Gdzie?! W Szczecinie! 😉 Gdzie konkretnie? Jednym z piękniejszych miejsc w mieście jest Plac Jakuba Wujka. Rondo z placem zabaw i parkiem w środku, a wokół stoją piękne wille. Jedna z nich nosi adres Solskiego 3 i jest niezwykłym mini-pałacem z masą zdobień! Kto tam żył?
Okolice Pogodna to jedno z najlepszych miejsc na spacer – stary układ dróg, przy chodnikach posadzone często znacznie ponad stuletnie drzewa, a na wyznaczonych działkach stoją równie stare wille. Jedne mają szczęście i lśnią po remontach, inne wciąż czekają na lepsze czasy lub dofinansowania. Jedną z najbardziej reprezentacyjnych jest Willa Krahnstöver od nazwiska pierwszego właściciela, a dziś znajdująca się pod adresem Solskiego 3. Historia dawnego patrona ulicy oraz dzisiejszego została już opisana wcześniej – w poście o willi pod numerem 1, można przeczytać opracowanie tutaj lub skorzystać z bloku z dodatkowymi postami poniżej. W 2023 roku willę zajmuje Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a budynek jest dużo dużo dużo starszy niż się wydaje – pochodzi z 1902 roku. Dziś wpisana jest do ogólnego rejestru zabytków oraz ma swoją kartę wypełnioną w 1996 roku. Ówcześnie jej stan był opłakany. Odpadał tynk, wieżyczka wymagała pilnego remontu, odpadały elementy elewacji. Przed 2011 rokiem została bardzo dokładnie wyremontowana i zachwyca do dziś lekko kremowo-zieloną elewacją, zadbanymi drewnianymi detalami dachu oraz wieżyczką, to wszystko pośród zieleni. W okresie budowy willa należała do nowego tworu, jaki nie należał jeszcze w pełni do Szczecina – Villencolonie Neuwestend – które dziś znamy jako okolice Placu Jakuba Wujka. Należy też zaznaczyć, że dawna Solskiego zmieniała nazwy przed wojną – najpierw była to Margarethenstraße 3, a później Eichendorffweg 3.
Dziękujemy za WASZE wsparcie! 💝
Rudolf Krahnstöver
Ojcem budowniczego i pierwszego właściciela willi Solskiego 3 był prawdopodobnie Eduard Julius Krahnstöver – w momencie urodzin Rudolfa był pełnoletni, a sam był też mieszkańcem Szczecina. W pierwszych latach XX wieku nazwisko rodzinne nieco „wymiera” w Szczecinie. Dlaczego? Jeszcze w 1900 roku pod tym nazwiskiem widnieją dwie wdowy – Elisabeth Marie Krahnstöver z domu Karow występuje pod adresem sklepu i mieszkania prowadzonego przez rodzinę. To prawdopodobnie matka Rudolfa. Pozwala to nam prześledzić jego dziadków, również handlarzy winem i kupców – dziadkiem mógł być Ernst Wilhelm Krahnstöver, a babką Louise Krahnstöver z domu Wolff. Teorię tę potwierdza jeszcze jeden wątek – Eduard jako prowadzący firmę widnieje do 1900 roku, w 1901 jest nim Rudolf. Dlaczego? Jego możliwy ojciec zmarł 13 października 1898 roku w Szczecinie. Wątki łączą się w jedną całość. Firma rodzinna istniała od przynajmniej połowy XIX wieku pod opisanym lekko niżej miejscu – na Tkackiej. W wątku rodzinnym Rudolf miał również siostry – to już za duże rozdrabnianie. Warto jednak wspomnieć, że pani Elisabeth Krahnstöver – możliwa matka Rudolfa – przeżyła wszystkich 🙂 Urodziła się 8 maja 1853 roku, a zmarła aż 14 czerwca 1940 roku w Szczecinie.
Rudolf Krahnstöver był spadkobiercą i zarządzającym, prowadził swój biznes na dawnej Große Wollweberstraße 31, na parterze, dziś to ulica Tkacka. Kamienica ta nie przetrwała wojny i stanowi plac na wylocie z ulicy Grodzkiej w kierunku Wyszyńskiego. Krótko po zbudowaniu willi zamieszkiwała ją również wdowa, pani Clara Hirsch, mieszkając na piętrze. Możliwe, że w 1909 roku urodziła się w willi jego córka. Nazwisko Krahnstöver było ówcześnie w Szczecinie bardzo oryginalne i rzadkie – występował pod nim jedynie Rudolf. Córką mogła być Edith Gertrud Josephine Krahnstöver, urodzona 29 sierpnia 1909 roku w Szczecinie, a zmarła 31 stycznia 1995 roku w Bad Wildungen. Wyjechała za mężem z miasta do Darmstadt i później Kilonii, tam urodziła się jej córka, a możliwa wnuczka Rudolfa – Lisel Edith Margarete Schulz – zmarła w 2016 roku. Mężem był Otto Karl Schulz II, porucznik marynarki. Baza genealogiczna niestety nie podaje rodziców Edith, ale nazwisko i miejsce urodzenia może być dobrym tropem do wątku willi. Teorię potwierdza bezsprzecznie załączony akt ślubu Edith – mieszkała na dawnym Neuwestend Kreis Randow, a na akcie ślubu zaznaczono już późniejszą nazwę ulicy, czyli Eichendorffweg 3. Ożeniła się szybko, mając 17 lat. Jedynym mieszkańcem o takim nazwisku w willi Solskiego 3 był ówcześnie Rudolf. Drugą córką mogła być Dora Klara Elisabeth Krahnstöver, która urodziła się 10 września 1906 roku, również pod adresem Solskiego 3 w dawnym Neuwestend Kreis Randow. Wyjechała ze Szczecina do Berlina i 11 grudnia 1930 roku wzięła ślub jeszcze u nas w mieście.
Kupiec i handlarz winem Rudolf Krahnstöver umiera dość młodo – w wieku 55 lat – w swojej willi, 23 września 1923 roku. Jego żoną była Gertrud Krahnstöver z domu Hirsch. Prawdopodobnie kobietą, jaka mieszkała z nim w willi – wyżej podana pani Elise Hirsch – mogła być matką żony, zgadza się nazwisko. Ajajaj, z teściową we własnej willi 😉 Ale cóż, takie czasy.
Odrobinę o przemianach willi Solskiego 3
Według karty wpisowej do ewidencji zabytków w 1903 roku do willi zbudowanej rok wcześniej dobudowano szopkę (drewutnię) utrzymaną w stylu podobnym do budynku, dostawiona była do granicy z budynkiem Solskiego 2, dziś nie istnieje i data rozbiórki jest nieznana. Następnie, w 1914 roku willę lekko rozbudowano, zgodnie z projektem jakiego autorem był Frantz Plotz. Po śmierci Rudolfa, w lipcu 1924 roku nowy właściciel poszerzył część elewacji frontowej i bocznej. Zmieniono nieco układ ścian w piwnicy, a także zmieniono układ wejścia głównego. Kolejne zmiany zachowane w policji budowlanej wskazują zmianę właściciela posesji (o nim niżej), a w 1935 roku wybudowano istniejący do dziś garaż od ulicy Tetmajera, zaś w 1937 odnowiono elewację budynku wraz z elementami drewnianymi. Rozbudowaną wkładkę pod względem opisu detali architektonicznych wykonała w 1996 roku pani Beata Makowska. Ówcześnie był to budynek biurowo-mieszkalny, w sporej części zdewastowany. Dziś całkowicie i doskonale wyremontowany oraz użytkowany.
Po śmierci pana Rudolfa właścicielką willi zostaje wdowa po nim – Gertrud Krahnstöver, prócz niej żyje tam wciąż pani Elise Hirsch, a także Paul Florian, inżynier okręgowy. Pod koniec lat dwudziestych wprowadzi się jeszcze do piwnicy pan Otto Voigt, kowal. Prawdopodobnie, by utrzymać willę pani Gertrud wynajmuje ją i pomieszczenia, wciąż jednak trwale będzie żyć tam pani Gertrud. W pierwszej połowie lat trzydziestych zamieszka tam sierżant Werner Asmus, na parterze, a piwnicę przejmie konduktor pocztowy Ernst Willi Johannes Klemaschewski.
Rodzina Ranjott
W 1935 roku willę przejmują nowi właściciele – rodzina Ranjott, z której posiadaczem willi zostanie kupiec Kurt Ranjott. Zajmował się handlem kawą oraz konfiturami przenosząc się z Edmunda Bałuki, a mając swoje sklepy pod dawną Hohenzollernplatz 2 (Krzywoustego tuż od Placu Zwycięstwa, od prawej strony) i pod Pölitzerstraße 36b, ten drugi adres mamy na skrzyżowaniu Wyzwolenia i Felczaka, od północnej strony tej pierwszej. Można podejrzewać, że część rodziny poszła też w kierunku poczty – w willi mieszka Otto Erich Waldemar Ranjott, pocztowiec na emeryturze, a w Zdrojach mieszkał również Max Ranjott, też pocztowiec i też na emeryturze.
II Wojna Światowa i czasy dzisiejsze
Prócz nich willę zajmowała jeszcze pani Elisabeth Ranjott, śpiewaczka. Z baz genealogicznych wynika, że ojcem Kurta był właśnie Otto, pocztowiec jaki mieszkał z nim w zakupionej willi. Zmarł w 1997 roku. Matką Kurta była pani Alma Helene Therese Hübner. Ojciec według bazy genealogicznej miał umrzeć 26 marca 1940 roku o 18:30 w szpitalu na Golęcinie, a podano że mieszkał wtedy pod Solskiego 3 / Eichendorferweg 3 – faktycznie, znika później z ksiąg adresowych i mamy jego akt zgonu. Nie pochodził ze Szczecina ale z aktu zgonu wynika, że pobrał się z Almą już w Szczecinie 2 października 1903 roku. Za to Kurt był dość młodym i wydaje się, że obrotnym biznesowo człowiekiem – urodził się 13 maja 1906 roku w Szczecinie. Mając zaledwie 30 lat stał się właścicielem bogatej willi, a także miał dwa sklepy w mieście.
W drugiej połowie lat trzydziestych prowadzi spółkę Funk & Kerstan, zajmującą się handlem kawą, zaś pani Elisabeth „awansuje” na śpiewaczkę operową. W trakcie II Wojny Światowej śpiewaczka się wyprowadzi, a do willi na pierwszym piętrze wprowadzi się inżynier dyplomowany Edmund Hemberger oraz pojawi się pani Alma Renjott, możliwe że matka lub córka Kurta. Tu mam wątpliwości, bo pani Alma nie jest podana jako wdowa w 1943 roku, mimo że jej mąż zmarł w 1940 roku. Również możliwe, że pan Kurt rezygnuje z biznesu – jego interes wygasa. Krótko po wojnie willę zajęło szkolnictwo tworząc tu liceum. U schyłku PRL działały w willi szkoły artystyczne. Zgodnie z kartą zabytku w latach dziewięćdziesiątych w budynku były biura oraz mieszkania, w części zdewastowane. Następnie „osiadł” tam Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki, a dziś – w 2023 roku – willa jest wyśmienicie wyremontowana.
Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 11 miesięcy temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej lub dołącz do nas na forum dyskusyjnym.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę postu!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!
Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.