Wielgowo / Augustwalde

Försterei Augustwalde – dawna spalona leśniczówka Wielgowo 

Około 200 lat historii?

Wśród dawnych dokumentów znajdziemy informacje, że w dzisiejszym Wielgowie, a dawnym Augustwalde pracowali leśnicy - ich nazwiska można ustalić. Niektórzy mieszkańcy Wielgowa znają lokalizację o nazwie "Spalona Leśniczówka". Niewielu jednak wie, jaka była historia pracujących tam ludzi oraz o możliwym smutnym wypadku w tym historycznym miejscu.

Kliknij i rozwiń spis treści

Dzisiaj, by dotrzeć do opisywanej niżej lokalizacji trzeba przejść 500 metrów przez las. W momencie świetności tej lokalizacji – dawnej leśniczówki – ta stałaby na skraju lasu, a dopiero 500 metrów dalej znajdowałaby się wieś, jaką widać byłoby przez pola i łąki. Niemożliwe? Jesteśmy w dawnym Augustwalde, dziś to Wielgowo, które coraz mocniej otacza las. Według dawnych map i planów ten wkradł się w dawną wieś, a dziś część miasta Szczecin na około 500-300 metrów, w zależności od miejsca. Dziś odwiedzając dawną leśniczówkę Wielgowo (Försterei Augustwalde) możemy obejrzeć pomniki przyrody – te rosły w okresie świetności leśniczówki na polu i na skraju lasu, dziś są mocno w lesie. Wielgowo się oczywiście przez ostatnie 70 lat rozrosło na okoliczne łąki, pola i pastwiska, zachowując swoją główną ulicówkę – wzdłuż Bryczkowskiego. My przejdziemy się historycznie na północny zachód, w las, tak jakbyśmy chcieli iść dalej w kierunku lasu ulicą Bryczkowskiego przez mocno błotnistą drogę leśną. Miło było spotkać w trakcie spaceru dwie starsze panie, które mimo wieku dzielnie spacerowały na grzyby.  Na północ od dawnej lokalizacji jaką nazywano Forsthaus Augustwalde i Försterei Augustwalde są sektory lasu, w jakich trwa pozysk drewna – niewielu jednak wie, że te działki wymieniają się cyklicznie. Co to znaczy? Kiedy porównamy zdjęcia lotnicze z czasów wojny, satelitarne na przestrzeni ostatnich niecałych 30 lat zauważymy, że te działki, które są wycinane następnie są zalesiane. Tę różnicę widać dokładnie. Również w 2019 roku Nadleśnictwo Kliniska (do tego obszaru należy opisywana lokalizacja) prowadziło akcję zalesiania działek leśnych przy udziale mieszkańców i dzieci. Zasadzono wtedy około 2500 sosen. Trzeba też dodać, że pozostałość po leśniczówce porasta wokół sporo cennych przyrodniczo i oznaczonych tablicami informacyjnymi drzew.

Carl Henning, leśnik

O istnieniu leśniczówki w dawnym Augustwalde (Wielgowo) wiemy od przynajmniej początków XIX wieku – okręgowy nadleśniczy o nazwisku Klamann z nadleśnictwa Friedrichswalde (dziś Sowno) informował 20 października 1834 roku w prasie szczecińskiej o sprzedaży drewna. W ogłoszeniu tym pada nazwisko Henning, jako leśnika w Augustwalde (Wielgowo). Wiadomo, że podobne ogłoszenie pojawiło się w 1831 roku, razem z nazwiskiem Henning. Niestety leśnicy potrafili zmieniać się, co kilka lat i z pewnością nie uda nam się ustalić ich wszystkich, chociaż ciekawostki na ich temat możemy odnaleźć na kartach historii. Nazwisko Henning pojawia się w Wielgowie w latach trzydziestych i czterdziestych XIX wieku, ale i tak udaje się go zlokalizować w innych dokumentach 🙂 W 1828 roku zostaje wspomniany jako leśnik Carl Henning już wtedy pracujący w leśniczówce Augustwalde (Wielgowo), podaje się w Kołbaczu kwestię jego małżeństwa – żoną była Dorothea Henning z domu Milbrandt. Znane jest kolejne nazwisko wspomniane w wypisach z zmian w stanowiskach – z 1855 roku – wymieniono, że na miejsce leśnika w Stengow trafi leśnik wcześniej pracujący w Augustwalde w obszarze Friedrichswalde (Sowno) o nazwisku Steckel. Zdaje się, że już krótko później Steckel zostaje przeniesiony, a w 1858 roku pojawia się wzmianka, że na miano leśnika awansował człowiek o nazwisku Kirschner, a w 1874 roku był nim leśnik Schwarzkopf.

Tragiczna śmierć murarza 

Niestety w domu leśniczego w Wielgowie doszło do nieszczęśliwego wypadku. Według wzmianki prasowej z 5 września 1910 roku bracia Zinner ze Stargardu oczekiwali na leśniczego w jego mieszkaniu, dzień wcześniej. Gdy ten wszedł do pokoju i przeszedł przez drzwi niezabezpieczona strzelba leśniczego wypaliła i zabiła murarza Zinnera na miejscu. Znane jest jego nazwisko – był to Richard Zinner. Odnajdując jego dokumenty możemy zrobić „poof” z jego historii i przywrócić ofiarę nieszczęśliwego wypadku na karty historii. Był to konkretnie Rudolf Karl Richard Zinner, jaki urodził się około 1871 roku w dawnym Althutte Kreis Arnswalde. Dzisiaj to wieś Łasko na wschód od Choszczna. Jego ojcem był Wilhelm Zienner, matką Berta Zienner z domu Ziebell. Był żonaty, a wdową po mającym 39 lat murarzu ze Stargardu została pani Marta Elise Ernstine Zinner z domu Albrecht

Leśnicy – Siegfried i Max Buscht

Wśród nazwisk jakie padają odnośnie leśniczówki mógł tam pracować Charles Habeck, podawany w 1920 roku, tu jednak nie ma 100% potwierdzenia. Dlaczego? Jego nazwisko pada w liście kuracjuszy w Świnoujściu, dopisując lokalizację skąd przybył. Problem w tym, że takich leśniczówek jak Forsthaus Augustwalde mogło być więcej, ale trafiamy go w innym miejscu 🙂 Potwierdzenie, że to Charles Habeck pojawia się w ogłoszeniu z 1 października 1891 roku, gdzie wymienia się dokładnie jego oraz okręg nadleśnictwa. Również w latach dwudziestych leśniczówkę mogła zamieszkiwać rodzina lub dwóch leśników o niezwykle podobnych nazwiskach – zachowali się dzięki… odpoczynkowi na wczasach 😉 W 1924 roku poznajemy nazwisko D. Beschl, jako leśniczego z opisywanej Försterei Augustwalde. Następnie w 1937 roku pojawia się kolejny wypoczywający w Świnoujściu leśnik nazwiskiem Siegfried Bescht. Możliwe, że w jednym z tych nazwisk popełniono dawniej literówkę. Potwierdzenie, że od przynajmniej lat dwudziestych w leśniczówce Wielgowo pracowali panowie o nazwisku Bescht znajdujemy w ostatniej przed 1945 rokiem księdze adresowej, która już obejmowała dawne Augustwalde. Był to faktycznie leśnik Siegfried Bescht oraz leśnik okręgowy Max Bescht.

Wirtualna karma

Redakcyjny kiciuch i jego pełna miska
50 zł Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Mini Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
  • Wirtualna piona! Dzięki takim ludziom jak Ty możemy opłacać licencje, serwer oraz domenę.

Na serwer

Koszty, licencje... 💝
100 zł Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Średni Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
  • Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem
Dobry wybór

Zdecyduję samemu

Dzięki za 5 zł lub nawet 500 zł!
Dowolnie Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym zależna od kwoty (Mini 50+, Średni 100+, Wielki 200 +)
  • Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem przy wsparciu od 100 zł

Byli ostatnimi pracownikami Försterei Augustwalde, czyli leśniczówki Wielgowo przed 1945 rokiem. Znane historii są ich prawdopodobne późniejsze losy. Max Bescht odnajduje się w księgach adresowych z miasta Calle w Niemczech w 1965 roku, jako leśnik okręgowy w leśnej osadzie Sülze. Byłoby dziwnym przypadkiem, gdyby człowiek o takim samym imieniu, dość nietypowym nazwisku i jednocześnie leśnik był kompletnie inną osobą po wojnie. Kolejną ciekawostkę o jego możliwym pochodzeniu daje imię drugiego leśnika – Siegfried. Zwyczajem było, że syn otrzymywał drugie imię po ojcu. I tak możemy podejrzewać, że Max urodził się na północy Niemiec, 11 sierpnia 1910 roku w Ratzeburgu jako Max Siegfried August Bescht. To jednak tylko podejrzenie i teoria, zaś jego ojcem mógł być właśnie Siegfried Max Bescht, matką zaś Anna Sophia Maria Dorothea Bescht z domu Thatje. Tym śladem możemy też sądzić, że Siegfried urodził się 20 stycznia 1881 roku, a ożenił się 18 grudnia 1908 roku.

Leśnictwo Wielgowo po wojnie

W opracowaniu skupiamy się głównie na leśniczówce w przedwojennym Wielgowie, czyli dawnym Augustwalde, ale warto dopisać, że dziś również istnieje tu leśnictwo. Mieści się przy ulicy Skrajnej 32 w Wielgowie, a leśnikiem według strony Nadleśnictwa Kliniska był w 2023 roku pan Grzegorz Samborski, zaś podleśniczym pan Zbigniew Jarlaczyński. Tu warto dodać, że ulica Skrajna w Wielgowie istniała już przed wojną, chociaż według map nie była tak gęsto zadrzewiona, jak dzisiaj. Ówcześnie ulica Skrajna nosiła nazwę Am Großen Brand, zaś osiedle domków znajdujące się przy tej ulicy nosiło nazwę Siedlung Ellerort

Podziel się historią!

Historia tego miejsca może być powiększona dzięki Tobie oraz innym czytelnikom. Jeżeli posiadasz dodatkowe fotografie, źródłowe informacje lub szczegóły możesz skorzystać z formularza kontaktowego.

Kliknij tu i podziel się historią, by przesłać swoje wątki do tego opracowania! 🙂

Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 1 tydzień temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej albo dołącz do nas na forum dyskusyjnym. 

Zajrzyj w okolicę postu!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin