W pierwszej nagłówkowej linii trzeba podkreślić - określenie "Waldhalle" było bardzo popularne i nie dotyczyło tylko Mścięcina. Kolejny obiekt o takiej nazwie był w Policach, inny był na prawobrzeżu Szczecina, a kolejne w innych miasteczkach okolicy. Jaka była historia tego mścięcińskiego?
W dawnym Messenthiner Waldhalle działo się dużo. Było to miejsce spotkań wielu stowarzyszeń w okolicy – bywali tu członkowie opisywanego (patrz blok z dodatkowymi postami niżej) Messenthiner Waldverein, czyli Mścięcińskiego Stowarzyszenia Leśnego, którego nazwę tłumaczyć można na kilka sposobów i kilka wersji spotyka się w sieci. Kolejnymi fanami tego miejsca byli członkowie stowarzyszeń rowerowych, które działało w Policach. Te skupiające aktywnych ludzi stowarzyszenia miały też swoje oddziały w mniejszych miejscowościach okolicy. Datę otwarcia dawnej piwiarni i obiektu o nazwie Messenthiner Waldhalle (w luźnym tłumaczeniu Mścięcińska Hala Leśna) podaje pani Maronn, dawna mieszkanka okolic i publicystka – rok 1863. Obiekt ówcześnie wykonany był z cegieł i drewnianych belek, w klasycznym szachulcowym stylu, następnie w pierwszych latach XX wieku przeszedł przebudowę i otrzymał dzisiejszy wygląd – na dawnym Messenthiner Waldhalle od strony głównej ulicy do dziś znajduje się zdobiony element z datą. Jeszcze kilka lat temu napis „Messenthiner Waldhalle” był tam ledwie widoczny. Podobną datę podaje badający losy Waldhalle Dominik Wołyński. Warto zaznaczyć, że Police miały swoją „waldhalle” i tutaj mowa konkretnie o pijalni, a następnie restauracji konkretnie w Mścięcinie. Łatwo popełnić błąd poszukiwawczy zaglądając do nieodpowiedniej lokalizacji 😉 Pani Maronn podaje, że na zimowym kadrze (patrz galeria z podpisem) widać konkretne postacie znane z imienia i nazwiska – miał to być Ernst Tröger oraz Agner Graffunder. Oznaczając opisywane miejsce na mapie lokalizacji (pod postem lub w menu u góry) ciężko wybrać ikonę – żółte oznaczają lokalizacje istniejące, ale zmienione, zielone zaś niemal niezmienione do dziś. Niestety, pożar kilka lat temu nieco zmienił całość kompleksu. Żółtą? Żółtą.
Dziękujemy za WASZE wsparcie! 💝
Gdzie znajdowała się opisywana lokalizacja? Wyobraźcie sobie, że zjeżdżacie długim zjazdem z Przęsocina do Mścięcina, po lewej stronie przy skrzyżowaniu znajduje się uliczka Ofiar Stutthofu oraz osiedle rzemieślnicze, tam po prawej za zjazdem stoi stary budynek – to właśnie Messenthiner Waldhalle, które kilka lat temu straciło swoją część w wyniku pożaru. Z opracowania wspomnianej pani wiemy też, że po 1900 roku rozpoczęła się budowa dużego drewnianego pawilonu muzycznego, który rozciągał się od dawnego Neuendorfer Chaussee (dawnej „Szosy Przęsocińskiej”), dziś po prostu ulicy Przęsocińskiej. Aktualnie w tym obszarze znajduje się las.
Ciekawostką jaką podaje pani Maronn jest interesująca maszyna dla dzieci – te mogły wrzucić do niej monetę, maszyna „gdakała” i wyrzucała małe czerwone blaszane jajeczko z cukierkami w środku. Lokalizacja Messenthiner Waldhalle nabierała popularności i znaczenia – już w połowie XIX wieku była to lokalizacja obok głównej drogi do Polic z Stołczyna, Skolwina i północnych części Szczecina. Pod koniec XIX wieku obok istniała jeszcze wieża widokowa, kawałek na zachód od końca leśnej drogi prowadzącej na południowy zachód od głównego wjazdu (patrz mapa w galerii). Pierwszym zarządcą budynku był Bernhard Macher z Polic, po nim jego żona.
Na wczesnych pocztówkach z istnienia Messenthiner Waldhalle – z końca XIX wieku – szyld na szachulcowym budynku mówi nam „Franz Winkelmann„. Zaś ostatnim Karl Trester. Przed II Wojną Światową kompleks restauracji znajdował się przy adresie Pölitzerstraße (lewa strona / linke seite), za numerem 35, przy granicy dawnego Mścięcina w kierunku Przęsocina. Co ciekawe, w Policach występuje jeszcze wdowa – pani Hedwig Trester. W kwestii relacji rodzinnych pojawia się też ciekawa postać – Therese Pagel, z domu… Trester, wdowa która w 1920 roku mieszkała w Szczecinie, a zmarła 17 lipca 1922 roku. Nazwiska te są dość popularne i spotykane, ale związane były z Waldhalle. Pani Therese urodziła się w dawnym Hagen Kreis Randow, dziś wsi Tatynia. Nie mam jednak żadnego potwierdzenia, czy była spokrewniona z zarządcami opisywanej lokalizacji.
W trakcie II Wojny Światowej restauracja miała trochę szczęścia – w pobliżu widoczne są możliwe ślady po bombardowaniach wiaduktu lub linii kolejowej. Dawna Waldhalle znajduje się pomiędzy tymi śladami, na wschód od tych większych.
Próba samobójcza kochanków
Wśród ciekawostek z dawnej prasy znaleźć możemy wzmiankę z 2 grudnia 1929 roku. Niestety o tragicznym wątku. Dwójka zakochanych miała próbować popełnić samobójstwo obok Waldhalle w dawnym Messenthin, dziś Mścięcinie, kilka dni wcześniej. Według prasy nazwiska nie zostały podane. Para miała zostawić list pożegnalny o treści „Drodzy rodzice! Nie złośćcie się na nas, módlcie się za nasze dusze, po prostu udajemy się w podróż„. Krótko później odnaleziono drugi list o treści „Od razu poszliśmy razem na śmierć. Wybaczcie nam wszystkim. RIchard i Truda, 30 listopada 1929„. Ze wzmianki prasowej wynika, że dziewczyna nie przeżyła postrzału w głowę, poprzez postrzał w lewą skroń. Richard przeżył, a był ciężko ranny w prawą skroń. Możliwe, że udało mi się zdmuchnąć kurz zapomnienia z tych postaci…
Istnieje akt zgonu wystawiony na nazwisko Gertrud Frieda Berta Wegner (z domu Schewe) z 2 grudnia 1929 roku, jaka urodziła się 31 października 1894 roku, w Szczecinie, a mieszkała w Stolzenhagen (Stołczyn). Jej partnerem był ogrodnik Richard Ernst Julius Wegner. To oczywiście tylko podejrzenia, ale data bardzo mocno zbliżona, podobnie jak imiona postaci – akt zgonu pani Wegner wskazuje jednak, ze mogła umrzeć w swoim miejscu zamieszkania, dlatego to tylko podejrzenie i teoria. Pani Wegner miała 35 lat, bardziej możemy spodziewać się tu samobójstwa młodej pary skoro zwracali się w ostatnim liście słowami „drodzy rodzice”.
Inna wzmianka prasowa – z 1914 roku – donosi, że coroczny festyn Stowarzyszenia Młodych Kobiet Protestanckich (lub inaczej młodych dziewic, Jungfrauenvereine) odbywał się w Szczecinie oraz Mścięcinie. Były też panie z Garz, w liczbie 35. Spacerowano po Wałach Chrobrego (Hakenterrasse), gdzie miasto zadbało o małe powitanie, podziwiano pomnik cesarza Fryderyka. Następnie tłum kobiet udał się pociągiem do Messenthin (Mścięcino) wysiadając na tamtejszym dworcu i udając się do Waldhalle, gdzie z uwagi na tłum ludzi zarządca restauracji i jego obsługa mieli duże problemy, by się przemieszczać między gośćmi. Pito kawę i „kojono zakurzone podniebienie”. Dawna Waldhalle miała też swój epizod w trakcie II Wojny Światowej w związku z okolicznymi miejscami pracy przymusowej, ale to bardziej pasowałoby jako element lub akapit całego opracowania takich miejsc wokół Polic i Mścięcina, niż wyrwany z kontekstu temat.
Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 10 miesięcy temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej lub dołącz do nas na forum dyskusyjnym.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę postu!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!
Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.