Niemierzyn / Nemitz

Osiedle na dawnych ogrodach – Nemitz / Niemierzyn 

Przybliżę Wam historię powstania domków 🏠🏠🏠 przy Bernhard Strasse (ulica Wszystkich Świętych w starym przebiegu 😉), Steammlertrasse (ulica Franciszka Gila) i Johann-Peter-Franz Strasse (ulica Niny Rydzewskiej), przy których wzniesione zostały domy zaledwie 3 lata przed wybuchem II wojny światowej.
Tereny te przed powstaniem w tym miejscu ulic i pierwszych domów, były do 1935 roku pod zarządzaniem instytutu Kückenmühler Anstalten, mieściła się tu Baumschule 🌳🌳🌳, czyli szkółka roślin i drzew. 

Między zielonymi nasadzeniami przebiegała ścieżka prowadząca od Eckerberg Strasse (ulicy Arkońskiej) do Wussower Strasse (ulicy Chopina) i to ona stała się podstawą do wytyczenia nowej ulicy w 1936 roku, jeszcze nie zabudowanej, ale nazwanej na cześć proboszcza, dyrektora i szefa Kückenmühler Anstalten, Wilhelma Bernharda (Bernhard Strasse). To był też moment sprzedaży majątku instytucji Kückenmühler Anstalten, z których dochód wspierał funkcjonowanie instytucji.
Rok później pojawiają się pierwsze domy 🏠 pod numerem 1, 3, 5 – wybudowane przez firmę Gemeinnützige Baugenossenschaft (Budowlana Wspólnota Spółdzielcza) budująca Domy dla Urzędników Państwowych (Beamtenheim).

Administratorem spółdzielczej wspólnoty był Richard Mathwing, posiadający swoje biuro przy Schlutowstrasse 10 (Henryka Pobożnego). Pierwszymi lokatorami byli urzędnicy i inspektorzy podatkowi ówczesnej władzy miasta oraz inżynierowie urzędu celnego. Rok 1938-39 to intensywny rozwój w budowie domów w kierunku Wussower Strasse, a w 1940 roku pojawia się nowy inwestor – Pagel’s Baugemeinschäst – przedsiębiorstwo budowlane, którego właścicielem był Gustav Pagel. Swoją siedzibę miała przy Schallehstrasse 17 (Firlika 17). Jako pierwszą przedsiębiorstwo budowlane wznosi parcele nr 11 (później zmieniony na nr 13), rok później domy nr 19, 21, 23, 25, 27, 29, 29, 31, 33, zaś w 1942 roku nr 35.

Więcej o miejscu kiedy był własnością Kückenmühler Anstalten znajdziecie tu:

https://www.facebook.com/108266114783304/posts/410542761222303/ (można kliknąć odnośnik)

W 1941 roku domy przy Bernhard Strasse (Wszystkich Świętych) nr 15 i 17, wzniesione zostają przez Provinzialverb. Pommern, zarządzaną przez Bauabteilung Landeshaus, czyli przez jednostkę administracyjną państwa pruskiego, dział budowlany urzędu miasta, stanowiąc mieszkania służbowe dla wyższych urzędników (np. dla kierownika wydziału w kierownictwie okręgowym NSDAP ). Rok 1940 to rok, gdzie pojawia się na mapach zarys dwóch ulic, na razie jako Strasse nr 57 (A) i nr 59 (B), którym pod koniec 1941 roku nadane zostają nazwy: Steammler Strasse (nr 59 – Gila) i Johann-Peter-Franz Strasse (nr 57 – Rydzewskiej).
 
Nazwa ulicy ‘Steammlertrasse’, dzisiejsza u Franciszka Gila, została nadana na cześć zamordowanego w 1939 roku bydgoskiego lekarza, którym był dr Siegfried Steammletr. Głównym wykonawcą budowy było Pagel’s Baugemeinschäst, stawiając w 1942 roku domy nr 1, 3, 5, 7, 9 i 11, zaś rok później nr 2, 4, 6, 8. Zamieszkiwali w nim różni lokatorzy od lekarzy, przez nauczycieli po inżynierów. Zaś po wojnie, do początku lat 50. XX wieku nosiła nazwę Świętej Agnieszki – patronki panien, dzieci i ogrodników. Dziś nosi nazwę Franciszka Gila – polskiego pisarza i reportażysty.
 
Zaś Johann-Peter-Franz Strasse, czyli dzisiejsza ulica Niny Rydzewskiej, to również była inwestycja z ramienia Pagel’s Baugemeinschäst. Niemiecka nazwa ulicy została nadana na cześć wielkopolskiego pastora ewangelickiego. Pierwsze domy powstałe przy tej ulicy to nr 1, 3 i 5, zaś rok później nr 2-4, 7-20. W nich również mieszkali lokatorzy zajmujący się różnymi profesjami. Po wojnie nosiła nazwę Świętej Łucji – patronka ociemniałych i pisarzy. Dziś to ulica Niny Rydzewskiej – polskiej poetki i powieściopisarki. Jeśli będziecie spacerować w tej okolicy warto zwrócić uwagę na domy na tych ulicach, w większości mają ten sam wygląd, troszkę gdzieniegdzie zmieniony przez powojennych lokatorów, ale widać ich podobieństwo do sąsiadów. Każdy z domów otoczony jest ogrodem, posiada balkony.
 
 
Źródło AP Szczecin ZBC Pomerania Macklenburg Vorpommern Sedina Fotopolska Archiv Adreẞbuch und Umgebung Stettin

Zajrzyj w okolicę!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć “Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Wiele postów znajdujących się w bliskiej odległości gromadzi się w grupy – je możesz rozdzielić kliknięciem na ikonę.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Poprawka?

Kliknij i daj znać!

Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook “Szczecin Znany i Historycznyklikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!

Post na FB

Skomentuj na Facebooku!

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin