Goleniowska 94 – dawny dom budowlańca Martin 

Niemal wszystkie stare budynki w Szczecinie są mocno „anonimowe historycznie” – co to znaczy? Niewiele jest opracowań na temat innych budynków niż najbardziej reprezentacyjne wille typu Willa Lentza. Zaś poza znanym z willi Pogodnem są też inne regiony Szczecina, w jakich stoją stare i bardzo ładne domy. Niestety w prawobrzeżnym Dąbiu takich budynków pozostało niewiele – obszar ten był terenem ciężkich walk, ostrzałów artyleryjskich i starć w trakcie II Wojny Światowej. Dawniej podszczecińskie miasteczko Altdamm, a dzisiejsze Dąbie utraciło w wyniku walk dużą część zabudowy oraz masę domów wokół ścisłego i starego centrum. Wciąż stoją tu stare i ładne domy, tylko trzeba je znaleźć i dostrzec 😉 Oraz opisać, bo niewielu wie, że wokół jednego ocalałego starego domku stały też inne, jakie do dzisiaj nie przetrwały – zmienia się wtedy kontekst historyczny i spojrzenie na okolicę. Zaglądamy pod adres Goleniowska 94, zarówno powojennie, jak i przedwojennie. Dziś budynek lśni, chociaż mógłby lśnić bardziej poprzez odmalowanie drewnianej stolarki i detali. Adres przeszedł remont po 2019 roku, kiedy wcześniej wyglądał nieco słabiej. Wyczyszczono wtedy cegły, odmalowano elewację oraz wymieniono okna, według zdjęć z zewnątrz naprawiono też dach. Dzisiaj zajrzymy jednak do czasów dawnych i zobaczymy, kto posiadał dom przy adresie Goleniowska 94 wiele dekad temu.

Karl Martin

W Szczecinie pojawia się w 1925 roku, od kolejnej księgi adresowej i zajmował się szlifierstwem kamieni, by później przejść w bardziej rozbudowany biznes – prowadził firmę budowlaną, a także był właścicielem kilku nieruchomości. Był bardzo majętnym człowiekiem. Skąd taki wniosek? Kiedy tylko pojawia się w Dąbiu od razu jest właścicielem kamienicy pod dawną Breitestraße 7 (Otwocka), a mieszkania wynajmuje od niego całe grono ludzi. Dzięki temu możemy ustalić o nim więcej danych. Gdzie stała ta kamienica? Był to narożnik z dawną dąbską Karlstraße, czyli Ustki. Kamienica stała od strony północno wschodniej (patrz galeria). Krótko współwłaścicielką jest pani o imieniu rozpoczynającym się na M, prawdopodobnie żona. Niestety z racji, że Carl Martin / Karl Martin nie pojawia się wcześniej, a nazwisko jest bardzo popularne nie udało mi się ustalić o nim wielu detali. Dodatkowo, w czasie II Wojny Światowej mieszkało w Dąbiu aż trzech panów o tym samym imieniu i nazwisku. Z początku możemy wpaść w małą pułapkę. Pojawia się dom o numerze Gollnowerstraße 177 (według wcześniejszej numeracji), jaki widnieje od około 1928 – wokół pojawia się wiele innych domów, następuje dynamiczny rozrost okolic Dąbia. Jednak numer 177 najpewniej nie jest aktualnym adresem Goleniowska 94. Dlaczego?