Przestrzenna 11 – dawny Wasserflughafen, port wodnosamolotów 

W Szczecinie była też siedziba zarządu okręgu lotnictwa morskiego DL Hansa, jaki odpowiadał za wszystkie lotniska wybrzeżne i personel stacjonujący za granicą, a działający na rzecz obsługi wodnosamolotów. Znane jest nazwisko postaci, która stała za budową szczecińskich lotnisk (obu), z wieloma detalami. Wspominano w prasie, że syndyk Alfred Berger 6 grudnia 1937 roku obchodził swoje 60 urodziny, a przyszedł na świat 6 grudnia 1877 roku w Magdeburgu. Szybko awansował w czasie I Wojny Światowej, mimo że wcześniej był studentem prawa i aplikantem sądowym. W Szczecinie pracował krótko w 1912 roku, a osiadł tu w 1919 roku. Był radcą magistratu, pracował przy kwestiach prawnych szczecińskiego portu działając w kilku towarzystwach, a w 1923 roku został dyrektorem tych podmiotów – między innymi Stettin Hafengemeinschaft, aż awansował do miana dyrektora Stettiner Flughafen G.m.b.H., za czasów budowy lotniska. Później tworzył audyty oraz działał na rzecz rozbudowy szlaku żeglugowego Szczecin – Świnoujście. 

Problemy portu lotniczego w Szczecinie

W prasie z 1 lipca 1927 roku pojawiło się duże ogłoszenie – gratulacje i najlepsze życzenia dla miasta Szczecin oraz lądowego i wodnego portu lotniczego złożone przez dwie ważne osobistości: prezydenta i ówczesnego obywatela honorowego miasta Paula von Hindenburga oraz najlepsze życzenia z miasta partnerskiego Sztokholm, które złożył doktor Yngve Larson. Radość nie trwała długo, bo już w 1930 roku w prasie szczecińskiej pojawił się nagłówek “Szczeciński port lotniczy – porażka?” informujący o niewielkim ruchu pasażerskim. Oczywiście tu mowa o ruchu w tradycyjnym, a nie wodnym porcie lotniczym, jaki głównie przewoził towary, pocztę oraz paczki. Warto też zauważyć, że ogółem przełom 1929 i 1930 roku to kryzys również w branży lotniczej, nie był to wyjątek w Szczecinie. Planów rozbudowy było wiele, o czym można napisać osobny artykuł na temat głównego lotniska. Już w 1926 roku rozrysowywano konkursy i projekty na utworzenie na lotnisku wielu budynków, w tym administracyjnego oraz terminala – w jury konkursowym z stycznia 1927 roku znaleźli się: urzędnik budownictwa państwowego Viering, inżynier doktor Nitsche, urzędnik planowania miejskiego Gustav Fabricius (wspomniany), doktor Dierbach i doktor inżynier Weishaupt. Dowiadujemy się, że wraz z pozakonkursowymi planami przeprowadzono prace polegające na pogłębieniu basenu dojścia pod hangar przy aktualnej Przestrzennej 11 oraz umocniono teren, by ten nie zapadał się w stronę nabrzeży oraz wzmocniono nasypy w razie cofki lub zalewania.

Plany rozbudowy lotniska w Dąbiu

Ciekawostką był planowany łącznik – jednym z wariantów konkursu był budynek, przez którego środek miała przebiegać Przestrzenna (Stettinerstraße), czyli istniałaby opcja przejścia bezpośrednio poprzez budynek z lotniska standardowego na teren lotniska wodnosamolotów. Również, co ciekawe – współautorem jednego z projektów zakładających duży budynek z łącznikiem był znany ówcześnie w Niemczech, a późniejszy urbanista Szczecina, Hans Bernhard Reichow. O nim można przeczytać w bloczku z postem dodatkowym. W projekcie Alfreda Wegnera zakładano, że terminal oraz nowa pętla tramwajowo-autobusowa znajdzie się w pobliżu dzisiejszego wjazdu pod jacht kluby (strona zachodnia), a pętla znajdzie się w pobliżu aktualnego budynku areoklubu. Kompleks miał przechodzić nad drogą i pozwolić dostać się z jednego obszaru na drugi. Jeden z projektów, które wykonał mistrz budowlany Seeck z Monachium był już kompletnie monumentalny, a jeszcze większy zaproponował Ludolph von Valtheim z Berlina – na środku drogi miał stanąć wielopiętrowy otwarto-okrągły kompleks.

Prasa z 1930 roku wspomina ciekawostkę. W Szczecinie miał się znajdować jedyny w tej części Bałtyku zakład naprawy wodnosamolotów przy hangarze, jaki dziś nosi adres Przestrzenna 11. To stąd też realizowano loty specjalne – na przykład policyjne lub zimowe, kiedy na Bałtyku w lodzie utknął jakiś statek i trzeba było udzielić mu pomocy. By wszystko sprawnie działało przy porcie wodnosamolotów w Szczecinie istniała też stacja lotniczego obserwatorium pogodowego. Prawo nakazywało, by loty odbywały się wyłącznie przy wsparciu stacji meteorologicznych, dlatego też podjęto temat przeniesienia takiej stacji ze Świnoujścia do Szczecina, kiedy już w 1925 roku  Szczecinie za namową Pruskiego Instytutu Meteorologicznego utworzono w Szczecinie oddział tak zwanej “służby pogodowej”, złożonej z 5 pracowników.

Pierwotnie ta działała w starym baraku wojskowym na lotnisku w Krzekowie. Podmiot ten wysyłał dane i prognozy prasie, biurom, biznesowi, gazetom i lotnictwu właśnie. Postanowiono połączyć dwa podmioty – przeniesiony świnoujski oraz służbę pogodową w jeden, w Szczecinie. Niestety, historia pokazuje nam też nieszczęśliwe wypadki, do jakich doszło przy adresie Przestrzenna 11 i przy hangarze wodnosamolotów. Dowiadujemy się, że pod koniec września 1927 roku w trakcie przygotowań do planowego lotu samolotu Dornier Wal podczas uruchamiania silniku monter pokładowy o nazwisku Harder został złapany przez pracujące śmigło i wrzucony do wody i utonął, niestety mimo natychmiastowej pomocy nie udało się go uratować.