Skąd na Odrze śluzy? Skąd przekopy? Skąd taka żegluga, a nie inna? Dlaczego Odra lub Regalica wpada do jeziora Dąbie w taki sposób, a nie inny? Za wieloma zmianami i ochroną przeciwpowodziową Szczecina przed wojną stała postać, o której dziś mało kto słyszał. Czas to lekko zmienić i pokazać Gustava z fotografii!
Kliknij i rozwiń spis treści
Oczywiście określenie “ojciec” jest nieco nad wyrost – wodociągi oraz instalacje wodne na Odrze oraz w Szczecinie istniały już na długo przed tym, jak Gustav Albert Kieseritzky rozpoczął swoją pracę. Jednak dopiero za jego czasów w Szczecinie zaczęły powstawać na masową skalę i stały się w momencie jego śmierci standardem dla dużej części miasta. Kiedy istniał już port wolnocłowy Gustav jeszcze w Szczecinie nie pracował, jednak kolejne wodne inwestycje na Odrze powstawały już pod jego okiem i w trakcie jego pracy w mieście. Również był pierwszym, który objął faktycznie urząd dyrektora Urzędu Inżynierii Wodnej w przedwojennym Szczecinie, jaki utworzono z połączenia innych. Rodzina o nazwisku Kieseritzky może mieć polskobrzmiące pochodzenie, jednak jest to rodzina w pełni bałtycko-niemiecka, która do dziś ma spore rozgałęzienia. Jedną z głównych jej postaci jest Gustav Kieseritzky, ojciec opisywanej postaci, który był dyrektorem politechniki w Rydze. Lionel z tej rodziny był w XIX wieku mistrzem szachowym, a Gangolf znanym archeologiem. Nazwisko ustalone przez potomków pochodzi przynajmniej z 1690 roku, kiedy zmarł w dzisiejszej Łotwie. Dzisiejszy potomek rodziny, który dba o pamięć o przodkach żyje w Szwecji.
Pamiętają nas dzięki naszej śmierci – przez nekrologi
Losy głównej postaci opracowania – Gustava Alberta Kieseritzky – poznajemy dzięki zajmującemu ponad jedną stronę dawnemu nekrologowi. Wspomniano, że zmarł po krótkiej chorobie w wieku 83 lat. Urodził się jako Niemiec Bałtycki niedaleko od miasta w języku polskim znanym jako Kieś – to łotewskie Cēsis, a niemieckie Wenden – 30 lipca 1858 roku. Konkretnie w osadzie Birkenruh. Jego ojcem był pracownik oświaty, a późniejszy dyrektor uczelni Johann Georg Gustav Kieseritzky, matką zaś Jenny Fanny Kieseritzky z domu Hollander.
Nauki pobierał w miejskim gimnazjum w Rydze, a następnie uczył się na niemieckiej uczelni wyższej, której dyrektorem był jego ojciec. Następnie Gustav Albert Kieseritzky wielokrotnie w okolicach 1881 roku wyjeżdżał do centralnych Niemiec na wyjazdy studenckie. Trudniejsze czasy nastały, kiedy car Aleksander III rozpoczął działania “odniemczania” w regionach nadbałtyckich. Uzyskał obywatelstwo pruskie zdając również egzamin na inżyniera budownictwa w Berlinie. Następnie kształcił się w kierunku hydrotechniki zdając w 1887 roku główny egzamin państwowy do pruskiej szkoły inżynierstwa, kierując swoje wykształcenie w stronę hydrotechniki. Swój “odcisk” miał też w budowie znanego Kanału Kilońskiego, który ówcześnie nazywano Kanałem Cesarza Wilhelma (Kaiser-Wilhelm-Kanal). Jego żoną została Helene Sophie Kieseritzky z domu Ulrich. Pobrali się 22 maja 1888 roku w Gdańsku.
Gustav Kieseritzky był wtedy kontrolerem budowy. Następnie pracował w Kilonii oraz Rendsburgu (gdzie urodził się jego znany syn), później otrzymał stanowisko kierownika wydziału konstrukcyjnego w dawnym Graudenz, dziś to Grudziądz. Kolejna zmiana nastąpiła 1 lipca 1900 roku, kiedy został dyrektorem Urzędu Inżynierii Wodnej w Stralsundzie, niedaleko od Szczecina.
Długo nie przywiązywał się od miejsca, bo już w 1906 roku był państwowym urzędnikiem w Królewcu (Königsberg, w dzisiejszym obwodzie królewieckim), a w 1907 roku ostatecznie trafił do Szczecina z którym związał się na dłużej. Zamieszkał tu pod dawną Kronenhofstraße 26, na III piętrze kamienicy. Była to kamienica przy nieistniejącej dziś ulicy, na rogu z kolejną nieistniejącą – Bugenhagenstraße. Według ówczesnej numeracji. By umieścić ten adres na mapie dzisiejszego Szczecina musimy znaleźć się w północno wschodnim narożniku nowej części Galaxy.
Objął tu stanowisko odpowiedzialne za sprawy hydrotechniczne i transportowe ze Szczecina do Świnoujścia. Jednym z jego dokonań było poszerzanie dolnej Odry. Ten wątek jest dość ciekawy, bo według obszernego nekrologu Gustav Albert Kieseritzky rozrysowywał te plany już wiele lat przed tym, jak ostatecznie rozpoczął prace w Szczecinie. Wspomina się, że w 1921 roku połączono różne urzędy w okolicach w jedną Dyrekcję Inżynierii Wodnej w Szczecinie postać Gustava pasowała tam “jak ulał”. Określano go człowiekiem szlachetnym i ze zrównoważoną osobowością, a także kimś kto potrafił harmonijnie połączyć obszary pracy wydzielone z wcześniej trzech różnych administracji, tworząc z nich jedność. Na emeryturę przeszedł 30 września 1926 roku w wieku 68 lat. Krótko wcześniej – w 1923 roku został mianowany członkiem nadzwyczajnym Pruskiej Akademii Inżynierii Lądowej.
Na tej stronie nie ma reklam, treści sponsorowanych, płatnych ani irytujących okien. Wysokiej jakości zdjęcia, grafiki, serwer, domenę i licencje utrzymujemy wyłącznie z Waszych wpłat.
Wszystkie informacje oraz detale znajdziesz na stronie Galerii Wspierających.
W imieniu redakcyjnego kiciucha dzięki za rozważenie wsparcia 💝
Wirtualna karma
Redakcyjny kiciuch i jego pełna miska- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Mini Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
- Wirtualna piona! Dzięki takim ludziom jak Ty możemy opłacać licencje, serwer oraz domenę.
Na serwer
Koszty, licencje... 💝- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Średni Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
- Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem
Zdecyduję samemu
Dzięki za 5 zł lub nawet 500 zł!- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym zależna od kwoty (Mini 50+, Średni 100+, Wielki 200 +)
- Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem przy wsparciu od 100 zł
Statek o nazwie Keseritzky
Ciekawie uhonorowano jego pracę dla żeglugi, hydrotechniki oraz pracy na rzecz kanałów wodnych i rzek w 1930 roku. Jak podaje prasa ze Stralsundu oraz biuro prasowe Wyższego Prezydium w Szczecinie trzy statki zwodowane w stoczni Oderwerke zastąpiły służące odpowiednio 55, 64 i aż 75 lat prarowe statki hydrotechniczne. Dwa nowe i duże trafiły do Stralsundu, jeden mniejszy do Świnoujścia. Większe miały 25 metry długości, niecałe 6 metrów szerokości i silnik o mocy 225 KM firmy Deutz. Duża część wyposażenia była sterowana elektrycznie – w tym maszyny ratownicze, wciągarki kotwiczne, elementy strażackie, przekładnie sterowe. Dwa statki, które wysłano do pracy w Stralsundzie otrzymały nazwy: Kieseritzky oraz Wellmann, na część dyrektora do spraw inżynierii wodnej w Szczecinie oraz starszego urzędnika rządowego i budowlanego Wellmanna, również ze Szczecina. Tym najprawdopodobniej był Ernst Wellmann. Według kilku informacji w sieci statek ten został przekazany do Londynu możliwe, że jako reperacja wojenna 27 września 1945 roku.
Wspominano w nekrologu, że Gustav nigdy nie traktował swoich pracowników z pozycji przełożonego, a najważniejsza dla niego była przyjacielska współpraca. Był spokojny, elegancki i zawsze pogodny. W jego pożegnalnym nekrologu Gustav Kieseritzky przedstawiany był jako urzędnik sumienny, którego oceny i polecenia były doskonale krótkie, ale i klarowne. Zaś błędy i potknięcia potrafił objaśnić często w humorystycznej formie, co było zachętą do dalszej pracy dla innych. Niestety, stan jego zdrowia pogorszyła śmierć małżonki – Helene Sophie – w 1928 roku. Nie ugiął się i wciąż był aktywny mimo emerytury – był doradcą nadprezydenta szczecińskiego oraz Szczecińskiej Izby Przemysłowo-Handlowej oraz członkiem doradztwa przy urzędzie Gospodarki Wodnej i Wyższego Sądu Administracyjnego. Zmarł 20 sierpnia 1941 roku w szpitalu miejskim Szczecinie, o 2:00 w nocy. Powodem śmierci był rak żołądka i możliwe komplikacje po operacji. Mieszkał wtedy w kamienicy przy dawnej Derfflingerstraße 5, na I piętrze. Dzisiaj to ulica Czesława, a kamienica o numerze 5 nie przetrwała II Wojny Światowej i późniejszych rozbiórek. Stała lekko na wschód od istniejącej zabytkowej kamienicy na końcu.
Gustav Junior – późniejszy wiceadmirał
Miał kilkoro dzieci, między innymi jego synem był Gustav Junior, konkretnie Gustav Albert Alexander Kieseritzky, który urodził się 22 września 1893 roku, a w Szczecinie 9 października 1920 roku wziął ślub. Gustav Junior związał swoją karierę z marynarką rozpoczynając ją już w 1912 roku, jako siedemnastoletni kadet. Ukończył też szczecińską szkołę Staatlichen König-Wilhelms-Gymnasiums na rogu dzisiejszej Wielkopolskiej i Jana Pawła II. Służył na krążowniku Friedrich der Große, a już w wieku 24 lat otrzymał tytuł porucznika. Szkolił się też w zakresie służby podwodnej, następnie służył na trałowcach. Chwilowo służył na okrytym w Polsce złą sławą liniowcu Schleswig-Holstein, następnie był pierwszym oficerem na okręcie Admiral Graf-Spee. Kapitanem morskim został 1 czerwca 1937 roku, a u zarania II Wojny Światowej pracował jako szef sztabu wywiadu marynarki. W trakcie wojny awansowany na tytuł wiceadmirała.
Zginął w trakcie nalotu 19 listopada 1943 roku w mieście Kertsch na wschodnim Krymie. Trzeci Gustav – syn juniora i wnuk seniora – żyjący w latach 1921-1992 został dyrektorem w Kilonii. Z wątku rodzinnego można dodać, że w Szczecinie zmarła 3 sierpnia 1919 roku siostra głównego bohatera postu – Polly Kieseritzky, w Hohenkrug, czyli dzisiejszym skrzyżowaniu Szosa Stargardzka – Przyszłości (określane jako Struga, nie mylić z ulicą). Prócz niej pojawiają się w Szczecinie jeszcze inne nazwiska – Erich von Kieseritzky (część rodziny otrzymała ten tytuł) oraz inżynier Peter Kieseritzky w okresie II Wojny Światowej. Inną postacią była urodzona (nie w Szczecinie) Julie Meta Irene Kieseritzky, 14 listopada 1890 roku, która 27 października 1920 roku w Szczecinie wychodzi za mąż – była córką Gustava Seniora.
Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 6 miesięcy temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej albo dołącz do nas na forum dyskusyjnym.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę postu!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!
Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć “Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.