Żelechowa / Züllchow

Lutherkirche w Züllchow (Żelechowa) 

Na dawnej mapie kościołów było więcej...

Wiele z nich nie przetrwało II Wojny Światowej oraz szaleńczych powojennych rozbiórek. Jednym z nich był kościół stojący stosunkowo blisko stoczni oraz wyspy Gryfia, które to były celem alianckiego lotnictwa. Razem z przemysłem w gruz leciało wszystko wokół.

Ten obiekt można nazwać w ciekawy sposób – kościół z żelechowskiej Zamkowej. Skąd ulica Zamkowa w tym regionie, skoro nie ma tam żadnego zamku?! To tłumaczenie dawnej, przedwojennej, ulicy przy której znajdowała się świątynia. Brzmi zawile? No to wyjaśnijmy. Jedną z dzielnic, które zmieniły się najbardziej po 1945 roku jest dawny Züllchow, czyli dzisiejsze Żelechowa. By było ciekawiej – polskie media przedwojenne pisały w gazetach o Zullchowie, odmieniając nazwę na “naszą” formę 🙂 Co ma ulica Zamkowa do tego obszaru? Nazwa Schloßstraße była popularna niemal w każdym mieście, po prostu Zamkowa 😉 Później otrzymała “naszą” nazwę – Robotnicza.

Nieistniejący dziś Luterkirche

Co musielibyśmy zrobić, by zobaczyć widok z tej ręcznie kolorowanej pocztówki? Dziś będzie mocno “kościelnie” mimo, że jestem chyba “czołowym” apostatą w Szczecinie 😛 Kojarzycie trójkącik z zielonym parkiem i kościołem św. Krzysztofa na Żelechowej? Między ulicami Hożą Żelazną? Ten trójkąt zjeżdża następnie w stronę Odry ulicą Robotniczą. Przed zjazdem w Dębogórską i Odry po lewej znajduje się jeszcze park Tilebeinów.
 

By zobaczyć ten widok musielibyśmy obrócić się w lewo idąc w dół Robotniczej, a mijając stary ratusz dzielnicy – późniejszy urząd stanu cywilnego pod numerem 26. Tuż przed obszarem Tilebein Stift stał kościół luterański. Ten, który widzimy na fotce. Dziś w jego miejscu znajdują się hale różnych firm. Powstał ostatecznie w 1886 roku i nazywał się Lutherkirche. Tutaj trzeba uważać – bo można się pomylić z innymi kościołami w Szczecinie, np. przy szpitalu na Pomorzanach 😉 Kościół został mocno uszkodzony w nalotach z 1944 roku, ostatecznie rozebrany w latach 50-tych, mimo projektów i planów odbudowy.

Mało tego, inny kościół znajdował się jeszcze wcześniej – Maria-Hilf-Kirche, katolicki, stał trochę przed ratuszem, po prawej stronie, patrząc we dół Robotniczej.

Niestety masę budynków w okolicy ulicy Robotniczej Dębogórskiej zmiotła II Wojna Światowa – obiekty sanatoryjne, urzędowe, kamienice, pocztę, budynki przemysłowe. Z zabudowy kościoła do dziś zachował się budynek parafii, obok.
 
Kuba dołączył do opracowania dodatkowe informacje: jednym z ostatnich pastorów Lutherkirche był Ernst Tettenborn, urodzony w Brzesku (powiat pyrzycki) 10 listopada 1879 r. Od 1908 roku był pastorem w die Mariengemeinde w Koszalinie aż przez 20 lat. W 1929 został przeniesiony do Żelechowej, a dokładnie w swoje 50 urodziny. Jego żoną była Johanna Tettenborn. Większe opracowanie tematu pastora oraz jego historii znaleźć można w poście Kuby na grupie Facebook pod tym linkiem.

Zajrzyj w okolicę!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć “Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Wiele postów znajdujących się w bliskiej odległości gromadzi się w grupy – je możesz rozdzielić kliknięciem na ikonę.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Poprawka?

Kliknij i daj znać!

Ostatnia aktualizacja 2 lata temu

Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook “Szczecin Znany i Historycznyklikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!

Post na FB

Skomentuj na Facebooku lub podziel się postem ze znajomymi!

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin