Miałem opisać budynek, który prawdopodobnie rozebrano - znajdował się na liście do rozbiórki. A tu niespodzianka. Nie tylko stoi do dziś, ale jest też wyremontowany. No cóż. Nie mogłem tematu tak po prostu porzucić, więc postanowiłem tak czy inaczej go "wrzucić"!
Za co lubicie Szczecin? Ja kocham to miasto za swoją nietypowość. Niby jedno z większych polskich miast. Z drugiej strony nie jest tak przytłaczające jak Łódź, Wrocław, Warszawa lub Kraków. Dlaczego zaczynam post w ten sposób? Kawałek dalej przekonasz się… Wokół Szczecina mamy duże rozlewiska, mamy puszcze nizinne, ale też mamy puszcze położone na sporych wzgórzach, mamy też zabudowę śródmiejską, ale i odległe ciche osiedla, również te przedwojenne. Wszystkiego po trochu. Otwarte po horyzont łąki na prawobrzeżu, trzecie co do wielkości jezioro w granicach miasta, gdzie dopiero kilometry dalej płynąc żaglówką widać faktyczne miasto. Urokliwie rozciągające się pola uprawne pełne żółtego rzepaku w okolicach Rajkowa, Ostoi, Warzymic. Są też miejsca w Szczecinie takie, gdzie żyje się jak na wsi, a jednocześnie do centrum miasta jest zaledwie… lekko ponad kilometr. Kilkaset metrów od opisywanej dziś lokalizacji znajduje się jeden z głównych wjazdów do miasta, a mimo to przyjeżdżając tu po świeże fotografie czujemy się jak na ekstremalnych przedmieściach.
Może dlatego, że zaglądamy dziś na obszar miasta nazwany Międzyodrze – Wyspa Pucka. Jednym z najbardziej cichych i podmiejskich terenów jest okolica ulicy Marynarskiej i Wiejskiej. Jedna główna ulica, jedna pętla autobusowa, wokół łąki, garstka pól uprawnych oraz masa domków działkowych. Nie wszystkie uliczki tej okolicy były typowymi działkami – niektóre z nich projektowano i budowano jeszcze przed II Wojną Światową, w pierwszej połowie lat trzydziestych. Dla jednych okolice ulicy Marynarskiej to enklawa spokoju „rzut beretem” od centrum miasta, dla innych pokaz tego, że w końcu przydałoby się tu zrobić lepsze drogi, a żyje się nie tak sielsko, jak się łatwo pisze z perspektywy klawiatury… Zajrzymy dziś pod adres i do budynku, który niestety może wkrótce zniknąć. Może? Jednak nie! Był wpisany na listę do rozbiórki, a tu okazuje się, że przeszedł remont 🙂
Dziękujemy za WASZE wsparcie! 💝
Milanweg 16 / Flisacka 16
Dawny Vorbruch / Vorderbruch, oddzielony od zachodu Odrą, a od południa i wschodu Małą Regalicą jeszcze ponad 100 lat temu był wielkim obszarem bagien, mokradeł i łąk. Teren ten zmieniał się w kolejnych dekadach – przełomu XIX i XX wieku, a także później. Powstał Przekop Parnicki tworzący Wyspę Zieloną, Kanał Parnicki łączący się z Kanałem Rybnym, a także powstało Jezioro Portowe – to sprawiło, że dzisiejsza ulica Marynarska i okolice stały się „enklawą” z trudnym dojazdem. Koniec lat dwudziestych i lata trzydzieste XX wieku przyniosły budowę dróg, ogrodów działkowych, a nawet kościółka oraz ulic mających swoje nazwy. W tym poście zaglądamy na dawną Milanweg, dziś to ulica Flisacka. Pod numerem 16 stoi do dziś (2024) domek, który wpisano na listę do rozbiórki. Moja wyprawa na miejsce okazała się zaskoczeniem – opisywany domek przeszedł niedawno remont i raczej żadna rozbiórka mu nie grozi. Uliczkę tę wyznaczono i nazwano w połowie lat trzydziestych tworząc osiedle Siedlung Vorbruch Nord, a domki zaczęła stawiać firma Stettiner Gemeinnützige Baugesellschaft. Domki otrzymały naprzemienne numery – po prawej stronie dawnej Milanweg (dziś Flisacka) rozpoczynając od 1, lewa strona od numeru 2. Były to głównie domki o betonowym fundamencie, z murowanym parterem oraz drewnianym poddaszem, często obite drewnianymi elementami. Kilka oryginalnie zdobionych domków stoi do dziś, reszta przeszła powojenne remonty i ocieplenia. Niestety, niemożliwe jest ocalenie wszystkiego w całkowicie oryginalnym kształcie i wszystkiego, co stare – dlatego warto poświęcić takim obiektom chwilę czasu i je opisać. Na początku XX wieku znikały obiekty budowane na początku XIX wieku i później – na ich miejscach powstawały kamienice, które dziś chcemy chronić. To naturalny „cykl czasów”, co również nie należy odbierać jako szaleńcze przyzwolenie na destrukcję wszystkiego, co stare.
Martha Köhler, młoda wdowa
Budynek o adresie Flisacka 16, dawna Milanweg 16 pojawia się w połowie lat trzydziestych. Mieszkanką domku była pani Martha Hedwig Agnes Köhler, z domu Lade. W momencie zamieszkania była młodą wdową – niestety… po wcześniejszym rozwodzie. Jej mężem był Karl Hermann August Köhler, stolarz, który zmarł w szpitalu miejskim 22 sierpnia 1936 roku, a urodził się 3 listopada 1875 roku. Możliwe, że w domku zamieszkał tylko na chwilę lub nawet nie zdążył, w roku 1935 domek numer 16 nie był jeszcze wymieniany. Pani Martha miała niestety dwie niemiłe sytuacje. Karl nie był jej pierwszym mężem. Urodziła się 28 grudnia 1897 roku jako Martha Hedwig Agnes Lade, a 30 kwietnia 1926 roku w wieku 28 lat wyszła za maż. Jej wybrankiem został Albert Franz Friedrich Jäcks, jaki prawdopodobnie pracował w banku na niskim stanowisku albo był w budynku banku palaczem – oba zawody pojawiają się. Dwa lata później wzięli rozwód, a Albert znika ze Szczecina.
Cztery lata po pierwszym ślubie, w wieku 32 lat, za męża wybiera Karla Hermanna Augusta Köhler. Pobrali się 21 października 1930 roku. W 1936 jako mieszkanka domku pan Martha występuje już jako wdowa – zgadza się jednak pobliski adres śmierci męża z adresem, gdzie żył przed tym jak kupili budowany domek. Niestety sporo od niej starszy Karl umiera w 1936 roku, a pani Martha mieszka w domku sama. Nie całkowicie, bo chwilowo towarzyszy jej inna wdowa, pani o nazwisku Westphal. Pani Martha będzie właścicielką domku Flisacka 16 / Milanweg 16 do ostatniej księgi z 1943 roku. Jej dalsze losy są nieznane. Do 2014 roku w oryginalnej obitej drewnem formie pozostawał jeszcze adres Flisacka 8, częściowo 10 oraz numer 20, również grożący w 2014 roku zawaleniem. Ten możliwe, że pozostawię na osobny post. Opisywany domek jeszcze w listopadzie 2014 roku był zamieszkany – po fotografiach z Google Earth widać, że stał obok samochód, skoszona była trawa i stały worki z odpadami segregowanymi. Sąsiedni domek Flisacka 12 przeszedł remont w latach 2013-14, kiedy oryginalne drewniane elementy zdjęto i budynek ocieplono – dziś (2024) jest zadbany. Z linii zabudowy zniknął niedawno ostatni domek na końcu ulicy.
Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 10 miesięcy temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej lub dołącz do nas na forum dyskusyjnym.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę postu!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!
Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.