Trzebież / Ziegenort

Góra Sercowa, czyli Herzberg koło Trzebieży 

Mijamy i nie wiemy...

Za rogiem kryje się jakaś historia. Niedawno wyremontowany odcinek drogi z Trzebieży w stronę Brzózek kryje wokół siebie kilka historii. Jedną z nich jest stroma górka oznaczana na starych mapach pamiętających jeszcze wojnę prusko-francuską jako Herzberg. Góra Sercowa! 🙂

By dotrzeć do Góry Sercowej (dawnego Herzberg) musimy udać się na sam koniec Trzebieży – wzgórze zauważymy po prawej stronie wyjeżdżając w stronę Brzózek lub bazy paliw PERN, w kierunku zachodnim. Miniemy po prawej stronie dawne osiedle WOP, dziś przy ulicy Wkrzańskiej. Obok góry znajduje się kapliczka oraz mały parking w formie „pętli”. Jadąc od przeciwnej strony – z zachodu drogą numer 114 góra znajdzie się po lewej tuż przed długą prostą w stronę Trzebieży, już w terenie zabudowanym, mając linię kolejową po prawej stronie. W dzisiejszych mapach lokalizację podaje się jako pobliskie Pienice. Leśniczówką jaka tam się znajdowała przed wojną zajmę się w przyszłości. Dzisiaj Góra Sercowa (Herzberg) trochę się „spłyciła” od zachodniej strony, ale dalej od ulicy jest bardzo stroma. W dawnej dokumentacji znaleźć ją można na mapach oraz pod nazwą Herzberg lub Herzberg bei Ziegenort

W innych mapach lokalizacja nazwana jest… Leśnogóra. Co w mojej ocenie jest kompletną bzdurą i typowym niepoprawnym „spolszczeniem” bez nawiązania historycznego. Oczywiście! Co innego jeżeli nazwa „gloryfikuje” w jakiś sposób na przykład władców niemieckich – „odniemczanie” nazw było czymś całkowicie normalnym. Jednak w tym wypadku lokalizacja powinna zachować spolszczenie w sposób nawiązujący do dawnych czasów. Nazwa Leśnogóra wprowadza w mojej ocenie historycznie w błąd – taka wieś istnieje w Polsce (województwo mazowieckie), a także Leśnogóry istnieją w przynajmniej dwóch innych miejscach Polski, w tym jedna lokalizacja o tej nazwie znajduje się… obok! Leśnogórą nazywane jest wzgórze na wyspie Wolin, po drugiej stronie Zalewu, czyli 25 kilometrów dalej, ma wysokości 91 metrów. Polska wersja Wikipedii mówi nam też o nazwie „Góra Serdeczna”, co również nie brzmi w zły sposób. Jaka nazwa w Waszej ocenie jest bardziej trafna? W mojej ocenie Góra Sercowa to najlepszy wybór, Góra Serdeczna miałaby znacząco inną przedwojenną odmianę.

W dzisiejszych określeniach możemy ją „spolszczyć” po prostu na Górę Sercową lub Wzgórze Sercowe. Część osób może skomentować, że powinniśmy te miejsce nazywać Wzgórzem Serce lub Górą Serce, jednak nie mamy problemu z „owaniem” innych nazw, gdzie często tworząc nazwę polską dodawaliśmy do dawnej „owe”, mimo że dawna nazwa na to nie wskazywała. Przykładem jest szczeciński Wussow, powojenny Wąsów, który mieszkańcy czasami nazywają Osowo , gdy oficjalnie nazwa to Osów. W dawnych czasach jej szczyt wykorzystywany był jako miejsce obserwacji – stała tam drewniana wieża przeciwpożarowa. Na stronie trzebiez.pl możemy znaleźć wspomnienia opisane w mocno powojennym już „Die Pommerische Zeitung” (1998) opisujące, że dzieci lubiły zjeżdżać z Sercowej Góry na sankach, były tam podobno najlepsze trasy do zjazdów. Nic dziwnego, góra jest dość stroma i podłużna. Wzgórze ma około 24 metrów wysokości, a różnica między drogą poniżej wynosi około 11 metrów.

Dąb pamięci Romana Jana Trębskiego

Zdarzają się osoby, które nakazują mi pisać wyłącznie o historii powojennej i nawet przyklejają łatkę „brunatnego działacza”. Ciekawie byłoby publicznie wymienić te osoby z imienia i nazwiska prezentując ich wypowiedzi… Uznajmy, że nie tym razem. Wraz z tematem Sercowej Góry pojawi się jeszcze jeden wątek – pod górką znajduje się tablica pamiątkowa oraz dąb pamięci. Postacią uhonorowaną był podporucznik Roman Jan Trębski, urodzony w 1908 roku w Warszawie. Został zamordowany strzałem w tył głowy przez NKWD w 1940 roku. Tablicę i dąb pamięci postawiono w 2019 roku. Roman Trębski był w rezerwie, pracował jako inżynier-leśnik w nadleśnictwie Baranowicze, w ostatnim znanym przydziale (za: lista zamordowanych w Charkowie, Wikipedia) do 77 pułku piechoty. Pośmiertnie został awansowany w 2007 roku na stopień porucznika.

W Charkowie spoczął również Ignacy Nitkowski, wcześniej był jeńcem w Starobielsku, brał udział w obronie Lwowa, jego brat zginął później w Powstaniu Warszawskim. W obozie w Starobielsku Ignacy spotykał się z opisanym wyżej Romanem Trębskim, ten był jego kuzynem. Zarówno Ignacy, jak i Roman Trębski zostali zamordowani w Charkowie. Dziś nie jest inaczej – w 2023 roku trwa wojna na Ukrainie, gdzie Rosja dokonuje podobnych zbrodni, dokonując czystek, wywożąc w nieznanym kierunku „podejrzanych” o udział w walkach obronnych, kobiety i dzieci, do dziś ten „kraj” rozstrzeliwuje jeńców. Historia zatacza koło. Pod tablicą pamiątkową Romana Jana Trębskiego znaleźć można wiązanki i znicze.

 Żyjemy tak długo, jak żyje pamięć o nas.

Zajrzyj w okolicę!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Wiele postów znajdujących się w bliskiej odległości gromadzi się w grupy – je możesz rozdzielić kliknięciem na ikonę.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Poprawka?

Kliknij i daj znać!

Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook „Szczecin Znany i Historycznyklikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!

Post na FB

Skomentuj na Facebooku!

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin