Postacie ze Szczecina i Stettina

Mulatka-tancerka ze Szczecina, Anna Olga Albertina Brown 

Paweł Ziatek, 18 listopada 2023  
Jedna z bardziej ciekawych historii "zagranicznych"...

W dawnym Szczecinie, w XIX wieku, urodziła się mulatka, która została światową sławą. Kim była Miss La La ze Szczecina? Uzdolnioną akrobatką, często nazywaną Afrykańską Księżniczką. Jak to się stało, że urodzona w Szczecinie ciemnoskóra kobieta została gwiazdą estrady?

Kliknij i dołącz do naszej grupy Facebook
Zarejestruj się na FORUM dyskusyjnym
Brzmi ciekawie? Przeglądanie dawnej prasy bywa interesujące – można znaleźć krótkie ciekawostki i informacje o dawnym Szczecinie, które mało kiedy były poruszane. Ówcześnie – sto lat temu – była to zwykła codzienność, a informacje pojawiały się gdzieś na boku czołówek gazet jako nieznaczące. Dziś, po ponad stu latach takie informacje są czymś nietypowym. W krótkiej francuskiej publikacji z 15 marca 1910 roku wyciągnąłem wzmiankę o mulatce-tancerce, która urodziła się w Szczecinie w XIX wieku wraz z jej fotografią. Pisał o niej kiedyś Jacek.
Artykuł przedstawia postacie kultury fizycznej – akrobatów, tancerzy, sportowców i innych. Wśród nich francuska książeczka wymienia też miss Olgę. Artykuł o niej wspomina, że wyszła za mąż żyjąc w północnoniemieckim Heligoland. Wybrankiem jej serca został Manuel Woodson. To dzięki tej małej informacji – dosłownie zdaniu w całym krótkim artykule – udało mi się odkopać całą historię oraz dodatkowe fotografie ciemnoskórej dawnej szczecinianki. Zacznijmy od jej męża – Emanuel Woodson urodził się 1 listopada 1865 roku w Sankt Louis lub w Charlestown w USA jako syn zarejestrowanego i wolnego człowieka oraz matki-mulatki. Cała jego rodzina odniosła duży sukces jako akrobaci. Swoją żonę – Olgę – poznał w Europie, gdy w 1883 roku udał się występować na stary kontynent. Nosił pseudonim Blitzmensch, a następnie z Olgą i córką osiadł w Brukseli.
Olga Albertina Brown / Miss La La na zdjęciu
Olga Albertina Brown / Miss La La na zdjęciu
Wycinek prasy francuskiej zawierający opis Miss La La ze Szczecina
Wycinek prasy francuskiej zawierający opis Miss La La ze Szczecina
Dawne plakaty promocyjne informujące o występach Miss La La
Dawne plakaty promocyjne informujące o występach Miss La La
Miss La La w środku dawnej fotografii kartonikowej
Miss La La w środku dawnej fotografii kartonikowej
Mąż Miss La La ukazany w prasie francuskiej z początku XX wieku
Mąż Miss La La ukazany w prasie francuskiej z początku XX wieku
Plakaty promocyjne występy Miss La La oraz jej partnerek
Plakaty promocyjne występy Miss La La oraz jej partnerek
Olga była wysportowaną kobietą – autor wzmianki w książce podaje, że miał „tęgą minę”, gdy zobaczył jej bicepsy. Posiadała swój pseudonim artystyczny – Miss Lala. Urodziła się konkretnie jako Anna Olga Albertina Brown, 21 kwietnia 1858 roku w Szczecinie, a 13 lipca 1858 roku została ochrzczona w szczecińskim Drzetowie (Bredow). Ojcem był czarnoskóry William Brown, matką zaś biała kobieta Marie Christine Borchardt.
Możemy próbować i domyślać się kim byli rodzice Marie – ówcześnie w Szczecinie księgi podają 4 „główy rodzin” o tym nazwisku, dwóch handlarzy i dwóch urzędników celnych. Jednak według opracowań rodzice Olgi – William oraz Marie – w momencie urodzin córki pracowali jako artyści w Szczecinie. Według różnych wzmianek jej przydomek Olga Kaira otrzymała po zmarłej siostrze, którą para musiała pożegnać na trzy lata przed urodzeniem się Olgi. Jej młodsza siostra zmarła w wieku 5 miesięcy, nazywała się Olga Marie Brown.
W wieku ośmiu lat rodzice zdecydowali, że jaj talent artystyczny powinien być wykorzystany – trafiła do cyrku. Wyemigrowała pracując jako tancerka, akrobatka i postać znana w widowiskach cyrkowych. Wzmianka jaką załączam pochodzi z 1910 roku, ale przypomina ona wspomnienia autora – ten zobaczył ją pierwszy raz w cyrku w Rancy, występowała też na oczach autora artykułu w pantomimie „La Fete au Village”. Według innej publikacji 3 marca 1894 roku urodziła się córka Olgi i Emanuela – Rose Eddie Woodson, zwana też Fady. Artykuł przypomina, że w momencie publikacji (1910) mała Rose / Fady miała 16 lat i również zajmuje się akrobacjami cyrkowymi, według wzmianki pracowała też na przedstawieniach z psami. Matka – Olga, bohaterka postu – zasłynęła również z akrobacji jako „człowiek – kula”. Ze związku Olgi i Emmanuela urodziły się jeszcze dwie córki.
Postacie ze Szczecina i Stettina

Najstarsza Szczecinianka i najstarszy Stettinianin

Paweł Ziatek, 26 lipca 2023  

Towarzyszką w akrobacjach i cyrkowych występach była też Kaira Biała, widoczna na jednej z fotografii obok bohaterki. Są o niej detale – urodziła się w 1864 roku w Posen, dzisiejszym Poznaniu, a nosiła imię Theophilia Szterker, występowała pod pseudonimem Popischill.

Niestety wzmianka z 1910 roku wspomina, że pani Szterker spotkał smutny koniec – w sztuce cyrkowej z 21 czerwca 1888 roku spadła na ziemię, umierając po kilku dniach. Theophilia Szterker urodziła się w 1864 roku, a ich duet nazywano The Two Butterflies (Dwa Motylki). Oldze sprzyjały puszczane w Londynie plotki, jakoby była afrykańską księżniczką, w październiku 1888 roku poznała wspomnianego wyżej przyszłego męża – Emmanuela Woodmana w Heligoland, w Niemczech.

 

Miss La La, jak ją nazywano stała się w 1879 roku „muzą” dla francuskiego artysty – namalował ja w kilku obrazach Edgar Degas. Jej portret na tle cyrku namalowała w 1889 roku Suzanne Valadon. Na początku XX wieku pan Emmanuel Woodson był dyrektorem sceny w cyrku Palais d’Ete w Brukseli do czasów swojej śmierci w 1915 roku. Później Olga występuje przed śmiercią jako Anna Woodson oraz Olga Woodson w dokumentach aplikujących o amerykański paszport w 1919 roku. Jej dalsze losy pozostają nieznane. 

Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 6 miesięcy temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej lub dołącz do nas na forum dyskusyjnym. 

Kontakt
Forum
Łukasiewicza / Holbeinweg

Łukasiewicza 9, dawny dom wdowy Weeber

Paweł Ziatek, 24 kwietnia 2024  
Traugutta / Delbrückalle

Traugutta 143 – dawny dom radcy i urzędnika Starck

Dodaj komentarz

Skomentuj na forum dyskusyjnym »
Historyczny Szczecin