Malinowa / Pettenkoferweg

Willa Prinz, dzisiejsza Malinowa 7 

Trochę na skarpie, mocno ukryta w zieleni...

Stoi willa o ciekawej małej wieżyczce, na parterze. Kiedyś mieszkał w niej lekarz, a chwilę po nim willę zajęli polscy radiowcy tworząc pionierskie chwile radia w Szczecinie. Miasto wciąż kryje nieopowiedziane historie oraz ma swoje tajemnice przełomu lat czterdziestych XX wieku. Kim był lekarz i jak się nazywał? Kim był patron dawnej ulicy? Malinowa to krótka uliczka, ale mająca swoje sekrety!

Spacerując po okolicach ulicy Wojciechowskiego, Malinowej i ogólnie obszarze między ulicą Chopina, a Arkońską znaleźć możemy wiele ciekawych starych domów budowanych krótko przed II Wojną Światową. Jedną z nich znajdziemy na ciekawej skarpie dawnej piaskowni przy ulicy Malinowej – miejsce wydobycia piasku ciągnęło się głębiej na północ w kierunku ulicy Rucianej. O tym miejscu można poczytać w kafelku z dodatkowym postem poniżej. Zaczynając opis lokalizacji od nazwy ulicy ciężko coś więcej napisać o… malinach. Jako ciekawostkę można napisać, że w źródłach pierwszy raz pojawiają się około 300 roku przed naszą erą, a także nieźle znoszą mrozy. Ta malina, którą znamy ze sklepów to malina uprawna i zdecydowanie większa od klasycznej maliny właściwej rosnącej dziko. Więcej można napisać o przedwojennym patronie dzisiejszej Malinowej – ulica nosiła nazwę Pettenkoferweg. Pod tą nazwą kryje się Max von Pettenkofer, urodzony 3 grudnia 1818 roku, zmarły 10 lutego 1901 roku. Profesor, chemik i higienista. Jego badania doprowadziły do poszerzenia wiedzy w dziedzinie higieny oraz stosowania środków dezynfekcji, jednak część jego badań i poglądów jest oceniana różnie – jak przetestowanie na samym sobie dawki cholery. Według badaczy szczęśliwie miał bardzo słabe objawy oraz już wytworzoną odporność, co miało udowodnić jego teorię odnośnie kwasu żołądkowego i jego wpływu na niszczenie choroby. Wracając do historii willi…

Dzisiaj, by dostrzec budynek musimy mieć odrobinę szczęścia – od strony ulicy Malinowej znajdują się garaże umieszczone w niewielkiej skarpie, a dopiero nad nimi znajduje się opisywany budynek posiadający spadzisty dach, trzy okna wystające na ulicę z poddasza oraz uroczą półokrągłą wieżyczkę na parterze. Cały dom skryty jest w gęstej zieleni, jaka porosła obszar między Arkońską i Chopina krótko po II Wojnie Światowej. Przed wojną zieleń stanowiły na tym osiedlu głównie okolice po dawnej wspomnianej wyżej piaskowni – warto zajrzeć do galerii i zobaczyć wycinek zdjęcia lotniczego z 1943 roku. Willę przed wojną zamieszkiwał lekarz praktykujący doktor Walter Prinz, który w 1943 roku swój gabinet prowadził na dawnej ulicy Pölitzerstraße 93, na I piętrze. Można było się umówić pod telefonem 24851. Numer ten nie przetrwał do dziś – aktualnie byłaby to kamienica na rogu Wielkopolskiej oraz Wyzwolenia, w miejscu gdzie na rogu znajduje się ocalała zabytkowa pompa „berlinka”. Wcześniej – nim przeniósł się do willi – pracował i mieszkał pod numerem 22 na opisywanej dawnej Wyzwolenia. Konkretniej Walter Prinz był położnikiem. Jego willa o adresie Pettenkoferweg 7 (Malinowa 7) powstała w latach trzydziestych XX wieku, najprawdopodobniej w 1938 roku, gdy w 1937 roku lokalizacja o numerze 7 jest jeszcze oznaczana jako „Baustellen” (działka budowlana). Swoją karierę lekarską rozpoczyna w połowie lat dwudziestych.

Halo! Tu polskie radio!

Co ma wspólnego radio z willą pana Prinz przy adresie Malinowa 7? Okazuje się, że sporo. Temat powojenny można w wielu fotografiach zobaczyć u Ani Koc na Historycznym Niemierzynie / Arkońskie. Nadajniki i radiostacja polskiego radia w 1945 roku znajdowały się właśnie w domku Malinowa 7. Do dziś w archiwach radia znajduje się fotografia willi Malinowa 7 z podpisem „Polskie Radio, Radiostacja Nadawcza”. Bardzo ciekawie wyglądała tamta rzeczywistość – jeszcze kilka miesięcy temu budynek zajmował lekarz-położnik, a już w 1945 roku, 25 grudnia w południe nastąpiła emisja pierwszego sygnału polskiego radia, jaką prowadziła Jadwiga Helbingowa. Kierownikiem technicznym był ówcześnie Florian Nowakowski, jakiemu udało się zdobyć niewielki wojskowy nadajnik na potrzeby tworzącego się polskiego radia w Szczecinie. Delikatnie wątek poprawia wzmianka z Kuriera Szczecińskiego mówiąca, że stało się to jednak 23 grudnia 1945. Na święta 1945 roku odbyła się jedynie emisja próbna, a wcześniej w ogrodzie willi pana Prinz powstał maszt. Część audycji prowadzono również z domku na Malinowej. Według różnych informacji stacja nadawcza działała tam do 1949 roku. W historycznej testowej audycji z 25 grudnia 1945 roku padły słowa „Szczecin mówi do Polski i świata, mowa polska ze Szczecina świadczy o polskości tych ziem. Słowa te wypowiedział pierwszy kierownik szczecińskiego Polskiego Radia Zdzisław Kareczewski, następnie mikrofon przejął pierwszy prezydent Piotr Zaremba. Polskie Radio w Szczecinie tworzyli pracownicy radia z Bydgoszczy.

Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 1 rok temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej lub dołącz do nas na forum dyskusyjnym. 

Zajrzyj w okolicę postu!

Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!

Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.

Travelers' Map is loading...
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.

Dodaj komentarz

Historyczny Szczecin