Zastanawiające jest to, że podobno obok opisywanego budynku ma powstać nowa inwestycja. Mówi się, że na tyłach ma powstać salon marki Porsche. Czy tak się stanie? Zobaczymy. Według informacji z sieci działkę sprzedano za 4,5 miliona złotych. Czy dawny domek należący do mleczarni przetrwa inwestorskie plany? O to spróbowałem zapytać dealerów Porsche w Polsce i Miejskiego Konserwatora Zabytków. Niestety, w lutym 2024 roku budynek wyburzono.
Jadąc ulicą Mieszka I w Szczecinie wielu z Was nie zdaje sobie sprawy, że mija trochę zapomniany kawałek historii. Przed II Wojną Światową obszar okolicy Milczańskiej i Mieszka I w stronę Gumieniec był dość mało zabudowany. Część budynków, które stały wzdłuż drogi dziś już nie istnieje – było tam kilka kawiarni, restauracja, nawet obok Milczańskiej stał młyn. Drugi ostał się do dziś, a o nim przeczytać możecie w poście poniżej:
https://www.facebook.com/groups/SzczecinZnany/posts/1112843952685290/
Prócz tego obok znajdowała się jeszcze niewielka cegielnia. Z ponad 25 budynków, które znajdowały się na skrzyżowaniu dzisiejszej Mieszka I i Milczańskiej przetrwało do naszych czasów tylko kilka. Wśród nich wspomniany i opisany wyżej młyn, ale również mały, nierzucający się w oczy budynek z „urwanym” kominem. Niestety, niewiele o nim wiem poza wątkiem z lat trzydziestych. Co znajdowało się w środku, jaki biznes? Czy coś wiemy o tym małym uroczym domku?
Molkerei der Milchhändler Stettin
Analizując stare księgi adresowe można odnaleźć informację, że w latach trzydziestych działała tutaj mleczarnia. Z zachowanych butelek w kolekcji oraz fotografii na starych pomorskich porcelankach wiemy, że w produkcji było mleko pasteryzowane, a sama firma zdobyła nagrodę w Berlinie w 1934 roku. Dzisiaj adres tego miejsca to Mieszka I 23, w numeracji i adresie dawnym była to Berliner Straße 23, według księgi adresowej z numerem telefonu 33765. Według map oraz fotografii lotniczej z 1943 roku wiemy, że mleczarnia złożona była z trzech-czterech budynków. Główny – stojący od strony drogi przetrwał do dziś, na miejscu pozostałych znajdują się dziś różne hale.
Dyrektorem zarządzającym Molkerei der Milchhändler Stettin był wg ksiąg z 1934 roku Waldemar Foldberg z Güstrow, w Niemczech, kapitał zakładowy stanowiło 21 000 marek. Szczecińska firma o tej nazwie nie przetrwała jednak długo, prawdopodobnie istniała krótko w latach trzydziestych. W tym czasie w szczecińskich księgach zauważyć można drastyczny spadek ilości firm zajmujących się handlem mlekiem i produkcją wyrobów mlecznych. W księgach adresowych firma o tej nazwie pojawia się tylko na chwilę.
Stettiner Dampf-Talgschmelze und Schmalzraffinerie
W księgach znajdujemy też dawniejsze czasy tego budynku, które pomógł wskazać Kuba. W 1909 roku w znajdziemy firmę o nazwie Stettiner Dampf-Talgschmelze und Schmalzraffinerie. W prostym tłumaczeniu można po polsku opisać ją jako Szczecińska Parowa Rafineria Smalcu i Łoju. W 1909 roku posiadała numer telefonu 4186, a jej właścicielami byli Heinrich Höltering oraz Reinke. Pan Heinrich mieszkał w 1909 roku przy dawnej Barnimstraße 69 (II), dzisiejszej ulicy Piastów. W kolejnych latach jego adres widnieje jako dawna Berliner Straße 23 (Mieszka I 23), wyłącznie, oznacza to że może mieszkać w samej fabryce. Firma o tej nazwie zdaje się zanikać na początku lat dwudziestych.
Zniszczenie i rozbiórka
Niestety, mimo stanowisk konserwatora zabytków, że obiekt powinien być zachowany (nie był wpisany do żadnego spisu lub rejestru) budynek został rozebrany. W połowie 2024 roku jego miejsce zajmuje parking. W informacji jaką opublikowałem w mediach społecznościowych pojawiło się trochę komentarzy (dzbanów?), które prezentowały stanowisko, że obiekt ten nie ma żadnego znaczenia historycznego i że bronię czegoś, czego nie warto bronić. Otóż jest bardzo duża różnica między starą kamienicą, jaka byłaby rozebrana, a starą mleczarnią i obiektem pofabrycznym. Dlaczego? Starych kamienic w Szczecinie mamy setki. Za każdą z nich stoją przedwojenni mieszkańcy i jakiś kontekst historyczny. Jednak mamy ich dużo. Obiektów poindustrialnych o zabytkowym charakterze mamy coraz mniej, a wiele z nich jest w stanie złym lub wręcz agonalnym. Tym bardziej okolice skrzyżowania Mieszka I oraz Milczańskiej to pustynia historyczna, nie licząc zabytkowego młyna Otto. Obiekt taki jak stara mleczarnia mógł być doskonałym miejscem na biuro lub punkt informacji, jeżeli w tym miejscu powstałby jakiś nowy salon. Rozbiórka nastąpiła 1 lutego 2024 roku.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna – możesz ja kliknąć i oddalić widok, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Wiele postów znajdujących się w bliskiej odległości gromadzi się w grupy – je możesz rozdzielić kliknięciem na ikonę.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.
Poprawka?
Kliknij i daj znać!
Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook „Szczecin Znany i Historyczny” klikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!
Post na FB
Skomentuj na Facebooku!