Pomnik Adama Mickiewicza / Kaiser Friedrich III Denkmal

Na gruzach dawnego świata 

Paweł Ziatek, 13 stycznia 2023  

Miasta się zmieniają, przynależność również

Dla przedwojennych pomników nie było miejsca w powojennym Szczecinie. Jeden z nich stał na Placu Adama Mickiewicza, jednak niewielu wie, że sama postać na koniu zniknęła już w czasie wojny. Cokół przetrwał, jednak wkrótce później został rozbity lub wysadzony - siła pozwalająca na rozerwanie grubych elementów musiała być duża.

Dziś spacerując przy Wałach Chrobrego oraz Placu Adama Mickiewicza możemy zobaczyć jego pomnik – stojący dumnie na lekkim wzniesieniu, obok ulicy Henryka Pobożnego, przy schodkach i okolicznej zieleni. Wieszcz narodowy, który bardziej chyba tęsknił za Litwą stoi dzisiaj na miejscu dawnego pomnika cesarza Fryderyka III. W przeciwieństwie do słynnej Fontanny Manzla nieco błędnie nazywanej boginią Sediną o zaginięciu tego monumentu niewiele możemy wyczytać. Wspomnienia personifikacji Szczecina w przeciwieństwie od niemieckiego władcy są raczej bardziej „przyjemne” oraz „chciane” w dzisiejszym Szczecinie 😉
Cesarz Fryderyk zniknął prawdopodobnie w drugiej połowie 1942 roku, na początku 1943 gdy alianci dokładnie fotografowali miasto z lotu ptaka – monumentu już nie ma. Zamiast niego widać pusty cokół. Dlaczego tak się stało? Pomnik ten był przeznaczony do przetopu na cele wojenne, tak samo jak Fontanna Manzla albo zdobienia i figurki wokół pomnika Carla Loewe. Ta fotografia oraz kilka innych, które wykonał ten sam fotograf trafiły do mnie kilka lat temu.
Mężczyzna na gruzach postumentu, wg odwrotu rok 1957
Mężczyzna na gruzach postumentu, wg odwrotu rok 1957
Pomnik cesarza Fryderyka III w czasach przedwojennych
Pomnik cesarza Fryderyka III w czasach przedwojennych
Mężczyzna na gruzach postumentu, wg odwrotu rok 1957
Mężczyzna na gruzach postumentu, wg odwrotu rok 1957
`Podpis na odwrocie fotografii (?)
Podpis na odwrocie fotografii (?)
Widzimy na nich mężczyznę, który stoi na gruzach postumentu. Wiadomo, że cokół przetrwał wojnę praktycznie nienaruszony – fotografie ukazujące rosyjskich żołnierzy, którzy spacerują wokół pozostałości to udowadniają. W kolejnych latach został albo wysadzony albo rozłupany. Gdyby cokół istniał dalej – mężczyzna musiałby się na niego wspiąć i stałby około dwa metry wyżej. Fotografię możemy łatwo datować – na jej odwrocie dawny posiadacz zapisał 1957. Podobnie, jak na serii pozostałych fotografii.
Kiedy dokładnie rozbito podstawę monumentu i dlaczego? To ustalić nieco trudniej. Rozłupano go pod budowę przyszłego pomnika Adama Mickiewicza? Uznano, że na cokół z literami niemieckiego władcy nie ma miejsca w nowym Szczecinie? Czy może podejrzewano, że we wnętrzu może coś się znajdować? To tylko teorie. Pomnik nowego patrona „dłuta” Sławomira Lewińskiego został odsłonięty 3 maja 1960 roku, trzy lata po wykonaniu tej fotografii. Sądząc po ubiorze tego pana mógł być wczesny lub późny 1957 rok.

Zajrzyj w okolicę!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna – możesz ja kliknąć i oddalić widok, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Wiele postów znajdujących się w bliskiej odległości gromadzi się w grupy – je możesz rozdzielić kliknięciem na ikonę.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Poprawka?

Kliknij i daj znać!

Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook „Szczecin Znany i Historyczny” klikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!

Post na FB

Skomentuj na Facebooku!

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin