Dubois / Poststraße

Domowa drukarnia panów Hiller i Meister przy Dubois 

Gdzie można było zamówić druki?

Wyobraźmy sobie, że mamy początek XX wieku. Dziś - w XXI wieku - druki firmowe możemy zamówić w dużych firmach. Dawniej wystarczyło przejść się do uroczego ceglanego domku, by tam najpierw pan Hiller, a później pan Meister przygotowali nam firmowe folderki!

Północne części Szczecina – te bliżej stoczni i Odry – zostały mocno zniszczone w trakcie II Wojny Światowej, a także część zabudowy była rozbierana już po niej. Dziś jadąc ulicą Firlika nie zdajemy sobie sprawy, że przed wojną była to dużo węższa ulica. Podobnie z Dubois, która była nieco gęściej zabudowana. Dziś stoją tam od północnej strony bloki mieszkalne. Zajrzymy dziś na dawny adres Poststraße 34, dzisiejszy nieistniejący adres przy Dubois. Gdzie możemy wyobrazić sobie domek z nagłówkowej fotografii? Jeżeli staniemy przy zabytkowej poczcie, do jakiej możliwe że też podejdę w przyszłych postach i spojrzymy na północ – domek będzie znajdował się po drugiej stronie ulicy. By lepiej wyobrazić sobie otoczenie możesz skorzystać z porównania fotografii w galerii. We wnętrzu domu znajdowała się lokalna drukarnia oraz wytwórnia pieczątek. By lepiej zrozumieć przemiany w mieście musimy dodać ważne zaznaczenie – Poststraße (dzisiejsza Dubois) nie zawsze nosiła taką nazwę. Wcześniej będąc w obszarze Grabow (Grabowa) nosiła nazwę Breitestraße, czyli tłumacząc na polski była to ulica Szeroka. Może się zdarzyć zamieszanie – taką samą nazwę nosiła kiedyś ulica Wyszyńskiego, a dawniej Wielka. Była to bardzo popularna nazwa. Wraz z rozrostem miasta i wchłanianiem okolicznych lokalizacji nazwy te ulegały zmianom, by w mieście obowiązywała jedna „Breite”. Dlatego chcąc badać opisywany dziś nieistniejący domek przy Dubois musimy sprawdzać też drugą – dawniejszą – nazwę ulicy. Jednak historia ta będzie dość krótka – drukarnia dała radę zapisać się na kartach historii poprzez właśnie jedną kartę zawierającą fotografie wnętrza oraz nazwiska właścicieli.

Pan Hiller oraz pan Meister

Nim ten pierwszy umieści w domku swój biznes i drukarnię właścicielką adresu o dawnym numerze Breitestraße 29 będzie pani Auguste Rosenthal z domu Teuscher. Jej sąsiad spod późniejszej (a dawnej) Poststraße 34 (Dubois) podpisze 18 marca 1918 roku akt zgonu pani Auguste, jaka odejdzie w opisywanym domku w podeszłym wieku 83 lat. Pan Hiller (prawdopodobnie Fritz Richard Heinrich) pojawi się w pierwszych latach XX wieku prowadząc swoją drukarnię na bazie dawnej marki E. Schröder, początkowo pod adresem Poststraße 4 – to Dubois i stary domek od strony południowej. Jego imię poznajemy na chwilkę w księdze z 1905 i 1908 roku, później stale występuje w wersji skróconej – tylko z inicjałem imienia. Krótko później, bo już w 1908 roku reklamuje się w księdze adresowej nową introligatornią, drukarnią i składaniem książek pod opisywanym i prezentowanym adresem. Pani Auguste dalej będzie mieszkać w domku, ale na piętrze. Drukarnia pana Hiller zajmie też piwniczkę. Istnieje cień historycznej szansy na to, że pan Hiller wyprowadzi się ze swoją żoną do Berlina – tam znajduje się akt ślubu na nazwisko Fritz Richard Heinrich Hiller (a opisywany bohater reklamował się inicjałami F.H.) z 21 marca 1914 roku. Jego wybranką została Emilie Luise Neumann ze Szczecina. Krótko przed jego ślubem pan Hiller znika z ksiąg, a pojawia się zamiast niego pan Carl Meister, kontynuator marki. Przypadek? Możliwe, ale i teoria o jego pełnym nazwisku może być trafna. Wiadomo też, że drukarni swoje zlecenia dawały pomorskie stowarzyszenia (Pommerschen Bezirksvereins).

Historia kogoś… kogo już opisywano

Pan Meister będzie zarządzać drukarnią tylko kilka lat – już około 1919-1920 roku przeniesie się… I okaże się, że Szczecin jest mały 😉 Dlaczego? Bo losy Carla Meister opisywała już Beata Piechocka, w krótkim poście – w 1922 roku swoją ziemię Carlowi sprzedaje pan Julius Karow. Opisywany bohater prowadził swoją drukarnię na zapleczu adresu Eckerbergstraße 11 (Arkońska 11). Powód przeniesienia się pana Meister?

Gdy przeanalizujemy księgi zauważymy, że domek prawdopodobnie został wyburzony, a na jego miejscu powstała nieco większa kamieniczka – różnicę widzimy też na zdjęciu lotniczym z 1943 roku. Właścicielem adresu pozostaje kupiec Rosenthal, możliwe że po matce, a poza nim mieszka tu cała masa nowych ludzi. Jednak pan Carl Meister powraca i w piwnicy nowego obiektu prowadzi dalej swoją drukarnię już z tytułem „poważniejszym” buchdruckerei-besitzer. Kilka lat później właściciel kamieniczki Poststraße 34 (pan Rosenthal) sprzeda ją panu Kamrath, a pan Meister zniknie z ksiąg adresowych…

Dziś opisywany adres nie istnieje – na przeciwko poczty, gdzie początkowo stał domek, a później prawdopodobnie kamieniczka z piętrami znajduje się trawnik obok bloków mieszkalnych. Jednak dzięki starym publikacjom i książkom możemy wyciągnąć odrobinę starego Szczecina i pokazać, jak wyglądał oraz kto tam żył 🙂

Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 4 miesiące temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej lub dołącz do nas na forum dyskusyjnym. 

Zajrzyj w okolicę postu!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin