Dziś na północy Szczecina - między Policami i Skolwinem - nie jest łatwo znaleźć jakieś miejsce z kawiarnią. Chociaż przy lokalizacji jaką opiszę dzisiaj znajdowała się do niedawna Polna Karczma, na Skolwinie działa też Paula & Snails Ślimak Szczeciński oraz Cukiernia Różowa na Artyleryjskiej. To wciąż jednak małe sprawy w porównaniu z tym, jaki rozmach miał dawny Zamek Skolwin.
Dlaczego pada takie określenie? Skąd zamek? Lokalizacja dziś opisywana to dawny Schloß Scholwin lub Schloss Scholwin, czyli właśnie Zamek Skolwin. Była to restauracja mieszcząca się w okazałym budynku z wieżyczką oraz ogrodem, otoczona ceglanym murem. W porównaniu do okolicznych obiektów rozrywki, gastronomii i możliwości odpoczynku dawny Schloss Scholwin prawie nie miał sobie równych wielkością. W galerii zobaczyć możecie obraz „Blick von Odermunde auf Pölitz„, czyli widok z Skolwina w stronę Polic, który w 1938 roku miał namalować Willi Korner. W centrum tego obrazu widzimy właśnie dawny Schloß Scholwin, czyli opisywaną zamkową restaurację. Niestety, obiekt po II Wojnie Światowej został rozebrany. Lokalizacja pojawia się też jako Scholwiner Schloß, czyli Zamek Skolwiński. Warto dodać, że na załączonej pocztówce pada inna nazwa – Stettin-Odermünde Schloß, co dotyczy tej samej lokalizacji.
Gdzie stał i czy coś po nim zostało? Wielu mieszkańców Szczecina, którzy żyją na północy i korzystają z komunikacji miejskiej nawet nie wie, że wsiada lub wysiada z autobusu obok miejsca po dawnym Zamku Skolwin. By znaleźć się w okolicy restauracji musimy wysiąść na przystanku Orłowska, który obok przypomina niewielką pętlę – to ulica Graniczna, należąca już do Polic. Na drodze dojazdowej do zabudowań znajdujących się głębiej oraz przy samej lokalizacji restauracji znajdziemy „groźbę bezprawną”, czyli tablicę informującą o możliwych… złych psach. Stoi już dobre 10 lat, a ktoś kto ją postawił zapomniał, że do posesji w głąb prowadzi droga gminna publiczna, a nie prywatna. Ja spotkałem tutaj tylko wystraszonego dzika chrumkającego coś przy poboczu drogi.
DZIĘKUJEMY!
Powstanie Schloß Scholwin
Całość kompleksu nie znajduje się na mapie z okolic 1888 roku, podejrzewać więc można, że budynek powstał później. Jednak zachodnia część już na tej mapie się pojawia – równie stare (z XIX wieku) są budynki (numery 1, 2 i 2A) znajdujące się w głębi uliczki Granicznej. Przedwojenny jest też budynek o numerze 3. Wzmianka o Schloß Scholwin znajduje się następnie w dawnej prasie z 14 sierpnia 1898 roku. Ze wzmianki dowiadujemy się, że w pobliże restauracji (na północ od niej) pływał stateczek pasażerski i towarowy „Grabow” (Grabowo) został przyciśnięty do pomostu na nabrzeżu przez parowiec „Pomona”. Do wypadku doszło między Schloss Scholwin, a Züllchow (Żelechowa) 13 sierpnia 1898 roku. Parowiec Grabow miał doznać niewielkich uszkodzeń i pęknięć lin, ale nie utrudniało to jego dalszej podróży. Parowiec Pomona miał wyjść bez szwanku, a jego kapitan miał dojść do ugody z kapitanem parowca Grabow oraz wypłacić mu zadośćuczynienie w wysokości 60 marek. Według kilku zachowanych pocztówek i litografii pocztówkowych właścicielem na przełomie XIX i XX wieku był H. Marquardt. Niezwykle interesującym faktem jest informacja, którą zamieściła pani Maronn, tworząca pasjonujące publikacje o dawnym Szczecinie – w dawnym Schloss Scholwin urodzić się miała jej babcia!
Powojenna ciekawostka to dzisiejszy plac zabaw i siłownia, która znajduje się w zagłębieniu, na rogu ulic Orłowska i Stołczyńska. Skąd to zagłębienie? To jeszcze przedwojenny ślad po placu sportowym, który znajdował się w tym miejscu – zarys widać do dziś.
Pan Bentlage z Polic, wydawca pocztówki
Dzisiaj teren po restauracji Schloss Scholwin pokrywają drzewa. Na „pętli” znaleźć można pozostałość po przedwojennym słupie oświetleniowym, a przy drodze na polu (prawa część patrząc na ruiny) znajduje się hydrant… Niestety na hydrantach się nie znam, to nie stwierdzę czy przedwojenny 🙂
Miejsce, gdzie stała restauracja łatwo wyznaczyć – uliczka Graniczna ma dwie części – północną i południową. Dawny Schloß Scholwin stał pomiędzy nimi, a przed „pętlą”. Wbrew pozorom nie był to tak duży obiekt, jak pokazują to rysunki lub pocztówki. Jednak pośród innych restauracji okolicy był bardzo charakterystyczny – posiadający wiele pomieszczeń, piętra oraz zdobioną wieżyczkę. Obiekt prawdopodobnie przetrwał II Wojnę Światową, po której został rozebrany.
Załączona do postu oryginalna kartka zawierająca proste pozdrowienia z Pölitz (Police), została napisana 13 listopada 1943 roku, a wysłana dwa dni później. Pocztówkę sprzedawało wydawnictwo G. A. Bentlage z Polic, zajmujące się również drukiem książek. Swoją siedzibę miało przy dawnej Mühlenstraße 8 w Policach, czyli dzisiejszej Wojska Polskiego. Wcześniej pan Bentlage pracował pod numerem 12 dla „Pölitzer Zeitung„, co pozwala nam potwierdzić datowanie wysłania pocztówki. Pan Bentlage mógł przyjechać do Polic przyjechał z Koszalina – z krótkiej wzmianki z Pommerscher Greif wynika, że mógł pisać dla Kösliner Zeitung w latach dwudziestych. Jego nazwisko pojawia się też w Archiwum Państwowym w Koszalinie. Inny jego ślad pojawia się w opracowaniu „Przyczynek dokumentacji ojczyźnianej Pomorza Wschodniego”, gdzie podana jako literatura jest praca pana Bentlage z 1910 roku.
Warto zauważyć, że w tym czasie – listopad 1944 roku – trwały już naloty na okolice stoczni oraz fabrykę benzyny syntetycznej w Policach. Zaś większość starego miasta w Szczecinie spłonęła w nalocie zapalającym.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!
Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Wiele postów znajdujących się w bliskiej odległości gromadzi się w grupy – je możesz rozdzielić kliknięciem na ikonę.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.
Poprawka?
Kliknij i daj znać!
Ostatnia aktualizacja 2 lata temu
Możesz znaleźć ten post na naszej grupie Facebook „Szczecin Znany i Historyczny” klikając na ikonkę po prawej stronie. Prócz tego postu znajdziesz tam wiele innych, które nie są publikowane na naszej stronie. Masz coś ciekawego w temacie historii Szczecina? Nasza grupa to właśnie miejsce dla kogoś takiego jak Ty!
Post na FB
Skomentuj na Facebooku lub podziel się postem ze znajomymi!