Wojska Polskiego / Falkenwalderstraße

Wilhelm Kunz i jego kamieniczka Wojska Polskiego 124 

Mała, a jakże urocza 🙂

Kamieniczka przy Wojska Polskiego 124 przeszła niedawno remont. Zawsze rzuca się w oczy tą swoją drobnością w stosunku do dalszego ciągu zabudowy. Niektórzy pamiętają jej okolicę wspominając kwiaciarnię lub stację benzynową.

Kliknij i rozwiń spis treści

Rzadko zdarza się taka sytuacja, gdzie budynek w mieście jest przez wiele dekad własnością jednego człowieka, a następnie jego żony. Mieszkańcy Szczecina (wszak są Polakami) lubią narzekać. Kiedy jakiś stary budynek o wartości zabytkowej idzie do rozbiórki to ruch jest ogromny wokół tematu. Jednak, kiedy taki obiekt przechodzi remont to gdzieś taka informacja “wpada” i po chwili “wypada”, jak przez pustkę. Przykładem jest opisywana kamieniczka Wojska Polskiego 124 stojąca tuż obok skrzyżowania z Maksyma Gorkiego. Jeszcze kilka lat temu (w 2021 roku) wyglądała paskudnie. W rogi wchodził grzyb, odpadała elewacja, a i samo otoczenie nie należało do ładnych – przerdzewiała latarnia, krzywy chodnik. Dzisiaj nie tylko ta kamieniczka, ale i sąsiednia większa jest wyremontowana.

Obok przebiega linia tramwajowa, a ten odcinek Wojska Polskiego ma duże natężenie ruchu – mieszkańcy mijają opisywaną kamieniczkę bezinteresownie, chociaż wielu musiało zauważyć, że w końcu przeszła remont. Obok znajduje się doklejony pawilon z kwiaciarnią, a trójkątny narożnik z Gorkiego kiedyś stanowiła stacja benzynowa. Okazuje się, że historia tego miejsca jest dużo bogatsza – chwilę przed wojną oraz w trakcie również istniało tu ogrodnictwo na zapleczu, a na narożniku też stała stacja benzynowa, tylko przedwojenna 🙂 Z reguły “nazywam” kamienice lub budynki od imienia pierwszego właściciela, tutaj jednak pierwsze nazwisko było przypisane od adresu dość krótko – niemal 50 lat był to pan Kunz oraz później jego żona.

Carl Klentz

Numeracja Wojska Polskiego zmieniła się kilka razy – w latach siedemdziesiątych XIX wieku parcela, na której do dziś stoi kamieniczka była zwykłym domem i posiadała adres Falkenwalderstraße 60. Dom otrzymuje ten numer pod koniec lat siedemdziesiątych XIX wieku, ale już krótko później zmienia się numer ponownie. Ówczesny Falkenwalderstraße 81 (a po kolejnej zmianie 150 i 124) posiadał budowlaniec zajmujący się instalacjami gazowymi i wodnymi Carl Klentz. Co ciekawe… kilkanaście lat po nim budynek przejmie człowiek o podobnym zawodzie i dość podobnym nazwisku 😉

Ot taki “twist” historii. Niestety nie udało mi się znaleźć żadnych informacji na jego temat poza bardzo ciekawym detalem – po nim na chwilkę budynek przejmie mistrz stolarski, pan Schultz, już w 1882 roku. Zaś pan Carl Klentz występuje z całą swoją rodziną, mając podane ostatnie miejsce zamieszkania “Stettin” będąc pasażerem pokładzie statku płynącego do USA. Możliwe, że wyemigrował 28 września 1881 roku, a urodził się około 1836 roku. Jego rodziną była Caroline, Olga i Paul. Zgadzałoby się to z tym, że nazwisko Klentz znika z szczecińskich ksiąg adresowych akurat w kolejnym roku.

 

Gustav Ramlow

W pierwszych księgach obejmujących adres pojawia się pan Gustav Ramlow, po którym następnie pojawia się wdowa, pani Henriette Ramlow z domu Kutzer. Rodzina ta bezpośrednio nie mieszkała pod posiadanym przez siebie adresem, jej członkowie mieszkali w Grabow (Grabowo), wcześniej w centrum miasta. Budynek pod dawnym (przed zmianą numeracji) adresem Falkenwalderstraße 81 (dziś Wojska Polskiego 124) przez wiele lat do momentu objęcia budynku przez poniższego zamieszkiwało wiele różnych osób – od handlarzy, po stolarzy. Gustav Ramlow urodził się około 1824 roku, a zmarł 3 maja 1893 roku w Szczecinie, już po sprzedaży kamieniczki. Nim ta przeszła w ręce nowego właściciela na parterze działał pan Berthold, kupiec zajmujący się produkcją wina, a także przez krótki czas żył tam pan Schultz, poprzedni właściciel, mistrz stolarski.

Friedrich Wilhelm Kunz

W momencie, gdy powstawała jego kamieniczka był już człowiekiem w sile wieku. Friedrich Wilhelm Kunz urodził się około 1847 roku w miasteczku Wartenberg, w południowych Niemczech. Po przeniesieniu się do Szczecina swoje mieszkanie miał pod dawną Große Wollweberstraße 8, na parterze prowadził swój biznes, a mieszkał na I piętrze. Na dzisiejsze? To ulica Tkacka. Kim był dokładnie? Budowlańcem zajmującym się wodociągami oraz kanalizacją. Raczej był lub pochodził z majętnej rodziny – mimo, że był lekko po trzydziestce już był właścicielem mieszkania, a nie najmującym. Przeniósł się do kamienicy kupując ją na własność około 1890 roku, stale niemal do końca życia mając swój biznes na Tkackiej. Z czasem przechodzi na emeryturę. Umiera 9 stycznia 1927 roku w wieku 80 lat, w swojej kamieniczce o dawnym adresie (ówczesna numeracja) Falkenwalderstraße 81, czyli późniejszej 124 i również powojennej Wojska Polskiego 124.

Wirtualna karma

Redakcyjny kiciuch i jego pełna miska
50 zł Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Mini Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
  • Wirtualna piona! Dzięki takim ludziom jak Ty możemy opłacać licencje, serwer oraz domenę.

Na serwer

Koszty, licencje... 💝
100 zł Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Średni Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
  • Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem
Dobry wybór

Zdecyduję samemu

Dzięki za 5 zł lub nawet 500 zł!
Dowolnie Jednorazowo
  • Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
  • Ranga "Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym zależna od kwoty (Mini 50+, Średni 100+, Wielki 200 +)
  • Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem przy wsparciu od 100 zł

Można nieco z przymrużeniem oka napisać, że żona Mathilde Kunz z domu Ritzow “zdążyła”. Istnieje szansa, że spoczęła u boku męża na krótko przed tym, gdy dawny Stettin stał się Szczecinem. Mało prawdopodobne, by ich grób przetrwał do dziś. Pani Mathilde zmarła 6 września 1944 roku o godzinie 6:30 w swoim mieszkaniu, czyli w opisywanej kamieniczce o dzisiejszym adresie Wojska Polskiego 124. Tradycyjnie dzięki aktowi zgonu odnajdujemy wiele detali na jej temat. Była rodowitą szczecinianką, która urodziła się w pamiętającym jeszcze fortecę Szczecinie 22 listopada 1855 roku. Jej ojcem był kupiec Karl Ritzow, a matką… również… Mathilde Ritzow, z domu Erhard. W Szczecinie zmarł syn małżeństwa, w wieku 26 lat, 19 lutego 1901 roku, Friedrich Wilhelm Kunz. Urodził się 4 maja 1876 roku w Szczecinie, a rodzina żyła ówcześnie na starym mieście. Znaną dla kart historii była również córka – Dorothea Wilhelmine Erika Kunz, która urodziła się 24 kwietnia 1894 roku w opisywanej kamieniczce. W wieku 20 lat wzięła ślub, 4 listopada 1916 roku, a mężem został Walter Albert Wilhelm Grunicke. Warto dodać, że pan Kunz był właścicielem adresu 81 (opisywanego) i sąsiedniego 80a.

Ciekawostki o adresie Wojska Polskiego 124

W połowie lat dwudziestych na parterze dzisiejszej kamieniczki Wojska Polskiego 124 pani Helene Bruhn prowadziła sklep z tekstyliami, zaś w 1930 roku żył tu księgowy Erich Krolikowski. Początek lat trzydziestych to “wdowia fala”, w kamieniczce mieszka pani Kunz, a także kilka innych wdów – pani Bruhn, Hannemann i Kubitz. Tu chwilowo nastąpi następna zmiana numeracji – Falkenwalderstraße 81 zmieni się w 150, by chwilę później stać się już ostatecznie numerem 124. Również w połowie lat trzydziestych powstaje stacja benzynowa pod ówczesną marką Standard-Station Stettin. Pojawia się też technik Richard Kunz, który okazuje się być współwłaścicielem kamieniczki razem z… matką! Richard Emil Kunz według aktu urodzin przyszedł na świat 10 stycznia 1885 roku. Niestety… Matka pochowała syna. W sumie patrząc na wątek rodzinny cała trójka zmarła w Szczecinie. Richard zmarł 19 sierpnia 1939 roku o 4 nad ranem w swojej kamieniczce. Za powód śmierci mężczyzny w nie aż tak późnym wieku – miał 54 lata – podano paraliż i zapalenie płuc.  Kolejna zmiana numerów następuje przed wojną i kamieniczka ostatecznie otrzyma znany nam numer 124.

 

W okolicy wybuchu II Wojny Światowej oraz w trakcie na parterze kamienicy pojawia się działalność, z jaką budynek przez wiele lat był związany również niedawno – pan Werner Grap miał tu na zapleczu ogrodnictwo. Poznajemy też przedsiębiorcę, który pojawia się nie jeden raz i nie w jednym miejscu odnośnie stacji benzynowej. Przypisany do niej był pan Karl Piepenhagen. Po II Wojnie Światowej stacja benzynowa również tutaj działała i zniknęła przed 2011 rokiem. Aktualnie (2024) teren ten stanowi niewielki “pseudo-skwer”. Idealne miejsce na park kieszonkowy. Kamienica przeszła remont po 2021 roku, podobnie jak sąsiednia w kierunku północnym. 

Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 6 miesięcy temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej albo dołącz do nas na forum dyskusyjnym. 

Zajrzyj w okolicę postu!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć “Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin