Brzmi dużo? Szczecińskie tramwaje zaczęły się dynamicznie rozwijać dopiero w ostatnich 20 latach. Do 2000 roku wiele torowisk zlikwidowano, a nowe połączenia, nowe pętle oraz rozjazdy powstawać zaczęły dopiero niedawno. O co chodzi z tą "trójką"?
Dzisiaj wielu kierowców nie wyobraża sobie połączenia pętli przy Arkońskiej z Rondem Olszewskiego w starej formie. Porównując układy drogowe oraz jakości dróg w Szczecinie dzisiaj i w 2000 roku można śmiało oraz bez żadnej “miejskiej propagandy” napisać, że zmieniło się wiele. Jeszcze 20 lat temu od Krasińskiego, przez Niemierzyńską, Arkońską i do pętli trójki jeździliśmy starym niemieckim brukiem. Nagranie z tramwaju wykonane 2 września 2016 roku można obejrzeć niżej – wiele z kamienic na trasie jest już po remoncie, a odcinek od Dworcowej do pętli Pomorzany jest w totalnej przebudowie, jaka ma skończyć się (ponoć…) w 2024 roku. Dziś nie tylko to wyremontowana arteria, co również przy Wszystkich Świętych i Majdańskiego przekracza obwodnicę (również nową), a dalej prowadzi nas do wyremontowanej pętli, następnie przebudowanym odcinkiem Arkońskiej, do nowego Ronda Olszewskiego, by następnie prowadzić znów wyremontowanym odcinkiem pod Zawadzkiego, a dalej ponownie nowo przebudowaną arterią do Bezrzecza, gdzie dziś (2023) trwa kolejna budowa. Przeciwny kierunek też jest już po remoncie – odcinek od Ronda Giedroycia do Placu Zwycięstwa jest nowiutki. Na załączonym filmie jeszcze na tym odcinku “telepie” od nierównego torowiska. Pokazuje to jak dużo się zmieniło w mieście w ciągu zaledwie ostatnich 10 lat.
Brzmi jak kanonada remontów i przebudów w ostatnich nawet nie 20, a ostatnich 10 latach? Cóż. Historia nie kłamie. Post ten pisany jest 1 stycznia 2024 roku, a od remontu Niemierzyńskiej minęło zaledwie lekko ponad 10 lat. Remont odcinka Arkońskiej, który będzie głównym tematem postu nastąpił jeszcze później, zaś budowa Ronda Olszewskiego ostatecznie zakończyła się ledwie parę lat temu. Dziś odcinkiem Arkońskiej od pętli Las Arkoński do ronda porusza się tramwaj – jednak to torowisko oraz połączenie planowane było jeszcze przed wojną, co udowadniają nam dawne mapy. Nasza szczecińska trójeczka miała ciekawą historię, bo jej przystanek końcowy był kilkukrotnie przedłużany. Trójeczka ostatecznie przed wojną swój bieg kończyła na torze w Lasku Arkońskim, podobnie jak dziś. Podobnie nie znaczy, że tak samo – pętla powstała po wojnie. Pasażerowie wysiadali przy dzisiejszej zabytkowej wiacie przystankowej, a tramwaj po zmianie toru jechał w przeciwną stronę z powrotem. Po tamtych czasach pozostała budka nastawniczego oraz wiata przystankowa – ta pierwsza wygląda trochę średnio w odremontowanej ale “zabezpieczonej” formie, ta druga (wiata) już wygląda piękniej 
Dziękujemy za WASZE wsparcie! 💝
Przedwojenny plan przebudowy
Za ciekawostkę można jeszcze podać, że trójka nie kończyła się idealnie w tym samym miejscu, co dziś na Pomorzanach, a przed ogródkami działkowymi. Przeglądając księgę z okazji pięćdziesięciolecia szczecińskich linii tramwajowych możemy zauważyć pewien detal. Linia 3 biegnąca od pętli w Lasku Arkońskim (konkretnie od bocznicy na drodze) oznaczona jest linią przerywaną dalej do dzisiejszej ulicy Wojska Polskiego – tak, jak dziś mamy nowiutkie torowisko do Ronda Olszewskiego. Plan ten pojawia się w książce z października 1929 roku, autorstwa doktora Mayera. Do tematu szczecińskich postaci związanych z tramwajami wrócimy innym razem. Według załączonej legendy linia przerywana była “geplant” czyli zaplanowana. Dodatkowo jest to linia zaznaczona tym samym kolorem, jak linia tramwajowa, miała być jej przedłużeniem. Linia nie jest “przedłużona” w podobny sposób jak np. pętla końcowa tramwaju 8, która przechodziła następnie w linię autobusową. Jako ciekawostkę – podobnie zarysowana jest linia tramwajowa 1, która dojeżdżała do lotniska w Dąbiu, miała iść nieco dalej na południe gdzieś w pobliże dworca Finkenwalde – wiaduktu przy Walecznych i Selgrosie. To ukazuje ostatni z wycinków. Plany prawdopodobnie zostały przerwane, z racji kryzysu końca lat dwudziestych. Raczej nie z powodu megalomanii
Bo jeżeli spojrzymy na pełen plan nowych linii, w tym kolejowych – Szczecin miał się stać praktycznie drugim po Hamburgu portem i jednym z największych w Europie, w ogóle. Znane nam dziś dwa najbardziej charakterystyczne baseny portowe – te “wolnocłowe” – to miał być “pikuś” przy tym, co było w planach. Port miał powiększyć się niemal ośmiokrotnie. Podobne wielkie plany dotyczyły przebudowy szczecińskich dworców kolejowych i połączeń. To jednak inwestycje wielokrotnie większe niż tylko przeciągnięcie linii tramwajowej i zrobienie “obwodnicy”, podobnej do dzisiejszej. Dla powojennego Szczecina praktycznie do niedawna sporym problemem była jedyna opcja dojechania tramwaju do zajezdni Pogodno – tylko przez Wojska Polskiego. Dopiero łącznik przez Arkońską pozwolił na wykonanie objazdu. W sytuacji awarii na linii Wojska Polskiego, zerwania linii albo upadku drzewa wyjazd lub wjazd do zajezdni był niemożliwy.
Aktualnie tramwaje mogą “nawrócić” przez Arkońską i dojechać do zajezdni od strony Arkonki. Po II Wojnie Światowej liczba połączeń tramwajowych oraz torowisk zmniejszyła się – zniknęło torowisko na Emilii Plater, na Staromłyńskiej, na Grodzkiej oraz wokół rozebranego na cegły starego miasta w pobliżu kościoła świętego Jana Ewangelisty. Przez długi czas dojazd na prawobrzeże tramwajem też nie był możliwy. Zniknęła również linia przez Wyszaka (po katastrofie tramwajowej), a także wcześniej po wysadzeniu Mostu Kłodnego linia nie docierała już do Elewatora Ewa. Wiele osób wierzy, że tramwaj przed wojną dojeżdżał aż nad kąpielisko Głębokie. Nie jest to prawdą – końcówka miała miejsce przy Radrennbahn, dzisiejszym Torze Kolarskim, na zieleńcu pomiędzy dzisiejszymi pasami drogi. Należy jednak zaznaczyć, że wiele linii przedłużono po wojnie do pętli – dawniej niemieckie pętle zakończone były torem z bocznicą, nie były to pętle okrągłe. Powstały też łączniki, np. na Turzynie. Pętle okrągłe zaczęto budować po wojnie. Jednak na całkowicie nowe łączniki z prawdziwego zdarzenia oraz nowe połączenia – jak Turkusowa, nowa Arkońska, Szafera, Nowoszeroka musieliśmy czekać do “niedawnych czasów”.
Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 12 miesięcy temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej lub dołącz do nas na forum dyskusyjnym.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę postu!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!
Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć “Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.