Wystarczy pojechać do podmiejskich Żydowiec - wciąż części Szczecina - można tam znaleźć stare budynki pochodzące przynajmniej z początku XX wieku. Niestety wiele z nich nie przetrwało wojny, ale są też takie jakie stoją do dziś!
Kliknij i rozwiń spis treści
Chwilę temu wędrowaliśmy przy Dmowskiego w Żydowcach na miejscu nieistniejącego dziś domu strzeleckiego z restauracją i mieszkaniami na wynajem – post na ten temat albo poniżej w kafelku, albo na mapie historycznej pod postem. Dziś zajrzymy na drugą stronę ulicy. Tym razem skupimy się tu na postaciach, które żyły pod dawną Lindenstraße 39 w Sydowsaue, czyli Dmowskiego 39 w Żydowcach. Warto zaznaczyć, że numeracja ulegała zmianie – do początku lat dwudziestych ulica ta nosiła nazwę Dorfstraße, następnie Lindenstraße, a dziś znamy ją jako Dmowskiego. Numer opisywanego domku też uległ zmianie – była to na początku Dorfstraße 40, by potem „zdegradować się” do Lindenstraße 39. Po czym to poznajemy? Mieszkaniec domku pozostaje ten sam w momencie zmiany. Zaś postacie sprzed zmiany na Dorfstraße 39, są potem pod 35 – oznacza to, że domek nie mógł otrzymać tego samego numeru.
Ernst Riegel
W pierwszych księgach obejmujących Sydowsaue (Żydowce) odnajdujemy informację, że jednym z inwestorów nieruchomości w opisywanej okolicy był Ernst Riegel, który posiadał kilka numerów oznaczanych w okresie I Wojny Światowej jako „miejsca budowlane”. Po opuszczeniu domku Dmowskiego 39 przeniósł się na Gartenstraße 6, na na II piętro. Była to willa przy ulicy Odzieżowej, dziś ten obiekt nie istnieje. Dzięki temu udaje nam się go ustalić – zmarł tam 7 lipca 1925 roku, a urodził się około 1850 roku. Jego żoną była Margarete Tiegel z domu Mathien. Z małżeństwa urodził się Willy Ernst Riegel, 3 lutego 1897 roku. Syn Ernsta ożenił się w Szczecinie 26 listopada 1932 roku, a żoną została pani o masie imion – Ursula Eva Hedwig Karola Editha Tees. Możliwe, że domek powstał krótko przed 1913 rokiem.
Kurt Wolfsleben
Po I Wojnie Światowej domek zamieszkuje chemik doktor Kurt Wolfsleben, prawdopodobnie związany podobnie jak poniższa postać z samą fabryką jedwabiu w podszczecińskich Żydowcach. Jednak właścicielem działki z domem do około 1922-23 roku była firma Stapelfaser Fabrik Jordan & Co, jaka miała też inne działki w okolicy. Niestety nie mam o panu Kurcie żadnych informacji. Bardzo możliwe, że większość postaci przed ostatnią była przyjezdna i pracowała tu dla fabryki, a nie byli to mieszkańcy okolicznych miejscowości z urodzenia lub z typowego „życia”.
Na tej stronie nie ma reklam, treści sponsorowanych, płatnych ani irytujących okien. Wysokiej jakości zdjęcia, grafiki, serwer, domenę i licencje utrzymujemy wyłącznie z Waszych wpłat.
Wszystkie informacje oraz detale znajdziesz na stronie Galerii Wspierających.
W imieniu redakcyjnego kiciucha dzięki za rozważenie wsparcia 💝
Wirtualna karma
Redakcyjny kiciuch i jego pełna miska- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Mini Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
- Wirtualna piona! Dzięki takim ludziom jak Ty możemy opłacać licencje, serwer oraz domenę.
Na serwer
Koszty, licencje... 💝- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Średni Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym
- Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem
Zdecyduję samemu
Dzięki za 5 zł lub nawet 500 zł!- Twój kafelek w Galerii Wspierających jeżeli chcesz!
- Ranga "Wspieracz" na Forum Dyskusyjnym zależna od kwoty (Mini 50+, Średni 100+, Wielki 200 +)
- Podziękowania personalne na Grupie Facebook specjalnym postem przy wsparciu od 100 zł
Zgodnie z powyższym – początek lat dwudziestych przynosi zmianę numeracji. Wraz z tym zmianę właścicielstwa, dla ciągu budynków 35, 37 oraz 39 jest to firma Vereinigte Glanzstoff-Fabriken AG, z Elberfeld. Była to jedna z firm prężnie działających w dawnych Żydowcach (Sydowsaue) w temacie produkcji jedwabiu, chociaż tu miała głównie swoje przedstawicielstwa i podfirmę, bo jej rdzenna działalność prowadzona była w Wupperal-Elberfeld, a główna fabryka działała w dzisiejszej części miasta Heinsberg. Warto dodać, że zajmowała się produkcją sztucznego jedwabiu. Temat znajdującej się w Żydowcach fabryki tej firmy można opisać w całkowicie osobnym opracowaniu.
🔍︎ Możesz powiększyć kafelki kliknięciem
Walter Schulz i Wilhelm Plathe
Od połowy lat dwudziestych do połowy trzydziestych domek zamieszkuje dyrektor doktor inżynier Walter Schulz, jaki po kolejnym mieszkańcu domku (poniżej) przeniesie się na numer Lindenstraße 48 (Dmowskiego, nie istnieje). Następnie w domku mieszkać będzie Wilhelm Plathe, superintendent (urzędnik kościelny). Pan Wilhelm Plathe – przeniesie się na emeryturę i zamieszka na dzisiejszej Matejki w Szczecinie. Pod adresem opisywanej willi żył krótko – tylko kilka lat. Ostatecznie domek trafi do bogatszego człowieka i zostanie przez niego wykupiony od powyższej firmy.
Alfred Julius Daimer
W około 1933-1934 roku ceglany dom prawdopodobnie zostaje sprzedany – jest osobną nieruchomością, nie pod władaniem wymienionej wyżej firmy. Kolejnym właścicielem był lekarz praktykujący doktor Alfred Daimer, jaki pojawia się w Żydowcach (Sydowsaue) w księdze z 1933 roku, ale ówcześnie pod numerem 71. Kamienica z wejściem istnieje do dziś (2024), ale nie jest w dobrym stanie. W jego akcie ślubu popełniono z przyzwyczajenia literówkę i nazwisko zapisano jako Deimer, przerabiając to na Doimer, aż w końcu dodano notatkę i nawias z poprawnym nazwiskiem Daimer.
Urodził się poza Szczecinem 19 maja 1899 roku w Höchstädt an der Donau, w Bawarii, a 9 lipca 1933 roku jego żoną została pani Annamaria Hedwig Edler. W trakcie I Wojny Światowej świeżo po urodzinach został wcielony do armii, zaś już w 1933 roku mieszkał w Żydowcach – co wskazuje dokument. Doktor Alfred Daimer był również ostatnim właścicielem ceglano-drewnianego domku o dzisiejszym adresie Dmowskiego 39, dawnej Przodowników Pracy 39. Po II Wojnie Światowej możliwe, że wrócił w miejsca urodzenia – do bawarskiego miasteczka Sonthofen.
W trakcie II Wojny Światowej o okolice toczą się potyczki, a także ofiarą bombardowań padła fabryka nieopodal. Spora część zabudowy zostanie zniszczona, a następnie już rozebrana za czasów polskiego Szczecina. Dzisiaj willa Dmowskiego 39 wygląda dość dobrze (2024), chociaż brakuje jej paru elementów drewnianych w zdobieniu dachu. Wymienione są okna na nowe, zachowane są drewniane wsporniki dachu oraz okien. Prawdopodobnie stare jest również ogrodzenie.
Widzę BŁĄD, mam sugestię!
Ostatnia aktualizacja 2 miesiące temu
Możesz zgłosić problem lub propozycję rozwinięcia guzikiem poniżej albo dołącz do nas na forum dyskusyjnym.
Twórca całego tego zamieszania na Szczecin Znany i Historyczny, grzebiący pod każdą przedwojenną cegłą w Szczecinie. Dreptus okolicznus, gatunek pospolity. Droniarz, miłośnik ciemnego piwa, tematyki II Wojny Światowej. Codziennie? Po prostu brodaty brzydal.
Zajrzyj w okolicę postu!
Po prawej stronie znajdziesz mapę z lokalizacją omawianego tematu. To mapa interaktywna!
Możesz ja kliknąć i oddalić widok kółkiem myszy, co pozwoli Ci zobaczyć inne posty znajdujące się w tej okolicy. Możesz użyć „Mapy Historycznej” Szczecina, by zobaczyć ją w pełnej formie. Kliknięcie w ikonę pokaże Ci miniaturę i tytuł.
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.