Kilka dni temu pani Katarzyna zapytała gdzie stała załączona do tego postu kamienica. Był to doskonały “kopniak” do większego opracowania i opisu nie tylko lokalizacji, ale i również postaci, które stały za otwarciem w Szczecinie kościoła szwedzkiego. Postanowiłem nie tylko opracować temat, ale i zdmuchnąć kurz zapomnienia z nazwisk – dodając do nich nazwiska, na bazie ksiąg adresowych. Skąd taki obiekt w dawnym Stettinie? Kościół szwedzki różni się nieco od znanego nam w Polsce i co ciekawe dba o swoje parafie za granicą. W skrócie nazywany jest literami SKUT – od szwedzkich słów “Svenska Kyrkan i Utlandet”, w języku angielskim “The Church of Sweden Abroad”. Powstanie “zagranicznego” kościoła szwedzkiego datuje się na rok 1626. Przez kolejne stulecia kościół ten tworzył zagraniczne parafie i kościoły dla swoich wiernych poza granicami Szwecji. Skąd ta różnica i czym różni się kościół szwedzki? Jest to forma protestantyzmu i luteranizmu, która zachowała niektóre elementy przedreformacyjne, a także ma zmienione elementy liturgii.

Swój kościół w jednej z przedwojennych kamienic kościół szwedzki otworzył na szczecińskim Starym Mieście. Warto zaznaczyć, że jeszcze przed jego otwarciem kamienica znajdowała się od 1912 roku w posiadaniu stowarzyszenia protestanckiego. W 1919 roku widoczną kamienicę wykupiono za ówczesne 28000 koron. Za potrzebą pozyskania miejsca dla szwedzkich żeglarzy i wierzących stał ciekawy powód podany w szwedzkim opracowaniu – wcześniej kapłan był jednocześnie maszynistą, kapitanem i duchownym w jednej osobie, płynąc motorówką od statku do statku. Nabożeństwa odbywały się też w Jakobikirche (dzisiejszej katedrze) ale prawa niemieckie znacząco utrudniały zebranie wszystkich w jednym miejscu i możliwość uczestnictwa wszystkim chętnym. Według publikacji 13 listopada 1910 społeczność przeniosła się do pomieszczeń wynajmowanych, ale dalej nie była to ich własność. 

Dawni szwedzcy publicyści porównali dzisiejszy hotel Focus, a dawny Dom Marynarza do starych budynków szwedzkich twierdz. Ruch był bardzo duży – podaje się, że w 1905 roku do Szczecina zawinęło 992 statki szwedzkie z załogą łącznie liczącą 8603 ludzi. Ilość może wywoływać szok, musimy jednak pamiętać, że ówcześnie przeciętny statek był 1/20, tego co dzisiaj przewozi jeden statek wpływający do portu. Nie istniał też tak rozwinięty transport lotniczy i kolejowy. Często jedna średnia firma miała na wynajmie 2-3 statki przewożące towary – na przykład ryby. Problem takiej ilości marynarzy i braku swojego miejsca religijnego rozwiązywać od 1908 roku, gdy kapłanem marynarzy w Szczecinie został Paul K. Rydén. W momencie podjęcia sprawy mieszkał pod dawnej Am Logengarten 12, dzisiejszej Swarożyca, w sektorze obok Kapitańskiej. Nie mieszkał w mieście długo, przeprowadzał się. Jego wizerunek w galerii pionowej poniżej.