Pracownicy hal przy ulicy Lubczyńskiej na "dalekim wschodzie" Szczecina mogą nie wiedzieć, że mijają w drodze na przystanek autobusowy starą leśniczówkę. Dzisiaj znajduje się tam inna, ale mowa jest o nieistniejącej. Wraz z jej historią i lokalizacją odkryjemy losy leśnika, którego syn zginął na froncie I Wojny Światowej oraz losy chłopca, który zmarł po nieszczęśliwym wypadku.
Kliknij i rozwiń spis treści
Wokół Szczecina ostało się trochę leśniczówek, które pamiętają XIX wiek i zbudowane są do dzisiaj z cegły. Nie wszystkie przetrwały, a są i takie, które nie pojawiają się na kartach szczecińskiej „opisanej” historii. Jeden z takich obiektów stał w miejscu, jakie dziś oznacza się jako Lasek Parkowy. Pasażerowie autobusów wysiadający na przystanku Załom Parkowa, tuż obok niedawno zbudowanych hal COMAD mają do ruin po leśniczówce około 200 metrów. Najbliżej mają mieszkańcy ulicy Parkowej, która stanowi granicę między Szczecinem i powiatem goleniowskim. Warto dodać kontekst dla lepszego zrozumienia lokalizacji – ta sama leśniczówka miała dwie nazwy. Pierwotnie, w XIX wieku nosiła nazwę Forsthaus Alt-Damm, z czasem otrzymała nazwę Forsthaus Arnimswalde (Załom). W tym opracowaniu mówimy jednak o innej leśniczówce niż istniejąca do dziś Leśniczówka Załom przy ulicy Parkowej i leśnej ścieżce. Ten obiekt istnieje do dzisiaj. Opisywana Forsthaus Arnimswalde (wcześniej Forsthaus Altdamm) nie istnieje i obiekt ten znajdował się około 500 metrów za aktualną leśniczówką. Obok pozostałości po dawnym budynku forsthausu znajduje się też wiele starych drzew, w tym pomnik przyrody – dąb szypułkowy – mający około 220 lat i obwód pnia ponad 410 centymetrów. Nazewnictwo jest o tyle skomplikowane, że leśniczówka Załom, jaka stoi obok ruin dawnego Forsthaus Arnimswalde „konfliktuje się” nazwą z Leśnictwem Załom – te znajduje się w Nadleśnictwie Kliniska, obok Klinisk Wielkich.
Dodatkowo – ulica Parkowa przy której znajduje się aktualna leśniczówka Załom oraz pobliskie ruiny starej leśniczówki to granica między miastem Szczecin i powiatem goleniowskim. Domy po jednej stronie ulicy (południowo-zachodniej) są w Szczecinie, a domy po północnej stronie już poza miastem. Okolica ruin po dawnym Forsthaus Arnimswalde ukazuje, że jednak w okolicy Szczecina powstają miejsca pracy – starsze pokolenie często myśli w perspektywie zakładów, jakie istniały nieopodal. Jednak starsi często nie dostrzegają tych, które wybudowano w ostatnich latach, a jakie łącznie zatrudniają kilka tysięcy pracowników. Zmiany te ukazują fotografie satelitarne dołączone do galerii. W ciągu ostatnich 20 lat powstało tam ponad 40 hal produkcyjnych, logistycznych i magazynowych, które również dają pracę, w tym kilka dużych – North-West Logistic, Incom Polska, IQ Metal, KK Wind Solutions Polska, zakłady piekarnicze Asprod, Garo Polska, Specbud, Namara Szczecin, czy w końcu dwa wielkie kompleksy Panattoni.
Nieco na południe powstał trzeci Panattoni, a także park biznesowy Dunikowo. Wracając do lokalizacji i krótkiego opracowania nieistniejącej leśniczówki Arnimswalde – dotrzeć do niej możemy albo kierując się od południa od Lubczyńskiej aleją ze starych drzew, jaka łączyła się dawniej z obszarem bezpośrednio przy leśniczówce, albo od strony ulicy Parkowej skręcając w lewo, mijając aktualną leśniczówkę Załom i około 100 metrów za nią znajdziemy gruzowisko po starym obiekcie. Ciekawostką w temacie jest nazwisko innego leśnika, a konkretnie miejskiego stróża leśnego nazwiskiem Robert Orlowski, jaki w okresie I Wojny Światowej pracował w dawnym Altdamm (Dąbie). Nas interesować będą inne postacie – te żyjące i pracujące w miejscu, gdzie dziś tylko sterty cegieł można zobaczyć.
🔍︎ Możesz powiększyć kafelki kliknięciem
Leśnik Eichberg
Wspominany jest we wzmiance prasowej z Stettiner Zeitung z 1836 roku. W krótkiej notce jest mowa o tym, że około 1500 centów oczyszczonej kory jest na sprzedaż, jaka pochodzi z Dammschen Stadtheide (Dąbskie Lasy Miejskie), w pobliżu Arnimswalde (Załom). Kupujący mieli skontaktować się z leśnikiem Eichberg w Forsthaus Arnimswalde niedaleko Damm. Tu ważny dodatek – Damm, wcześniej nie nosiło dodatku „alt”). Ogłoszenie pojawiło się w prasie 28 maja 1836 roku, czyli datę istnienia leśniczówki w tym miejscu można „cofnąć” aż do lat trzydziestych XIX wieku.
Ciekawostki z prasy
Poniższy leśnik zapisał się na kartach historii nie tylko z uwagi na wpisy w księgach i dane genealogiczne, ale również pisano o nim w prasie! Niestety wzmianka nie jest pozytywna, jak najczęściej to bywa… W krótkim tekście z 1910 roku, z 26 stycznia dowiadujemy się, że w leśniczówce Arnimswalde pracował młody chłopak, który dzięki temu opracowaniu wraca na karty historii po ponad stu latach. Mający piętnaście lat Walter Brach pracował dorywczo dla leśnika Karla Tank, a wczoraj (25 stycznia 1910 roku) w trakcie zabawy na terenie leśniczówki doznał urazu głowy, co po czasie spowodowało śmierć. Odkrywamy też jego akt zgonu – ojcem był Friedrich Brach, a matką Wilhelmine Brach z domu Lange. Młodzieniec urodził się w dawnym Buchholz Kreis Greifenhagen (Płonia-Śmierdnica), czyli dziś części miasta przy Klonowej.
🔍︎ Możesz powiększyć kafelki kliknięciem
Karl Tank
Losy leśniczówki są nieco starsze niż praca pana Karla, bo lokalizację leśniczówki poznajemy już na mapach z połowy XIX wieku – ikona między majątkiem Kienwerder, a Arnimswalde, czyli między nieistniejącym dziś obszarem na jakim stoi magazyn przy Lubczyńskiej, a Załomiem. Pierwszą postacią, jaką poznajemy z ksiąg adresowych obejmujących obszar był leśnik Karl Tank. Istnieje teoria, że w leśniczówce przez kilka dekad mieszkała cała rodzina. Ukazują nam to dokumenty – około 1896 roku w leśniczówce Forsthaus Arnimswalde rodzi się Werner Georg Karl Tank. Oznacza to, że chłopiec był synem opisywanego w nagłówku leśnika, gdyż ten nie mógł już w wieku kilkunastu lat być pracownikiem, prawda? 😉 Z aktu urodzin wynika, że ojcem był Karl Tank, a matką Johanna Tank z domu Hannig. Niestety… Młody Werner Georg ginie na froncie I Wojny Światowej 2 września 1915 roku. Zostaje upamiętniony w książce Kriegsgeschichte des Garde-Reserve-Schützen-Bataillons. Kolejną postacią, jaką poznajemy jest Walter Karl Gustav Tank, jakiego akt zgonu podpisał okręgowy leśniczy Karl Tank – Walter Karl zmarł 30 grudnia 1922 roku, a zamieszkiwał wtedy Berlin. Urodził się pod Dąbiem około 1884 roku, mógł być bratem.
W życiu opisywanego leśnika następuje awans – w okresie I Wojny Światowej otrzymuje godność oberförstera, a następnie miejskiego okręgowego leśnika. Krótko później przechodzi na emeryturę, ale z leśniczówką związany był minimum od ponad 35 lat. Bohater tego akapitu i dawny leśnik z nieistniejącej dziś Forsthaus Arnimswalde (dawniej Forsthaus Alt-Damm) konkretnie nazywał się Karl Wilhelm Eduard Tank, urodził się około 1862 roku w dawnym Wilhelmsfelde Kreis Randow (dziś Czarna Łąka, nieco na północ od opisywanej lokalizacji), a zmarł po przeniesieniu na emeryturę 4 marca 1936 roku. Żył wtedy pod dawną August-Frost-Weg 10, dziś to ulica Łąkowa, jakiej zabudowa złożona z domków została zmasakrowana w trakcie II Wojny Światowej. Akt zgonu podpisała pani Katharina z domu Tank, możliwe że córka. W bazach genealogicznych widnieje jako Katharina Margarethe Tank, urodzona w 1900 roku, zmarła w 1986 roku. Prócz niej ślad prowadzi do kolejnej córki – Johanna Hildegard Katharina Tank – urodziła się w 1899 roku, zmarła w 1986. Z aktu dowiadujemy się też, że pani Johanna Marie Dorothea Tank i pan Karl pobrali się 8 sierpnia 1889 roku w Bergland (Bystra).
Okazuje się też, że leśnik był „produktywny” ( 😉 ), bo według aktów miał aż dziewięcioro dzieci. Z ich życiorysów dowiadujemy się, że pan Karl Tank pracę w leśniczówce rozpoczął w połowie lat dziewięćdziesiątych XIX wieku (1893-1894), jego dzieci wcześniej urodziły się w innych lokalizacjach.
Wszystkie informacje oraz detale znajdziesz na stronie Galerii Wspierających.
W imieniu redakcyjnego kiciucha dzięki za rozważenie wsparcia 💝
Wirtualna karma
Redakcyjny kiciuch i jego pełna miska- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Mini Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
- Wirtualna piona! Dzięki takim ludziom jak Ty możemy opłacać licencje, serwer oraz domenę.
Na serwer
Koszty, licencje... 💝- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Średni Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
- Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem
Zdecyduję samemu
Dzięki za 5 zł lub nawet 500 zł!- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym zależna od kwoty (Mini 50+, Średni 100+, Wielki 200 +)
- Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem przy wsparciu od 100 zł
🔍︎ Możesz powiększyć kafelki kliknięciem
Willi Schuhmacher
Po Karlu budynek przejmie (wciąż właścicielem będzie miasto Dąbie) zarządca biznesu Willi Schuhmacher, można odnieść wrażenie, że funkcja leśniczówki zmieni się na bardziej rozrywkową i gościnną. Ciekawostką jest, że poza nim będzie tam żyć jego imiennik – pan Willy Sturm, zapisywany przez „y”. Zdaje się, że pan Willy Schuhmacher jest albo nowy w okolicy, albo przeniósł się spoza terenu w zasięgu szczecińskich ksiąg. Zaś pan Willy Sturm mógł wcześniej pracować przy dzisiejszej Kolumba i być istotną postacią w marce Stock-Motorpflug AG. Panowie rozsiadają się w Fortshaus Arnimswalde tylko na chwilę, bo już krótko po nich obiekt wraca do pracy w leśnictwie.
Paul Marquardt
Majątek Kienwerder rozciągał się na północnej części ulicy Lubczyńskiej, konkretnie między mostkiem nad rzeczką Chełszcząca, a skrzyżowaniem z Kniewską, aktualnie część terenu zajmują hale magazynowe. W określeniu „ausbauten” znajdowało się tam kilka domów. Oznacza to, że pan Paul Marquardt poza pracą w nieistniejącej dziś leśniczówce zbudował dom. Zabudowań leśniczówki Arnimswalde (nie mylić z istniejącymi obok zabudowaniami o adresie 1) nie widzimy na rosyjskich mapach z lat pięćdziesiątych – można podejrzewać, że została rozebrana lub zniszczona.
Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 2 miesiące temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej albo dołącz do nas na forum dyskusyjnym.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę postu!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!
Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.