Lipowa 53 w Wołczkowie, dawny dom rolnika Spandow 

Główna ulica w podszczecińskim Wołczkowie zachowała sporą część starej zabudowy – spotkać tu można ceglane domy, inne zawierające różne zdobienia, w tle zabudowa folwarczna i rolnicza, a zdarzają się też bogatsze domy majętniejszych rolników, które posiadają do dziś wiele ciekawych detali. Ocalały też daty umieszczane nad budynkami, oznaczające ich rok powstania – po prawej stronie domku Lipowa 53 na dawniej budynku rolniczym widnieje 1891. Dzisiaj (2025) w tej części działa kawiarenka i „przystanek”, w jakim można wypić coś dobrego i przekąsić w trakcie podróży rowerem po okolicy lub zatrzymując się samochodem na parkingu obok. Według Google Maps działalność w sąsiednim budynku gospodarczym istnieje od przynajmniej 2013 roku, ówcześnie pod nazwą mcafe. Przerwa nastąpiła około 2019 roku, kiedy obiekt był na sprzedaż. Skupimy się jednak na domu mieszkalnym.

Domek Lipowa 53 w Wołczkowie dzisiaj jest mieszanką nowoczesności z klasyką i dzieli się na dwa numery – dach pokryty jest panelami fotowoltaicznymi, ale sam dom wciąż jest wykonany z cegły i na szczęście nie jest obity w całości nowoczesną izolacją pozbawiającą go śladów starości. Niestety po lewej stronie domu nie zachowano starego płotu, którego pozostałości są jeszcze po stronie prawej, patrząc od wejścia. Zachowała się też dawna tabliczka z numerem budynku oraz strzałką sugerującą kierunek „rośnięcia” numerów, czyli numer 54 znajdowałby się po lewej stronie od wejścia. Dobudówka od strony prawej przechodziła zmiany oraz niestety zniknęło też kilka drzew od strony chodnika. Ciekawym wątkiem jest fakt, że któryś z właścicieli mógł chcieć „wygumkować” kadr na dom w wcześniejszych latach oraz w 2023 – mógł być to błąd systemu Google Maps, ale również mogła być to decyzja mieszkańców i zgłoszenie do Google.

Zajmiemy się wątkiem dawnego mieszkańca, przedwojennej postaci jaka tu żyła oraz możemy z racji publicznie prowadzonej działalności wspomnieć, kto prowadził tu biznes w 2024 i 2025 roku. Numer Lipowa 53 w Wołczkowie nie zmienił się w numeracji od II Wojny Światowej i dawniej była to Völschendorferaue 53 w Völschendorf, czyli po prostu główna ulica we wsi. Domek posiada piwniczkę oraz fundament ponad powierzchnię ziemi wykonany z głazów – okienka piwniczki nieco wystają ponad grunt, a sam dom wykonany jest z cegły z niewielkimi detalami nad oknami. Kto był właścicielem tuż przed 1945 rokiem? To da się ustalić i spróbujemy prześledzić możliwe losy.

Walter Spandow

Nazwisko właściciela domu poznajemy w momencie, kiedy dawne Völschendorf, czyli dzisiejsze Wołczkowo, trafia do szczecińskich ksiąg adresowych. Znamy jego nieco dokładniejszy życiorys oraz losy, chociaż najprawdopodobniej nie był pierwszym właścicielem domu, który mógł przynależeć do sąsiedniego ciągu budynków gospodarczych. Skąd ten wniosek, skoro aktualnie sąsiednie budynki (kawiarenka) to osobny adres połączony z urzędem – 51a? Świadczy o tym kształt działki, a także fakt że dawny numer Lipowa 51 to… szkoła. Mało prawdopodobne, by ta posiadała budynki folwarczne w swojej działce.