Bez przejrzenia dawnych map ciężko sobie wyobrazić, że obok dzisiejszej Kanałowej i Marynarskiej na Wyspie Puckiej stał kiedyś kościółek. Według map oraz ksiąg adresowych powinniśmy bardziej nazywać to kościółkiem niż kaplicą - obiekt nie był bardzo mały, a przypisany do niego był pastor oraz siostry sprawujące opiekę. Gdzie stał i czy coś wiemy o ludziach, którzy służyli w tym dziś nieistniejącym kościółku?
Kliknij i rozwiń spis treści
„Nie no, teraz to ściemniasz, jaki kościół na Wyspie Puckiej?! Tam nic nie ma!” – chciałaby powiedzieć jakaś pani albo jakiś pan, który nie przepada za czytaniem szczecińskiej historii. Jest w niej cała masa sekretów, które poruszane były bardzo bardzo bardzo rzadko albo wcale – jednym z takich tematów jest istniejący przed wojną kościółek, a konkretniej bardziej kaplica pod opieką sióstr, która stała na Wyspie Puckiej. Gdzie dokładnie? Na rogu Kanałowej i Flisackiej, obok głównej ulicy znanej nam jako Marynarska. Dziś stoi tam dom, ale już za jego płotem zachował się budyneczek (przynajmniej w stał w 2017 roku) rozdzielający energię elektryczną po okolicy.
Byłem już w tym miejscu w innym krótkim poście o pobliskim domku – patrz mapa na dole postu z lokalizacjami, można ją przesunąć – plan na kościółek już był… i właśnie jest zrealizowany! 😉 W „dawnych” czasach w galerii Sediny znajdowała się fotografia podpisana jako możliwa kaplica przy dawnej Vordbruchdamm, czyli dzisiejszej Marynarskiej. Jednak już wtedy pod fotografią podpisano, że może być to kaplica, ale przy ulicy Dworskiej – i to był dobry strzał, po latach mamy jej dodatkowe fotografie – chociaż kształt tej kaplicy z Wyspy Puckiej mógł być według map identyczny. Budynek miał dawny adres Vorbruchdamm 36 i zdaje się, że raczej do dziś nie dotrwał – aktualnie stojący tam dom ma inny kształt niż na mapie z 1937 roku oraz raczej kościołem nie jest 😉
W ostatniej księdze adresowej z 1943 roku właścicielem obiektu, jaki stał na miejscu działki Kanałowa 36 była Gesamtverband Evangelische Kirchengemeiden, czyli Ogólne Stowarzyszenie Kościołów Protestanckich z dawnej Klosterhof 34/35. W pewnej mierze miejsce te istnieje do dziś – to budynek z Teatrem Kana, narożny, obok kościoła świętego Piotra i Pawła, o aktualnym adresie Plac świętych Piotra i Pawła 4/5. Budynek na wyspie miał też swoje osobne nazwy podawane w księgach – jedną z nich było Vorbruchdamm Kirche i Vorbruchkirche. Budynek powstał prawdopodobnie około 1935 roku, kiedy pierwsza księga zawierająca budynek w liście numerów dawnej Vorbruchdamm pochodzi z 1938 roku, ale według „Die Kirchen Stettins und ihre Geschichte” z 1936 roku poświęcenia kaplicy dokonano 1 grudnia 1935 roku. Dzięki Kuba za dopisek! Pastorem, który zarządzał kościółkiem był Ernst Ballke, który według ksiąg może awansować w 1937 roku na pastora – wcześniej (księga z 1938) był określany jako asystent (hilfsprediger). Przed tym rokiem pastor Ernst Ballke nie pojawia się w szczecińskich księgach.
Do 1941 roku służy w kościele również pracująca w kościółku za czasów pastora siostra Ursula Rohde. Wyglądało na to, że kaplicą w połowie II Wojny Światowej (1942+) opiekowały się i zajmowały same siostry o ciekawych imionach – Bettina Adams, Hildegard Kindling i Anna Kriedemeyer. Pastor w ostatniej księdze nie występuje. Niestety, jak to najczęściej bywa w przypadku sióstr – bardzo rzadko udaje się znaleźć o nich więcej detali, życiorysy, śluby lub podobne dokumenty. Takie poszukiwania są tym bardziej trudne, że często siostry przenosiły się pomiędzy miejscami, w których miały posługę i pracę.
Na tej stronie nie ma reklam, treści sponsorowanych, płatnych ani irytujących okien. Wysokiej jakości zdjęcia, grafiki, serwer, domenę i licencje utrzymujemy wyłącznie z Waszych wpłat.
Wszystkie informacje oraz detale znajdziesz na stronie Galerii Wspierających.
W imieniu redakcyjnego kiciucha dzięki za rozważenie wsparcia 💝
Wirtualna karma
Redakcyjny kiciuch i jego pełna miska- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Mini Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
- Wirtualna piona! Dzięki takim ludziom jak Ty możemy opłacać licencje, serwer oraz domenę.
Na serwer
Koszty, licencje... 💝- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Średni Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
- Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem
Zdecyduję samemu
Dzięki za 5 zł lub nawet 500 zł!- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym zależna od kwoty (Mini 50+, Średni 100+, Wielki 200 +)
- Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem przy wsparciu od 100 zł
Gdzie mógł „podziać się” pastor Ernst Ballke?
Ciekawe jest też to, że w okolicach Stralsundu oraz Greifswaldu działa kolejny pastor – Matthias Ballke, czy jest potomkiem Ernsta? Nie mam tu żadnego potwierdzenia, ale może dzięki takiej krótkiej informacji – jak ta – poznamy kiedyś więcej detali na temat i kościółka na Wyspie Puckiej i samego pastora. A jakie były losy budynku po II Wojnie Światowej? To też na razie skrywa łuna tajemnicy. Dzisiejsza uliczka obok – Flisacka – po wojnie nosiła godność Admirała Urdunga, ale mapy nie wskazują jasno, czy budynek kościółka przetrwał wojnę.
Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 8 miesięcy temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej albo dołącz do nas na forum dyskusyjnym.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę postu!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!
Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.