jego pełna miska- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Mini Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
- Wirtualna piona! Dzięki takim ludziom jak Ty możemy opłacać licencje, serwer oraz domenę.
Na serwer
Koszty, licencje... 💝- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Średni Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
- Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem
Zdecyduję samemu
Dzięki za 5 zł lub nawet 500 zł!- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym zależna od kwoty (Mini 50+, Średni 100+, Wielki 200 +)
- Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem przy wsparciu od 100 zł
🔍︎ Możesz powiększyć kafelki kliknięciem
Detale rodzinne
Znana jest dokładniejsza historia postaci, jaka stała za niewielkim uroczym domkiem wciśniętym już przed II Wojną Światową pomiędzy większe bloki mieszkalne – wbrew pozorom sektor między brukowaną boczną Kadłubka, Elizy Orzeszkowej i Kołłątaja jest przedwojenny, podobnie jak znajdujące się w głębi sektora garażowisko. Przed wojną we wnętrzu sektora znajdował się jeszcze jeden domek mieszkalny, od strony Kołłątaja. Senior, czyli konkretnie Karl Wilhelm Theodor Friedrich Steinhardt urodził się 24 marca 1879 roku w Braunschweig, mieście które znamy po polsku jako Brunszwik, w centralnych Niemczech. Wyjechał na Pomorze, gdzie w dawnym Rosenfelde Kreis Greifenhagen (Rożnowo obok Gryfina) 6 lutego 1919 roku jego żoną została Anna Steinhardt z domu Wengel. W Szczecinie żył już przed ślubem.
Losy żony są mi nieznane. Karl senior zmarł na udar mózgu w swojej dziś nieistniejącej kamienicy przy Kadłubka (Zabelsdorferstraße 4) 24 października 1940 roku o 21:00, kilka lat później zabudowa okolicy zamieni się w gruzy. Skąd wiemy, że Karl Theodor Steinhardt i Karl byli rodziną? Poza nazwiskiem, podobieństwem w imionach (syn często dostawał na drugie imię ojca lub dziadka) po śmierci seniora w 1940 roku marka oznaczana jest jako wygasająca, a Karl senior znika z ksiąg. Zarządcą budynku oraz jednym z mieszkańców będzie krawiec, pan Otto Zimmermann. Prócz niego w domku mieszkał kupiec Arthur Glamm oraz wdowa Bertha Ross. Z ciekawostek wiadomo, że Karl Steinhardt lubił odpoczywać w Świnoujściu – pojawia się kilka razy na dawnych spisach gości hotelowych. Odpoczywał też w Viktoria Hotel na Rugii.
Klasycznie czasy powojenne okryte są łuną tajemnicy – głównie z uwagi na ochronę danych osobowych aktualnych mieszkańców, którzy nie zawsze chcą, by ich nazwisko pojawiało się w sieci. Domek Orzeszkowej 18 zobaczyć możemy lepiej od strony brukowanej i bocznej Kadłubka – ulica ta poza tym, że jest jedną z głównych okolicy, to ma swój mały „tajny” przebieg. Między skrzyżowaniem z Kołłątaja, a Boguchwały. I tam przy brukowanej uliczce pod górkę stoi od północy domek Orzeszkowej 18. Ma spadzisty dach, wystające okna poddasza oraz zdaje się, że po 2017 roku przeszedł niewielki remont, ogółem będąc w stanie dobrym.
Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 3 miesiące temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej albo dołącz do nas na forum dyskusyjnym.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę postu!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!
Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.